Kurtuba Camii, bugünlerde bir katedral haline getirilmiştir. Cordoba halkı bu yapıyı İspanyolca'da mescid anlamına gelen "Mezquita" olarak tanımakta ve bu isimle anmaktadır. Endülüs Emevi Devleti'nin sultanlarından olan I. Abdurrahman'ın yaptırdığı Kurtuba Camii, 1984 senesinde UNESCO tarafından Dünya Mirası listesine alınmıştır.
KURTUBA CAMİİ TARİHİ
Caminin, asıl adının Kurtuba Ulu Cami olduğu bilinmektedir. Endülüs Emevi Devleti kurucusu ve ilk hükümdarı olan I. Abdurrahman tarafından inşa ettirilen Kurtuba Cami'nin inşaatında I. Abdurrahman'ın kendisinin çalıştığı da kayıtlara geçmiştir.
Kurtuba Ulu Camii'nin inşasına 786 senesinde başlanmıştır. Cami konum olarak Vadil – Kebir nehrinin kıyısında yer almaktadır. Kurtaba caminin inşası aslında bir sene sürmüş, bu bir senenin ardından cami genel hatları ile tamamlanmıştır. Ancak Endülüs Emebi Devleti'nin kurucusu I. Abdurrahman'ın ölümünün ardından tahta geçen oğlu I. Hişam, Emevi Camii'ni örnek almış ve Kurtuba Ulu Camii'ni 90 metre daha büyütmüştür. Böylece Kurtuba Camii'nin son halini alana kadar geçireceği 10 yıllık süreç başlamıştır.
1. Hişam'dan sonra tahta geçen II. Abdurrahman, camiye 8'er sütun daha ekletmiş ve camiyi 25 metre daha büyütmüştür. III. Abdurrahman döneminde ise 20 metre uzunluğundaki sade minare yıktırılmış ve bu sade minarenin yerine daha yüksek ve gösterişli bir minare yaptırılmıştır. II. Hakem döneminde ise büyüyen ve gelişen Cordoba'nın artan nüfusu da göz önünde bulundurularak camiye 12 sütun daha eklenmiş ve camiinin 10 senelik restorasyonu tamamlanmıştır. Böylece Kurtuba Camii, bugünkü görkemli ve anıtsal halini almıştır.
KURTUBA CAMİİ NEREDE?
Kurtuba Camii hangi ülkede sorusunun cevabı İspanya'dır. Kurtuba Camii, zamanında Endülüs Emevi Devleti tarafından fethedilerek Endülüs adı verilen İspanya'nın Cordoba şehrinin sınırları içerisinde kalmaktadır.
KURTUBA CAMİİ İBADETE AÇIK MI?
Kurtuba Camii, yapıldıktan bir sene sonra ibadete açılmıştır. O dönemlerde Cordoba oldukça zengin ve büyüyen bir bölge olduğu için şehrin büyümesi ile cami de büyütülmüştür. Kurtuba Camii, 1236 senesinde Kurtuba'nın Kastilya Krallığı tarafından ele geçirilmesiyle öncelikle bir katolik kilisesine daha sonra da katedrale dönüştürülmüştür.
1984 senesinde UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası listesine alınan Kurtuba Cami, anıt statüsü ile turistik olarak kullanılmaktadır. Katedralin içerisindeki kilise kısmında ise belirli günlerde ayin düzenleyebilmeleri için katoliklerin ibadetine açık bir kısım bulunmaktadır.
KURTUBA CAMİİ MİMARİ ÖZELLİKLERİ
Kurtuba caminin yapımı sırasında Irak, Suriye ve doğudan özel taşlar getirilmiştir. Kurtuba caminin genel hatları ile tamamlanması sadece 1 yıl almış ancak cami içerisinde yapılan düzenlemeler ve eklemeler ile bu anıtsal yapının tamamlanması ta 10 yıl sürmüştür. Kurtuba Cami boyutları bakımında Samerra Ulu Camii ve Ebu Dülef Camii'nin ardından üçüncü en büyük islam yapısı olarak anılmaktadır.
Kurtuba Camii, Roma, Arap ve Hıristiyan mimari izlerini taşıdığı için Dünya Kültür Mirası içerisinde oldukça önemli bir yere sahiptir. Kurtuba Cami, 120 x 120 metrelik bir alana sahiptir ancak bulunduğu alan 180 x 150 metredir. Camiinin inşasında büyük ölçüde antik döneme ve Vizigotlar'a ait devşirme malzemelerinin yanında taş ve tuğla kullanılmıştır. Kurtuba Camiisinin minaresi kare şeklindedir ve minarenin bir kenarı 8,48 metredir.
Ahşap işçilikle bezenmiş olan orta kubbe, birbiri üzerinden geçen 8 küçük kubbeden oluşmaktadır. Camiinin orta kubbesinde beyaz ve kırmızı renkler kullanılmıştır. Tavan ve duvar işlemelerinde ise Bizans'tan öğrenilen mozaik işlemeciliğini kullanmıştır.
Caminin dışı son derece sade görünse bile içi muhteşem bir zenginliğe sahiptir. Kurtuba caminin içerisinde her biri 10 metre uzunluğunda toplam 860 sütun bulunmaktadır. (Cami, Hıristiyanların eline geçmeden önce içerisinde 1419 sütunu bulunuyordu.) Bu sütunlar kemerler ile desteklenmiş ve camiye iki katlı havası verilmiştir. Kemerlerin alt tarafı at nalı, üst tarafı ise yarım ay şeklindedir. 360 adet olan bu kemerler yıl boyu güneş ışınlarının içeriye girmesini sağlamaktadır.
Caminin en göz alıcı bölümü ise mihraptır. 14 metre yüksekliğe sahip olan mihrabın duvarları tamamen altın işlemelidir. Caminin zemini ise en kıymetli mermer ve süslü tahtalar ile donatılmıştır.
