ABD'de ırkçılığa karşı en etkili mücadeleyi veren siyahi aktivistlerden Malcolm X'in bugün ölümünün 51. yılı. Asıl adı Malcolm Little olan Malcolm X, 1925 yılında siyahilerin özgürlüklerine kavuşamayacaklarına ve Afrika'ya geri dönmeleri gerektiğine inanan Earl Little isimli bir rahibin oğlu olarak dünyaya geldi. 5 yaşındayken babasını faili meçhul bir cinayete kurban veren ve annesi akıl hastanesine kapatılan Malcolm, yoksulluk ve zorluklar içinde geçen çocukluğunun ardından 1946'da hırsızlıktan hapse mahkum oldu. Bu dönemde siyahi milliyetçiliği savunan Nation of Islam (İslam Milleti) hareketinin lideri Elijah Muhammed'in görüşlerini benimseyen Malcolm, 1952'de cezaevineden çıkınca bu harekete katıldı. Bu tarihten itibaren davasının isimsiz bir hizmetkarı olduğunu simgelesin diye X soyadını kullanmaya başlayan Malcolm, karizmatik kişiliği, enerjisi ve sözünü sakınmayan, hararetli hitap tarzı sayesinde kısa sürede hareketin önde gelen yüzlerinden biri oldu. Zaman içinde Elijah Muhammed ile hareketin odak noktaları, kullandığı yöntemler ve dine bakış konularında anlaşmazlığa düşen Malcolm X, 1964'te Nation of Islam'dan ayrıldı. Hayatının son döneminde Amerikan toplumunun ırk problemini çözmesi için İslam dinini anlaması gerektiğini ve tüm ırkların kardeşliğini esas alan bir insan hakları mücadelesini savunan Malcolm X, bu dönemde El-Hajj Malik El-Shabazz (el-Hac Malik eş-Şahbaz)ismini kullanmaya başladı. Malcolm X, 21 Şubat 1965'te Harlem'de konuşma yaparken silahla vurularak öldürüldü. Nation of Islam üyesi üç kişi, cinayet suçundan mahkum edildi. İşte Malcolm X ve akıllara kazınan, ölümsüz sözleri... 1. Irkçılık ideolojik bir düşünce değil, aksine psikolojik bir hastalıktır. 2. Benim dinim benim kişisel konumdur. O benim kişisel hayatımı, kişisel ahlakımı yönetir. Ve benim dinsel felsefem, benimle inandığım Tanrı arasındadır; aynen diğerlerinin dinsel felsefesinin onlar ve Tanrı arasında olduğu gibi. Ve bu en iyi olan yoldur. 3. Beyaz adam savaştı, biz öldük. 4. Eğer uğrunda ölmeye hazır değilseniz, 'özgürlük' kelimesini lûgatınızdan çıkarın. 5. Eğer, dikkatli olmazsanız, gazeteler, mazlumlardan nefret etmenizi, zalimleri ise çok sevmenizi sağlar. 6. İster mermi kullansın, ister oy pusulası, insan iyi nişan almalı. Kuklayı değil, kuklacıyı vurmalı. 7. İnsanlar bir adamın bütün hayatının bir tek kitapla değişebileceğinin farkında değiller. 8. Kimse sana özgürlüğünü vermez. Kimse sana eşitliği, adaleti ve başka hiçbir şeyi vermez. Eğer gerçekten adamsan, bunları kendin alırsın! 9. Bir insanın düşünmeye ihtiyacı varsa, gidebileceği en iyi yer, bana sorulursa, üniversiteden sonra, hapishanedir. 10. Barışçıl olun, kibar olun, kurallara itaat edin, herkese saygılı olun; fakat biri size dokunacak olursa onu mezara gönderin. 11. Bütün uyuyanları uyandırmaya bir tek uyanık yeter. 12. Eğitimli değilim, herhangi bir alanda da uzmanlığım yok... Ama samimiyim ve benim samimiyetim benim kimliğimdir. 13. Özgürlüğü elde etmenin tek yolu dünyadaki diğer tüm ezilmiş halkları tanımaktan geçer: Brezilya, Venezuella, Haiti, Küba ve evet Küba halkının kan kardeşleriyiz bizler. 14. İyi siyah veya iyi beyaz olmak gibi bir durum yoktur. İyi veya kötü insanlar vardır. 15. Bana bir kapitalist gösterin, ben de size bir kan emici göstereyim. 16. Gerçekle yüzyüze gelemeyecek kadar vatanseverlikle kör olmamalısınız. Yanlış yanlıştır, kimin söylediği önemli değil. 17. Zaman şehitlik zamanıdır, ve ben bir şehit olacaksam, bu kardeşlik uğruna olacaktır. Bu ülkeyi kurtaracak tek şey budur. 18. Müslümanlara göre; fazla dünyeviyim; diğerlerine göre; fazla dindarım... Militanlara göre, fazla ılımlıyım; ılımlılara göre, fazla militanım. 19. Demokrasi ikiyüzlülüktür; Demokrasi ikiyüzlülüktür. Eğer demokrasi özgürlükse neden bizim insanlarımız özgür değil. Eğer demokrasi adaletse neden biz adalete sahip değiliz. Eğer demokrasi eşitlikse neden biz eşitliğe sahip değiliz. Demokrasi ikiyüzlülüktür... 20. Eğer sen, sana ait bir şeyi elde etmek için onun peşinden koşuyorsan, seni engelleyen herkes, kim olursa olsun suçludur.