Katlanarak artan Ar-Ge teşviklerinin de etkisiyle yapısal dönüşüm yaşayan Türkiye sanayisi, özellikle patentli buluşlarla öne çıkmaya başladı. Son verilere göre faydalı model ve patent artış hızında dünyada sekizinci sıraya kadar yükselen Türkiye'nin hedefinde katma değerli ürün liginin zirvesine çıkmak var. Ancak bu süreçte birçok sanayici ortak bir sıkıntı yaşıyor. Marka, tasarım ve patentlerin gerek yurtiçinde gerekse de yurtdışında korunamamasından yakınan sanayiciler buluşlarını patent enstitülerinden dahi kıskanır hale geldi. Patentin korunmasına ilişkin sorunların artması hukuk trafiğine de yansıdı. Adalet Bakanlığı verilerine göre son bir iki yılda fikri mülkiyet hakları ile ilgili davalar yüzde 27 arttı. Türkiye'nin ilk 500 büyük sanayi kuruluşunun 217'si marka, tasarım ve patentli buluşun korunamaması nedeniyle yasal yollara başvurmak zorunda kaldı.
GÜRALAR VAZGEÇTİ
Buluşuna patent almama kararı alan sanayiciler arasında son dönemde 'Lav' markasıyla dünyada da büyük ilgi uyandıran Gürallar Cam da var. Şirket içinde kurulan Ar-Ge merkezinde kendi cam üretim makinelerini imal eden şirket, dünyada ilk olarak gösterilen birçok buluşa imza attı. Bu sayede cam üretiminde sınır tanımayan tasarımları sıfır hatayla hayata geçiren şirket, kısa sürede dünyada rakiplerinin önüne geçmeyi başardı. Ancak şirket buluşlarına patent almama kararı aldı. Patentin yıllarca emek verdiğin bir ürünü adeta kendi elinle başka firmaların önüne sunmak olduğunu dile getiren Gürallar Yönetim Kurulu Başkanvekili Esin Güral, "Cam üretim ve işleme makinelerinde dünyada ilk üçteyiz. 10 yıldır Ar-Ge'ye yatırım yaptık. Ancak buluşlarımıza patent başvurusu yapmama kararı aldık. Çünkü başvuru süreciyle birlikte teknolojinizi ifşa ediyorsunuz. Ardından da buluşunuz hemen kopyalanabiliyor. Koruma mekanizmaları ve yasalar yetersiz kalıyor" açıklaması yaptı.
AR-GE MÜDÜRLERİ ENDİŞELİ
Türkiye 'de sayıları 130'u bulan Ar-Ge merkezlerinde de benzer sorunlar yaşanıyor. SABAH'a konuşan yetkililer, şunları belirtti: "Türkiye'de bir buluşunuza patent alabilirsiniz. Ancak bu sadece hukuki altyapıdır. Bize göre, önemli olan patentin yerel ve uluslararası otoritelerce ne kadar korunabildiğidir. Türkiye'de bir patent kültürü oluştu. Ancak üretici ve fikri mülkiyet hakları konusunda hâlâ sıkıntılar var."
KANUN TEREDDÜTLERİ GİDERECEK
Destek
Patent Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Yamankaradeniz ise sanayicilerin bu konulardaki kaygılarında bir nebze de olsa haklı olabileceklerini ancak TBMM'de bekleyen Patent Yasası'nın sorunları çözeceğini söyledi. Önümüzdeki günlerde ekonomi gündeminin bu tür kanunlar olmasını arzu ettiklerini belirten Yamankaradeniz, "Sanayiciyi koruyan kanunların bir an önce yasallaşması gerekiyor. Patent hakları çok önemli bir konudur. Burada bütün sivil toplum örgütlerine de büyük rol düşüyor" dedi.