Tarihi yolculuk... 16 Mayıs 1919...
Mustafa Kemal Paşa ve "karargâhı" Bandırma Vapuru'nda... Elveda İstanbul.
17 Mayıs... Kötü hava şartları... Hırçın Karadeniz.
18 Mayıs... Deniz sakinleşiyor... Öğle saatleri... İnebolu.



Ve 19 Mayıs... Sabah... Merhaba Samsun.
Kurmay Binbaşı Mahmut Ekrem Bey... Sandalla... Bandırma Vapuru'na yanaşıyor... Mustafa Kemal Paşa'nın karşısında... Esas duruşta:
"Hoş geldiniz Paşam..." Yarından sonra, 19 Mayıs... Samsun'dan, güneşin doğuşunun yıldönümü... Gençlik ve Spor Bayramı.
Coşkuyla kutlayacağız.

***

Nutuk... Bir millet uyanıyor

Türkiye Büyük Millet Meclisi...
Cumhuriyet Halk Fırkası'nın ikinci kurultayı... Gazi Mustafa Kemal Atatürk, büyük eserini okuyor... Nutuk.
Ata'nın, Cumhuriyet'i emanet ettiği gençliğin başucu kitabı.
Okunması... 6 gün sürüyor... 15-20 Ekim 1927.



Toplam... 36 saat 33 dakika.
Atatürk'ün ilk sözleri:
"1919 senesi Mayıs'ının 19'uncu günü Samsun'a çıktım... Vaziyet ve manzara-i umumiye..."
Vaziyet... Genel manzara... Çöküşteki imparatorluk... Yabancı ülke askerleri, donanmaları İstanbul'da... Urfa, Maraş, Ayıntap işgal altında... Yunan ordusu İzmir'de.
Çıkış yolu... Milli mücadele... Kurtuluş savaşı... Bir millet uyanıyor.

***

30 Mayıs... İlk miting

Samsun'dan Havza'ya hareket... 25 Mayıs.
26 Mayıs... Mustafa Kemal Paşa'nın talimatı:
"Derhal Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kurulacaktır... Çevredeki bütün illere duyurulsun."
28 Mayıs... İlk Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kuruluyor... Kaymakam Fahri Bey ile Belediye Başkanı İbrahim Bey önderliğinde.
30 Mayıs... Cuma... Milli mücadelenin ilk mitingi... Namazdan sonra.
Ve... İlk silahlanma çağrısı...
"Düşman işgalini önlemek için... İzmir'i kurtarmak için."

***

Amasya... Tek cümlelik manifesto

Havza'dan Amasya'ya hareket... Ve... Mustafa Kemal Paşa'nın manifestosu... Meydan okuması... Unutulmayan, taşa kazınan ünlü sözü:
"Milletin bağımsızlığını, yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır."



Lider... Hedef gösteren kişidir.
Lider... Hedef gösterdi... Kadınıyla erkeğiyle millet, liderin peşine düştü.
Ve... Milletin bağımsızlığını, yine milletin azim ve kararı kurtardı.

***

6 Haziran... İkinci miting

Havza... Heyecan dorukta... İkinci miting... Kürsüde, bölge halkının sevip saydığı bir din adamı... Sıtkı Hoca:
"Yangın, saçaklığı sardı. Yanıyoruz! Tek çaremiz, silaha sarılmaktır... Derhal silahlarınızı temizleyiniz! Silahı olmayan baltasını, baltası olmayan sağlam bir odunu eline alsın, derhal saldıracağız! Önce içimizdeki ekmek bilmez hainleri, sonra da yurdumuzu işgal eden düşmanları temizleyeceğiz!"

***

Büyük şahlanış

Erzurum... Kongre... 23 Temmuz-7 Ağustos... Karar:
"Ulusal bağımsızlık koşulsuz olarak gerçekleştirilecektir... Türk vatanı parçalanmayacaktır."
Erzurum'da yanan ateş... Dalga dalga yurda yayılıyor.
Büyük şahlanış başlamıştır... Durdurabilene aşk olsun.

***

Sivas'ta 108 gün

Kurtuluş Savaşı'nın... Ve Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin temellerinin atıldığı kongre.
Bağımsızlık kararları alınıyor.
Ve... Ülkemin her yerinden... Kongre'ye... Mustafa Kemal Paşa'ya telgraf yağıyor.
Artık... Büyük yürüyüş başlamıştır... Hedef Ankara... Ve TBMM... Milletin Meclisi... Milli irade.

***

Atatürk öldü, plan bitti

Gençlik ve Spor Bayramı'na hazırlanırken... Atatürk'ü... Silah arkadaşlarını... Bağımsızlık yolunda şehit olanları... Saygı, rahmet ve minnetle anarken...
Tarih dedenin zaman tünelinde gezintiye ne dersiniz?
Kurtuluş Savaşı sonrası... Anadolu bozkırının ortasında yeni bir başkent kurulurken... Atatürk, "Yarışma yapılsın" der:
Uluslararası bir yarışma.
Fransa devlet başmimarı... Yarışmaya katılanlar arasındadır.
Sonuç... Yarışmayı bir Alman kazanır:
Şehir Plancısı Hermann Jansen.
Alman mimar ilk karşılaşmada Atatürk'e sorar:
- Bir şehir planını uygulayacak ve arkasında duracak kadar güçlü bir yönetiminiz var mı?
Atatürk kızar:
- Koca bir ülkeyi düşmanlardan kurtarmışız... Reformlar yapıyoruz... Bunları başaran bir rejimin, bir şehir planını uygulayacak güçte olup olmadığını nasıl sorarsınız?
Jansen'in Ankara planı, Bakanlar Kurulu'nda onaylandı... 23 Temmuz 1932.
Plan başarıyla uygulanırken, Atatürk hayata gözlerini yumdu... 10 Kasım 1938.
Aradan bir ay geçti... Alman mimarın sözleşmesi feshedildi... İşine son verildi... 9 Aralık 1938.
Büyük Atatürk hayatta iken... Bazı siyasetçiler ve bürokratlar... İş insanları... Çankaya'da... Kavaklıdere'de... Gaziosmanpaşa'da... Kızılay'da... Arsalar almışlardı.
Yapı kooperatifleri kurmuşlardı.
Atatürk'ün ölümünü bekliyorlardı.
Ata'mız öldü ve... Çanak, çömlek patladı... Rant yarışı başladı... Ne Alman mimar kaldı ne de şehir planı.

***

Altın sözler

Atatürk İzmir'de... 27 Ocak 1923... Hükümet Konağı'nda... Temel ilkesini söylüyor:
"Egemenlik ulusundur."
Hem de "Bilakaydüşart."
Egemenlik... Kayıtsız, şartsız ulusundur.
Ve... Atatürk... Türkiye Büyük Millet Meclisi kürsüsünde... 13 Ağustos 1923:
"Yeni Türk devleti, bir halk devletidir... Halkın devletidir."
Aradan bir asır geçti... Darbeler... Muhtıralar... İdamlar... Darbe girişimleri... Ama millet, Atatürk yolundan hiç sapmadı... Taviz vermedi.
Egemenlik... Kayıtsız, şartsız milletindir... Son sözü millet söyler... Karar milletindir.

***

Kutlu olsun

Tarihe vurulan mühür... Dönüm noktası... Kurtuluşa giden yolun ilk adımı... 19 Mayıs 1919.
19 Mayıs ruhu, heyecanı hâlâ kalplerde.
Yurdun neresine gitseniz... Karşınızda 19 Mayıs.
Samsun... 19 Mayıs Üniversitesi... 19 Mayıs Bulvarı... 19 Mayıs Stadyumu... 19 Mayıs Lisesi... 19 Mayıs Ortaokulu.
Mersin... Osmaniye... Adana... Gaziantep... Eskişehir... 19 Mayıs Lisesi.
İstanbul'da... Ankara'da... 19 Mayıs Bulvarı.
19 Mayıs 2024... Pazar... Gençlik ve Spor Bayramı... Kutlu olsun.