İstanbul'da Ayasofya'nın yeniden açılmasıyla birlikte tüm dünyanın gözü Türkiye'ye çevrildi. Trabzon'da da Sümela Manastırı ile Ayasofya Camisi de restorasyonların ardından yeniden açıldı. Türkiye'deki tüm inanç gruplarının ibadethane ve tarihi mekanları devlet eliyle restore edilerek koruma altına alınıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Vakıflar Genel Müdürlüğü ve yerel kurumların yürüttüğü restorasyon ve yenileme çalışmaları azınlık cemaatlerinden gelen taleplere göre yapılıyor. Cumhuriyet tarihinde ilk kez, sıfırdan inşa edilmiş ilk Süryani kilisesi olma özelliği taşıyan İstanbul Süryani Kadim Vakfı Mor Efrem Süryani Kadim Ortodoks Kilisesi'nin temeli atıldı.
Türkiye'de 180 bin 854 Hristiyan ve yaklaşık 20 bin Yahudi için 435 kilise, sinagog ve havra bulunuyor. Türkiye'de her 461 gayrimüslim için 1 ibadethane var. Avrupa ve ABD'de ise 2 bin Müslüman'a bir cami düşüyor. Türkiye genelinde 77 Rum, 54 Ermeni, 19 Musevi, 10 Süryani, 3 Keldani, 2 Bulgar, 1 Gürcü, 1 Maroni olmak üzere 167 cemaat vakfı faaliyette bulunuyor. Restarosyanu yapılan yerler şöyle:
* Van'da Akdamar Ermeni Kilisesi 2 milyon 600 bin lira harcandı ve kilise 2007'de yıkılmaktan kurtarıldı. 2009'da ilk ibadet yapıldı. Her yıl eylülde Ermeniler ibadet ediyor.
* Tamamen demirden oluşan İstanbul Balat'taki Sveti Stefan Kilisesi de 7 yıl süren onarımın ardından 2018'de açıldı.
PKK YIKTI TÜRKİYE HAYAT VERDİ
* 2012'de ibadete açılan ancak PKK'lı teröristlerce 4 yıl önceki saldırılarda zarar gören Ortadoğu'nun en büyük Ermeni kilisesi Surp Giragos ile Mar Petyun Keldani kiliselerinin onarımı sürüyor. Surp Giragos'un 100 kiloluk soğan başlı çanın aynısı, Rusya'da özel yaptırıldı.
* Gaziantep'te Yahudi cemaatinin 1980'lerden itibaren kentten ayrılmasından sonra harabe haline gelen havra, aslına uygun olarak restore edildi ve geçen yıl kapılarını açtı.
RESTORASYONLA HAYAT BULDULAR
Edirne Büyük Sinagog, Gökçeada Aya Nikola ve AyaMarina Rum Ortodoks kiliseleri, İskenderun Süryani Katolik, Rum Katolik ve Arsuz Mary Hanna kiliseleri, Nizip Fevkani, Cunda Taksiyarhis (Ayanikola), Edirnekapı Aya Yorgi ve Yayladağı Rum Ortodoks kiliseleri yenilendi.
Prof. Dr. Erhan Afyoncu yazdı: Ayasofya'nın 1696 yıllık hikâyesi Ayasofya'daki eserlerin sergileneceği yer belli oldu! Son dakika haberi: Ayasofya-i Kebir Camiinde o alana neden halı serilmedi? Sırrı açıklandı
