Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın yerli araç için aradığı babayiğit genç girişimcilerden çıktı. Elektrikli araç geliştiren teknogirişimci İsmail Berber, Türk Ekonomi Bankası'nın (TEB) Girişim Evi'yle projelerini hayata geçirmeyi başardı. Bu başarısı bankanın reklam filmine de yansıdı. Film, Avrupa'da oynatılmaya başlandı. Böylece İsmail de dünyadaki yatırımcıların radarına girdi. Şimdi ABD ve Kanadalı firmalardan ortaklık teklifleri alıyor. Hem İsmail Berber'in girişimcilik başarısını hem de TEB'in son dönemde başlattığı projeleri bankanın KOBİ Genel Müdür Yardımcısı Turgut Boz ile konuştuk.
Girişimciliğin önemi nedir?
Türkiye'nin girişimciliği çok net vurgulaması lazım. Gelecek bu konuda. Herkesin de bunun farkında olması gerek. Her yerde bunu söylüyorum. Eğer bilgi toplumu olmak istiyorsanız, girişimci olmanız lazım. Girişimciliği gerçek bir hikâye üzerinden anlatan reklam filmimiz bu yüzden başarılı oldu. Şimdi Fransa'da bile bu reklam filmimiz gösteriliyor. Bu da başarılı olduğumuzu kanıtlıyor.
Herkes girişimciliğe destek veriyor. TEB olarak siz farkınızı nasıl ortaya koydunuz?
Biz eğitime çok önem verdik. Hem KOBİ'lere hem de kendi bünyemizde 6 yıldır var olan danışmanlık birimimize eğitimler sunduk. Hiç vazgeçmeden bu eğitimleri sürdürdük. Başarı, işin sürekliliğinde yatıyor. İşi sürekli yapmazsanız orada başarı sağlayamazsınız.
Girişimcilik konusundaki çalışmalarınız küresel finans piyasasında nasıl yankılandı?
Uluslararası Finans Kurumu (IFC) 18 milyon KOBİ'ye ulaşmayı öngörüyor. Bütün konferanslarına konuşmacı olarak katılıyoruz. 5 milyar dolar büyüklüğe sahip Hintli Axis Bank geldi. Danışman bir şirket aracı oldu. Hindistan hükümeti kendilerine lisans vermiş. 3 milyon müşterisi var. 'KOBİ konusunda yaptıklarınızdan dolayı lisans almak istiyor. Ya ortak olmanızı ya da stratejik destek vermenizi istiyorlar' dedi. Girişim bankacılığını ilk defa biz yaptık ve herkes bunu konuşuyor.
500 proje masaya yatırıldı
Peki Girişim Evi'ne ilgi nasıl?
Girişim Bankacılığı kapsamında Ataşehir'de özel bir 'TEB Girişim Evi' açtık. Bu çatı altında onlara sadece eğitim ve danışmanlık hizmeti vermekle kalmadık. 500 projeyi dinledik. 38'ine Girişim Evi'ndeki Kuluçka Merkezimiz olanaklarını seferber ettik. Proje sahiplerine ihtiyaç duydukları fiziki çalışma ortamını sunduk. Onlara projelerini tanıtmaları için imkânlar yarattık. Girişim Bankacılığı ile yaklaşık 3 bin 500 girişimciye, 900 saat eğitim verdik. Yine 444 girişimci yaklaşık 667 saat danışmanlık hizmeti aldı.
9 farklı modelde üretim gerçekleştirecek
Genç yaşta girişimcilik süreci nasıl başladı?
Elektroniğe merakım çocuk yaşlarda başladı. Bulgaristan'dan göç eden bir ailenin ferdiyim. Bir yıl önce TEB Genel Müdürü İbrahim Bey ile Tekno Girişim Zirvesi'nde karşılaştık. Bana destek sözü verdi. Bugün elektrikli araç hayalimi gerçekleştirdim. Bu konuda faaliyet gösteriyorum. 9 farklı model geliştirdim. Bunların ticari prototipleri var. Yatırımcılar, müşteriler geliyor.
Kimlerle görüştünüz, ortak olmak isteyen var mı?
Türk işadamları da var. Ama şu anda isim vermem yanlış olur. Özellikle Kanada ve Amerika'dan da görüştüğüm işadamları var.
Öze lanaliz raporları var
Destek süreciniz nasıl işliyor?
KOBİ danışmanları ilk aşamada analiz raporları hazırlıyor. Gelip bize sunum yapıyorlar. Ondan sonra jüri de sürece dahil oluyor. İkinci aşamada ise iş, ticaret, strateji oluşturma, yurtiçi pazarlama ve satış konuları geliyor. Bunlar da analiz edilip raporlaştırılıyor. KOBİ'ye 'Sen yanlış yere odaklandın' diyebiliyoruz. Bu işlemlerden sonra karşılıklı güven oluşuyor. İki tip girişimci var. Geleneksel ve teknogirişimci. İlki kuaför, ayakkabı dükkânı vs açanlar. İkincisi ise katma değeri yüksek ürünlere fokus olanlar.
Berber, yatırımcılarla görüşme halinde
TEB KOBİ Bankacılığı Genel Müdür Yardımcısı Turgut Boz, genç girişimci Berber'e ilişkin görüşlerini de şu sözlerle ifade etti: "Berber, bizim ilk destek verdiğimiz girişimcilerden biri. Tam şarj ile 250 km giden, 100 km'de 90 kuruşluk elektrik tüketen bir araç üretti. Kendisine tanıtımdan pazarlamaya kadar her konuda destek sağladık. Hayalini gerçeğe dönüştürmesine yardımcı olduk. Şimdi, yatırımcılar distribütörle görüşme halinde. TEB olarak amacımız, İsmail gibi birçok girişimcinin hayalini gerçekleştirmek. Bu alanda büyümek."
Modelimizi dünyaya yaymaya çalışıyorlar
BNP Paribas bu konuya nasıl bakıyor?
Biz onlardan çok ileriyiz. Bizim modeli dünyaya yaymaya çalışıyorlar. KOBİ Bankacılığı'na 2005'te başladık. O günden bu yana dünyada iyi bir noktaya geldik. Bugün bankanın toplam kredileri içinde KOBİ'lerin payı yüzde 46. Sektörde ise KOBİ kredi pazarının yüzde 6.5'i bizde. Bu oldukça ciddi bir rakam.
