Antalya'da Konyaaltı-Tünektepe arasında sefer yapan teleferikte yaşanan feci kaza, önceki gün saat 17.25 sıralarında meydana geldi. Tünektepe'ye yakın mesafede bulunan 5'inci direğin üst bölümü, orta kısmındaki bağlantı noktasından koparak devrildi. Devrilen direğin çarptığı kabin parçalandı. Kabindeki 8 kişi metrelerce yükseklikten kayalıklara düştü. Avukat Memiş Gümüş (54) yaşamını yitirirken, Fatih Gümüş, Keziban Çapar Gümüş, Lütfullah Kerim Gümüş, Özlem Şahin, Kaan Akgün, Herdem Eyüpoğlu ve Akmaral Abdyldaeva ise yaralı kurtuldu. Yaralılar 40 dakika sonra olay yerine ulaşan sahil güvenlik helikopteriyle hastaneye kaldırıldı.
10 HELİKOPTERLE KURTARILDILAR
Olayın ardından teleferik dururken, kabinde mahsur kalan 174 kişi büyük korku ve panik yaşadı. AFAD, jandarma ve polise bağlı kurtarma ekipleri, havada asılı kalan 24 kabinde mahsur kalanları kurtarmak için nefes kesen bir operasyona imza attı. AFAD, emniyet, jandarma, itfaiye, sağlık ekipleri ve STK'lardan toplam 2 bin 202 kişinin yer aldığı kurtarma çalışmalarına, Sahil Güvenlik Komutanlığı'na ait 4, Jandarma Genel Komutanlığı'na ait 4, TSK'ya ait 1, OGM'ye ait 1 olmak üzere toplam 10 helikopter katıldı. 315 araç, 11 ambulans ve 2 drone'un da görev yaptığı kurtarma çalışmalarına 1 askeri kargo uçağı ve 1 keşif uçağı da destek verdi. Gece boyunca kurtarma çalışmaları sürdü. Sahil güvenliğin gece görüşlü helikopterleri ile kabinde mahsur kalanlar birer birer kurtarıldı. Gün doğumu ile birlikte diğer helikopterlerde devreye girdi.
OPERASYON 23 SAAT SÜRDÜ
Tam 23 saat süren operasyon sonrasında mahsur kalanların tamamı kurtarıldı. Defalarca sorti yapan helikopterler, sarp kayalıkların üzerindeki kabinlerde mahsur kalan vatandaşları tek tek kurtardı. 23 saat süren kurtarma operasyonu, son vatandaşın da helikoptere alınıp yere indirilmesiyle sona erdi. Teleferik kazasında kurtarılanlar ambulansta sağlık kontrolünden geçirilirken, 17 kişinin hastanelerde tedavi altına alındığı kaydedildi.
'BÜYÜK KORKU YAŞADIK'
Gece boyunca havada kurtarılmayı bekleyen vatandaşlar yaşadıkları korkuyu anlattı. İstanbul'dan Antalya'ya tatile gelen ve ailesiyle bindiği teleferikte mahsur kalan Hatice Polat, "Birden elektrikler kesildi ve 4-5 takla attık. Sonra ne olduğunu hatırlayamadım. Geceyi çok kötü geçirdik, çok korktuk. Yanımızdaki çocuklar bilinç kaybına uğradı. Zaten sabah fazla kahvaltı yapmamıştık. Yemek, su ve diğer ihtiyaçlar konusunda zor anlar geçirdik. Her saniye sallanıyor, sürekli aynı korkuyu yaşıyorsun. Çok şükür yere indim ama bu travmadan nasıl kurtulacağımızı bilmiyorum" dedi.
'TATİLİN SON GÜNÜNDE CEHENNEMİ YAŞADIK'
Faciada hayatını kaybeden avukat Memiş Gümüş'ün (54) Aydın'ın Söke ilçesinde yaşadığı, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmeni olan eşi Keziban Gümüş ile oğulları Lütfullah Kerem Gümüş (16) ve Fatih Gümüş (12) ile birlikte, Ramazan Bayramı dolayısıyla, Antalya'da bilgisayar mühendisliği bölümünde okuyan yeğeni Fadime Yaren Durmuş'un yanına geldikleri öğrenildi. Tatillerinin son günde teleferiğe binen ailenin, önce Denizli'ye, ardından Söke'ye dönmeyi planladıkları belirlendi. Kazada anne Keziban Gümüş'ün çenesinde, oğlu Lütfullah Kerem Gümüş ve Fatih Gümüş'ün ise kaburgalarında kırıklar olduğu kaydedildi. Kaza anını anlatan Fatih Gümüş, "Teleferikle aşağıya inerken kırılan direk bizim vagona çarpınca, 8 kişi 30 metreden yere çakıldık. Hepimiz yaralandık. Çığlıklar ve ağlama sesleri geliyordu. Babamı yerde hareketsiz yatarken gördüm. Ekipler, bir saat kadar sonra bizi kurtardı. Cehennemi yaşadık" dedi. Memiş Gümüş'ün cenazesi dün Aydın'ın Söke ilçesindeki Karaaltı Mahalle Mezarlığı'nda toprağa verilirken, aile üyelerinden Ömer Durmuş, "Bu kaza değil cinayet. Sorumluların gereken cezayı alması için sonuna kadar mücadele edeceğiz" diye konuştu.
MÜHENDİSLER ODASI: DENETİMİ AKREDİTE KURUMLAR YAPMALI
TMMOB Makina Mühendisleri Odası Antalya Şubesi, 2016'da yapılan teleferik tesisinde ruhsatlandırma öncesi 12-13 Aralık 2016'da yaptıkları ilk incelemede eksiklikler tespit edildiğini, bu eksikliklerin giderilmesinin ardından 16 Ekim 2017'de yapılan inceleme sorrasında tesisin ruhsatlandırıldığını açıkladı. Ruhsatlandırma sonrası yapılması gereken yıllık periyodik kontrollerinin Oda'ya yaptırılmadığı belirtilen açıklamada, "Periyodik kontrol mekanizmasının piyasanın insafına bırakılmaması, bu denetimlerin kamusal alanda hizmet veren akredite kurumlar tarafından gerçekleştirilmesi gerektiğini bir kez daha vurgulamak isteriz" denildi.
İYİLEŞTİRME PROJESİ LAFTA KALDI
Antalya Büyükşehir Belediyesi'nin yıllık performans raporlarına göre teleferik faciasının yaşandığı tesiste planlanan "Tünektepe İyileştirme Projesi"nde 2019'dan beri neredeyse hiçbir ilerleme kaydedilemediği belirtildi. Belediyenin, projeye ilişkin 2019, 2020, 2021 ve 2022'de hiçbir şey yapmadığı ortaya çıktı.
FACİAYI GETİREN İHMALLER ZİNCİRİ
Teleferik kazasıyla ilgili Antalya Büyükşehir Belediyesi'nin ihmalleri de ortaya çıktı. Teleferiği işleten belediye iştiraki ANET A.Ş.'nin verilerine göre tesislerin son yıllık bakımı 19 Şubat- 4 Mart arasında yapıldığı belirlendi. Uzmanlar, tesisin yıllık ağır bakımının 14 günde tamamlanmasının mümkün olmadığını ifade ederken, teleferiğin yıllık bakımlarının 2021'de 77, 2022'de 78, 2023'te 71 gün sürdüğü ortaya çıktı. Kazada devrilen direğin, orta kısmındaki bağlantı noktasından koparak devrilmesi ve bilirkişinin ilk yaptığı incelemede vidalarda korozyon tespit edilmesi de yıllık bakımın düzgün yapılmadığını ortaya koydu.
'YILDIRIM ÇARPTI' SAVUNMASI
Teleferiği inşa eden ve bakım ve onarımını yapan Anadolu Teleferik Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Reşit Tezcan, direklerin üzerinde bulunan, metal halatın dönmesini sağlayan kauçuk makaranın yıldırım çarpması sonucu patladığını ve facianın bu yüzden meydana geldiğini öne sürderek, "Yıldırım, kauçuğun içini yakıyor. Havanın da sıcak olmasıyla, kauçuğun içindeki havayı boşaltıyor. Kauçuk olmadığı için metal metale sürtüyor. Kabin direkten geçemiyor. Kabin direğe çarpıyor ve direk devriliyor" dedi.
BİLİRKİŞİ İHMALİ BELGELEDİ
Antalya Cumhuriyet Başsavcılığı, olayla ilgili soruşturma için bir Cumhuriyet Başsavcı Vekili ve bir Cumhuriyet Savcısı'nın koordinasyonunda bilirkişi olarak atanan 2 iş sağlığı ve güvenliği uzmanı, 2 makine uzmanı ve bir elektrik uzmanının olay yeri yaptığı inceleme sonucu ön rapor hazırlandığını açıkladı. Raporda, olayın teleferiğin taşıyıcı direklerinin bağlantı noktalarında yer alan bağlantı elemanlarının yetersiz olması, korozyona uğraması ve taşıyıcı direklerde yer alan makara sistemlerinin hasarlı olması nedenleriyle taşıyıcı direğin bağlantı noktasından kırıldığı belirtildi. Savcılık, teleferik hattını işleten Antalya Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı ANET A.Ş.'nin acil eylem ve tahliye planının olmadığını belirterek, ANET A.Ş. ile teleferik hattının bakım ve onarımdan sorumlu firmadan 13 kişi hakkında gözaltı kararı verildiğini bildirdi.
İlker TURAK / SABAH
BAŞKAN ERDOĞAN ANBEAN TAKİP ETTİ
Kazanın ardından teleferik komuta merkezi yakınındaki Sahil Güvenlik Komutanlığı'nda Antalya Valisi Hulusi Şahin başkanlığında ilgili kurumların en üst amirlerinin de katılımlarıyla kriz masası kuruldu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, tahliye çalışmalarını dakika dakika takip ederek görevlilerden sürekli bilgi aldı. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya ise kriz masası ile gece boyu sürekli bağlantı kurdu.
