Atatürk Kültür Merkezi'nin (AKM) 29 Ekim'de açılmasıyla yaşanan heyecan dalgası hâlâ devam ederken yeni yılda sanatseverleri bir sürpriz daha bekliyor. AKM şu günlerde, açıldıktan sonraki ilk uluslararası sergisine hazırlanıyor. 14 Ocak'ta başlayacak Birlikte Var Olmak başlıklı sergiyle AKM hem Türkiye'deki hem de dünyadaki sanatseverleri selamlayacak. AKM Galeri'nin ana mekan olacağı, 10 ülkeden 20 sanatçının çoğunu ilk defa göreceğimiz eserlerinden oluşan sergi, günümüz dünyasının en önemli sorunlarından olan iklim krizi ve ekolojik yıkıma odaklanıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın katkısıyla gerçekleşen sergide eserleri yer alan birçok sanatçı da önümüzdeki günlerde İstanbul'a gelecek.
Uluslararası kültür ve sanat danışmanı Beste Gürsu'nun küratörlüğünde hazırlanan serginin kurulumunun yapıldığı şu günlerde, bu sürprizin detaylarını öğrenmek için AKM Galeri'ye gittik ve Beste Gürsu ile konuştuk. Gürsu, Birlikte Var Olmak sergisini ilk defa SABAH Cumartesi ile paylaştı.
- Birlikte Var Olmak sergisinde 10 ülkeden 20 sanatçı bir araya geliyor. Sergi gündeme geldiğinde sanatçıların yaklaşımı nasıl oldu?
- Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın katkıları ile dünya kültür başkentlerinden İstanbul'da, dünyanın en yeni ve en önemli kültür merkezlerinden biri olan AKM'de eserlerinin sergilenecek olması, tüm sanatçılar için çok heyecan verici oldu.
- Sergide tema olarak iklim krizi ve ekolojik yıkım seçilmiş. Tema seçiminde ne etkili oldu?
- Dünyada kaç kişi aynı anda aynı duyguları yaşayabilir? Farklı ülkelerden, kültürlerden, dillerden, dinlerden, zengin, fakir, kadın, erkek, genç, yaşlı... Bugünün en önemli sorunlarının başında her gün bir yenisine şahit olduğumuz ekolojik yıkım, iklim değişiklikleri, küresel ısınma geliyor. Ekolojik yıkımın kavranması için en doğru iletişim yolunun sanat olduğunu ve sanatçının da çoğul ve pozitif çözümleyici olarak, ortak bir küresel mücadele çağrısı içinde olması gerektiğini düşünüyoruz. Bunları düşünerek tema belirlendi.
- Ekolojik yıkım ve iklim krizi herkesin gündeminde. Sanatçıların genel olarak bu duruma yaklaşımı nasıl?
- Sergi kapsamında yer alan eserler bugünün, kaybetmekte olduğumuz doğa, güzellik ve değerleri üzerinden anlatımlar içeriyor. Bu güzelliklerin ve değerlerin farkına varalım, sahip çıkalım, koruyalım, kaybetmeyelim diye bir nevi uyarıyor. Nijeryalı sanatçı Dotun Popoola'nın boğa heykeli, Göksu Gül'ün tavşanları, Kadir Akyol'un arısı, Sinan Demirtaş'ın ağaçtaki çocukları, Hollandalı Ruud van Empel'in ormanı, Raşit Altun'un dünyası, Mercan Dede'nin çarkları, Emrah Yücel'in çağrısı... Hepsi bize bir şeyler söylüyor...
- Sergi AKM'nin ve Türkiye'nin uluslararası alanda imajına nasıl bir katkı sunmayı amaçlıyor?
- AKM Türkiye'nin kültür sanat markasıdır. Dünyanın dikkatle izlediği İstanbul'un merkezinde, kültürü ve sanatı kucaklayan, tüm kuşaklara hitap eden, cazibe merkezi konumundadır. AKM Galeri de görsel sanatların odak noktası konumunda. En önemli konu ise bu imaja değer katacak, ses getirecek, prestijli proje ve sergiler ile dünya sanatına yön veren merkezlerinden biri olması.
- Sergi farklı disiplinleri, kuşakları ve coğrafyalardan insanları bir araya getiriyor. AKM'nin kamusal bir alan olarak böyle bir hedefi var. Kamusal alanların farklılığa açık olması sergi düzenlerken size ne gibi avantajlar sağladı?
- Kamusal alan sanat için en önemli alandır. Bu alanlar her kuşaktan, halkın alanıdır. Kültürün, sanatın, anlatımların ve etkileşimlerin yüksek algı ile sindirildiği, her şey ile yüz yüze olunan yerlerdir. AKM de kamusal alanın bütün işlevlerini kullanıyor. Bunun için biz de sergi ile sanata yakın olan veya olmayan tüm ziyaretçilere dokunacağımıza inanıyoruz.
17 SANATÇI SERGİ İÇİN ESER ÜRETTİ
- Hangi sanatçıların eserleri olacak sergide?
- Almanya'dan Desire Moheb-Zandi, Bosna Hersek'ten Safet Zec, Fransa'dan Dominic Virtosu, Hollanda'dan Ruud van Empel, İtalya'dan Giovanni Casellato, Katar'dan Ali Hassan, Güney Kore'den Kang Dong Hyun, Nijerya'dan Dotun Popoola ve Rusya'dan Lev Khesin'in Türkiye'de ilk defa eserleri sergilenecek. Türkiye'den ise 2022'de 55. sanat yılını kutlayan Timur Kerim İncedayı, Emrah Yücel, Emre Namyeter, Göksu Gül, Günnur Özsoy, Kadir Akyol, Mercan Dede, Ouchhh, Raşit Altun, Server Demirtaş ve Sinan Demirtaş'ın eserleri yer alacak. Sergi için 17 sanatçı yeni eserler üretti, üç sanatçının eserleri ise bulundukları önemli koleksiyonlardan sergilenmek üzere alındı.
SANATÇI YOL GÖSTERİCİ OLMALI
- Pandemi sanatın pozitif yönünü ortaya koydu. Bir anlamda sanatın toplumsallığını tekrardan hatırlattı insanlara. Serginin de bu yaklaşımdan hareketle yola çıktığını söyleyebilir miyiz?
- Her şeyden bir ders alınmalı diye düşünüyorum. Pandemi de bir dersti bence. İnsanların silkelenmesi ve bir hayat hesaplaşması yapması için bir fırsat yarattı. Önümüzdeki süreçte, beklentiler değişti, farkındalıklar arttı. Bu noktada herkesin üzerinde odaklandığı mesele 'ben mi yoksa biz mi' kavramları. İnsanın benmerkezciliği yıkıp bizmerkezciliğe yöneldiği bir düzenin kurulması gerekiyor. Biz de bu sergiyle sanatın ve beslendiğimiz kültürün birikimi ile artık biz olmalıyız, birlikte var olmalıyız diyoruz.
HERKESE AÇILAN BİR SANAT PENCERESİ
- Sergide heykel de var, yapay zeka tabanlı işler de... Bu kadar farklı disiplinleri bir araya getirirken mekanı nasıl kullanacaksınız?
- Bugüne kadar dünyanın birçok ülkesinde, müze, galeri, kamusal alanda projeler gerçekleştirdik. AKM Galeri kütlesel mimarisi, fonksiyonel olarak kurgulanmaya müsait çok amaçlı bir alana sahip. Çift cepheden aldığı gün ışığı ise mekanın enerjisini yükseltiyor. Beni en çok heyecanlandıran ise galerinin Taksim Meydanı'na bakan cephesi. Herkese açılan bir sanat penceresi burası. Alanı nasıl kullandığımız için küçük bir ipucu verelim. 31 Aralık 2021'de Ouchhh'tan Ferdi ve Eylül Alıcı Milano'da dünyanın heyecanla izlediği bir yapay zeka projesi gerçekleştirdi. Birlikte Var Olmak sergisi içinde Doğa Ana temalı bir çalışma hazırladılar. Server Demirtaş'ın Angel Boy kinetic heykeli ise birçok şeyi hatırlatacak nitelikte. Sergiyi galeri alanıyla sınırlamadık. Günnur Özsoy, Emre Namyeter, Giovanni Casellato'nun eserleri fuaye alanı ve AKM'nin koridorlarında yer alacak.
