Başkent Üniversitesi Kıbrıs Türk Tarihi Araştırmaları Merkezi (KITAMER) Kurucu müdürü Doç. Dr. Mehmet Balyemez'in yürütücüsü olduğu Türk Tarih Kurumu, KKTC Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığı ve Başkent Üniversitesi iş birliğinde devam eden "Mücahit ve Mücahidelerin Anlatımıyla Kıbrıs Türk Milli Mücadelesi" sözlü tarih projesi Kıbrıslı Türklerin var olma mücadelesinde büyük bir açığı kapatacak. Her üç paydaş tarafından 17 Mart 2023 tarihinde imzalanan iş birliği protokolü kapsamında bugüne kadar 38'i KKTC'de yaşayan ve 1'i Türkiye'de yaşamını devam ettiren 39 mücahit ve mücahide ile görüşülmüş, 80 saate yakın kayıt alındı. Proje tamamlandığında söz konusu kayıtlar Türk Tarih Kurumu, KKTC Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığı ve Başkent Üniversitesi'nde araştırmacıların ilgi ve bilgisine açılacak. Türk Tarih Kurumu tarafından yapılan görüşmeleri içeren derleme bir kitap da önümüzdeki yıl yayımlanacak.
21-25 ARALIK ŞEHİTLER HAFTASI OLARAK ANILIYOR
21 Aralık 1963 tarihi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti için en karanlık günlerden biri oldu. EOKA örgütü olarak bilinen Rum çetesi, Kıbrıslı Türkleri yok etmek ve ENOSİS olarak adlandırılan Kıbrıs adasının Yunanistan'a bağlanması için bir dizi kanlı saldırılar gerçekleştirdi. Tarihe "Kanlı Noel" olarak geçen Rum saldırılarında 364 Türk vahşice şehit edildi. Kıbrıs'ta verilen şehitler o günden bu yana yüreklerde derin bir sızı olarak yerini korurken şehitlerin aziz hatıralarına binaen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC)'nde her yıl 21-25 Aralık günlerinde şehitler anılıyor. Başkent Üniversitesi Kıbrıs Türk Araştırmaları Merkezi Kurucu Müdürü Doç. Dr. Mehmet Balyemez, Rum terör örgütü EOKA tarafından 21 Aralık 1963 tarihinde başlatılan saldırılar sonrasında Kıbrıs'ta anayasal düzenin bozulduğunu, toplumlararası çatışmaların yeniden başladığını ve binlerce Kıbrıs Türk'ünün evlerini barklarını terk ederek göç etmek zorunda kaldığını dile getirdi.
25 ARALIK'TAKİ TÜRK ALÇAK UÇUŞU BİR RAHATLAMA GETİRDİ
Balyemez, Kanlı Noel saldırılarından sonra yaşananları şöyle anlattı: "21-25 Aralık'taki çatışmaları sonlarında yaşanan önemli gelişme Türkiye'nin Zürih Antlaşması'ndan kaynaklanan garantörlük hakkının kullanma iradesi ilk kez göstermesidir. Kıbrıs Türklerine yönelik saldırıların tüm şiddeti ile devam ettiği 25 Aralık 1963 perşembe günü 14:00'de Türk Hava Kuvvetleri'ne mensup savaş uçaklarının Lefkoşa semalarındaki alçak uçuşu Rum saldırılarını durdururken Kıbrıs Türklerine kısmi de olsa rahatlama fırsatı vermiştir."
PİLOT YÜZBAŞI CENGİZ TOPEL'İ VAHŞİCE ŞEHİT ETTİLER
Rumların saldırılarının sonraki haftalarda da devam ettiği ifade eden Balyemez, "Şubat ayında Limasol, Baf, Larnaka'da mart ayında Gaziveran/Baf'ta, nisan ayında Geçitkale/Larnaka ve boğaz bölgesinde/Girne, mayıs ayında tekrar Larnaka'da ve nihayetinde de Erenköy'de. Rum ve yunan askerlerinin müşterek saldırdıkları Erenköy'de Kıbrıs Türk direnişini desteklemek amacıyla Türkiye ikinci kez hava kuvvetleri ile müdahale etmiştir. Yüzbaşı Cengiz Topel'in komutanlığını yaptığı filo Rum ve Yunan saldırılarını durdurmaya muvaffak olmuş, ancak filo komutanı Yüzbaşı Topel'in uçağı vurulmuştur. Yüzbaşı Topel paraşütle atlayarak sağ kurtulmuş olmasına rağmen EOKA militanları ve Yunan askerlerinin işkencesi ile şehit olmuştur. Yüzbaşı Topel'in şehadeti sonrasında Türkiye'nin sert tepkisi sonrası Kıbrıs'ta yeni bir dönem başlamış ve yunan askerleri adadan gönderilmiştir" diye konuştu.
