Türkiye büyük ölçekli firmaların üreteceği yerli otomobili beklerken, başını Anadolu sermayesinin çektiği Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler (KOBİ) uçak üretimine çoktan başladı. Ulaştırma Bakanlığı ve Türk Hava Yolları Teknik A.Ş'nin geçen yıl sessiz sedasız başlattığı çalışmalar sonucunda 50'ye yakın firma yerli uçağın parçalarını üretiyor. Bugüne kadar kamuoyuyla pek paylaşılmayan çalışmalara göre THY Teknik, yerli uçak üretimi için 2010'da motor, kabin, iç panel ve dış panel olmak üzere 4 ayrı alan belirleyerek üretim konusunda adım attı. En stratejik hamle ise 2011 Nisan ayında geldi. THY'ye ait bir Boeing uçağı tamamen sökülerek dev bir hangarda sergilendi. Üç milyon parçadan oluşan uçağın bütün parçaları özellikleri ve fiyatlarıyla birlikte tek tek görücüye çıkarıldı. 300'e yakın firmanın katıldığı organizasyonda şirketler, üretebilecekleri parçaları THY Teknik'e bildirdi. 50'ye yakın firma yerli da uçağın parçalarını üretmek için kolları sıvadı. Organizasyona Amerikalı Boeing, Kanadalı Bombardier, Brezilyalı Embraer ve Hollandalı Fokker da katıldı.
AR-GE CEBİMİZDEN
Yerli uçak projesinde elini taşın altına koyarak üretime geçen firmalardan SEM Plastik, Angora Halı, Baykar Makine, Kayalar, Kaleaero, Partek, Anel Elektrik, Gate Elektrik, Timsan Mühendislik ve Mikes ön planda yer aldı. Dünyada 70 havayolu şirketine yemek servis ekipmanları üreten SEM Plastik, yerli uçak projesinde plastik ve kompozit parçaların üretimini üstlendi. THY Teknik'in istediği parçaları yüzde 100 yerli olarak üretmeyi başardıklarını anlatan SEM Plastik Genel Yavuz Eroğlu, "Yerli uçak projesi, yerli otomobil çalışmalarından çok daha hızlı ilerliyor. Geçen y ı l THY Teknik'in yerli şirketlere özel düzenlediği sergiye katıldık. Biz de üretebileceğimiz parçaları tespit ettikten sonra bu parçaları üretmeyi başardık. Bu konuda en ufak bir teşvik almadık" açıklaması yaptı.
ULUSLARARASI SERTİFİKALAR ALINIYOR
Yerli uçak üretiminden en önemli konuların başında sertifikalama işlemleri geliyor. Bu noktada üretici firmaların European Parts Approval (EPA) sertifikası alması şart. THY Teknik, üretime dahil ettiği firmaların bu sertifikayı almasına da destek oluyor. Sertifikalar alındıktan sonra yerli uçak projesine ek olarak milyar dolarlık uçak yedek parça sektörünün de kapıları şirketlere sonuna kadar açılmış oluyor.
SULANDIRMAYIN
Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği (OYDER) tarafından önceki gün düzenlenen 'Made in Turkey' panelinde teşvik paketini yetersiz bularak, 'Yerli oto olmaz' açıklaması yapan CEO'lara Bilim, Teknoloji ve Sanayi Bakanı Nihat Ergün'den sert tepki geldi. Özellikle teşvik üzerinden yerli otomobil konusunu sulandırmaya kimsenin hakkı olmadığını belirten Ergün CEO'lara , "Biz hiç kimseden hiçbir parça almayalım, dünyayla entegrasyonumuzdan vazgeçelim, cıvatasını bile biz yapalım, demiyoruz. Bundan bahsetmek, bu projeyi sulandırmaktır" dedi. OYDER'in toplantısında en olumsuz tabloyu Ford Otosan Genel Müdürü Haydar Yenigün çizmşti. "Yerli markayı nasıl kuracaksınız? Ekonominin böyle bir şeye ihtiyacı var mı" diyen Yenigün, "Ben yerli otomobil yapacağım ' diye ortaya çıkmak hiçbir sanayicinin elini altına sokacağı bir taş değil. Olayı popülizmden kurtarmak lazım. Otomotive özel bir teşvik de yok' dedi. Oyak Renault Genel Müdürü Tarık Tunalıoğlu ise "Teşvikte nakit şartı yok. Önce üreteceksiniz, sonra kazanacaksınız sonra vergiden düşeceksiniz. O yüzden sıfırdan başlayıp yapmanız zaten zor " açıklamasıyla teşvik politikasını eleştirmişti.
