Dünyanın fındık deposu Giresun ve Ordu'da anahtar kelimeler profesyonel fındıkçılık ve turizm... Aralarında 40 kilometre olan ve dünya fındık üretiminin yüzde 70'e yakınını beraber sırtlamış iki ilin ortak kaderi Or-Gi havalimanının açılması ve üreticinin ürününü saklayabileceği lisanslı depoculuğun başlamasıyla farklı bir seyir alacak. Bugün fiyatının belirlenmesi için gözünü Hamburg'daki fındık borsasına diken Giresunlu fındık üreticisi, bundan rahatsız. 'Üreten biziz ama söz hakkımız yok' diyen sanayici yılmadan fındığa katma değer sağlama peşinde. Ordu ise dünya turizm piyasalarına açılarak Antalya'nın tahtına oynamaya hazırlanıyor. Antalya'yı rakip olarak gözüne kestiren Ordu'da, 'Neden Antalya yerine Ordu'ya gelmelisiniz' kitapçıkları bile bastırılmış. 34 gazete, 6 TV, 14 radyonun yayın yaptığı, 46 yıldır tiyatro perdesi kapanmayan, bale okullarının giderek yaygınlaştığı Ordu, civar ülkelerin sanat ve kültür merkezi olmaya da aday. Geçtiğimiz yıl 250 milyon dolarlık ihracat yapılan Ordu ekonomisi fındık üzerine kurulu. Ancak Ordu, deyim yerindeyse fındığın kabuğunu kırıp, yeni alanlarda da büyüme peşinde. Turizmde bir ışık yakan ilde kıyılar yeniden düzenleniyor, plajlar yapılıyor, uluslararası mecralarda tanıtım kanalları kullanılıyor. Ordu'yu "Potansiyellerine erişemediği için karakterini ön plana çıkaramayan bir kent" olarak tanımlayan Belediye Başkanı Seyit Torun, şehrin geleceğinde turizmin yattığını anlatıyor. Torun, "Ordu bir turizm kenti olacak. Doğa, kültür, deniz için geleceksiniz. Turizm köyleri projemiz var. Artık tatil zevki sıradanlıktan çıkıyor. Burada doğada gördüğünüz her şeyin yemeğini yapıyoruz" diyor.
FINDIKTA KRAL ÇIPLAK
Ordu göç veren illerin başında geliyor, yaklaşık 1.5 milyon Ordulu il dışında yaşıyor. İlin en önemi geçim kaynağı olan fındıkta istenilen sinerji bir türlü yakalanamamış. Torun, "Fındık üreticisi kalmadı. Toprak bölünmesi ile önemli ölçüde göç oldu. Fındık bizim için altındı.... 400 bin tonluk üretimi iki il sağlıyor. Biz bunu hoyratça kullandık. Arkada kasa, önde masa, tefecilik yap, ver parayı, al fındığı, çuvala koy, AB'ye sat yaptık.. Bir süre herkese yetti ama kralın çıplak olduğu rekabet ortaya çıkınca anlaşıldı. Biz dünyanın gelişimini algılayamadık, o yüksek kârlar yetti bize. Üreticiyi destekleyen birliklerin fiyat stabilitesi yok" diyor.
GÖBEĞİMİZİ KESECEĞİZ
"Fındığı mamul madde haline getirdiğimizde bunu aşcağız" diyen Torun, "Kendi göbeğimizi kendimiz keseceğiz. Bundan 4-5 yıl önce 50 milyon kilo olan iç tüketimimiz bugün 150 milyon kiloya tırmanıyor. Dünya sadece AB'den ibaret değil. Dünyayı keşfedeceğiz. Asya'ya, Afrika'ya gideceğiz. O ülkelerin damak tadına uygun ürünler üreteceğiz. O zaman katma değerimiz de artacak, pazarlık kabiliyetim de bende olur, fiyatımı da da Hamburg'dan almam" diyor.
SİVAS DENİZE İNECEK
Ordu Sanayi ve Ticaret Odası Başkanı Servet Şahin ise 250 milyon dolarlık yatırımla kurulacak lisanslı depoculuk çalışmalarının sürdüğünü anlatıyor. Projenin yüzde 49'unu TOBB, yüzde 49'unu TMO, yüzde 2'sini ise Ordu Valiliği üstlenmiş. Şahin, "Arz fazlası olduğunda istikrarlı politika olsun istiyoruz, fındık gelirlerimizi ancak bu yolla artırabiliriz" diyor. Şahin, altyapı eksikliklerinin ili aşağı çektiğini belirterek, "Havalimanı ve Karadeniz- Akdeniz Yolu Projesi (KAP) bizi iç bölgelerimize bağlayacak. Yol biterse Sivaslı 1.5 saatte denize inecek" diyor.
REKORA KOŞUYOR
İkinci durağımız ise Giresun. Türkiye'nin fındık ihracatında rekora koşması ili hareketlendirmiş. Bu yıl Türkiye'de 540-550 bin ton kabuklu fındık satışı gerçekleştirecek. Piyasa tüketimi de 125 bin ton olarak değerlendirildiğinde toplamda 675 bin ton kabuklu fındık tüketilmiş olacak. Giresun, geçtiğimiz yıl 143 milyon 433 bin dolar ihracat ile en fazla ihracat yapan iller sıralamasında 35'inci sırada. Giresun Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hasan Çakırmelikoğlu fındık tarımı ile ilgili net bir politikanın bu rakamları çok artıracağını savunuyor. "Lisanslı depoculuğun başlamasıyla üreticinin giderek daha fazla söz sahibi olacak, Hamburg yerine neden dünya buraya bakmasın?" diyor.
Alternatif turizm potansiyeli var
Hem Giresun hem de Ordu alternatif tuizmin merkezi olmaya aday. Ordu Belediye Başkanı Seyit Torun, "Gurme turizmi olabilir, doğa olabilir. Kanyonlarımız, yaylalarımız var. Akyazı mahallesinde tatil kasabasında gibisiniz. Bir anda Boztepe'den yamaç paraşütü yapıyorsunuz, ardından çim kayağı... Sonra da yaylaya çıkıp haziran ayında buz kırarak rakı içiyorsunuz" diyerek turizmin ne denli çeşitlenebileceği konusunda ipuçları veriyor. Öte yandan Fatsa'da 5 yıldızlı bir otel inşaatı başlamış bile. Kendini bir kültür ve sanat şehir olarak tanımlayan Ordu, bölgenin kültür merkezi olmaya da aday. Bale okulu da 10'a yakın kültür merkezi de bu hedefi destekliyor.
Festivallerle canlanacak
Tüm dünyanın ilgisini çekmek için farklı konseptte düzenlenecek festival ve fuarlarda hem Giresun hem de Ordu'nun hedefinde. Ordu, bu yıl 11. si düzenlenecek olan Vosvos Festivali'ne dünyadan katılım bekliyor. Giresin ise fındık konseptli farklı festival konseptleri üzerinde çalışıyor.
Sevda YÜZBAŞIOĞLU
