Duygu Eren - Sabah.com.tr
Ülkemizde girişimler için hızlandırma programları, verilen finansmanlar ve bilgi paylaşımı gün geçtikçe artmakta. Girişimcilik geçmişi olan insanların ve üniversitelerin bu konularda yarattığı değer, doğal olarak daha fazla. Ancak, kurumsaldaki şirketlerin de girişimlere ve girişimcilere destek olması, çalışmalar yapması ekosisteme ve yeni ekonomiye çok fayda sağlayacaktır. İşte bugün, Türkiye'nin en büyük şirketlerinden biri olan Türk Telekom'un PİLOTT programını konuştuk. PİLOTT, hem Türk Telekom'un kendi içinden çıkan kurumsal girişimdeki başarı hikayesi, hem de yeni girişimlere ışık tuttuğu için çok değerli. PİLOTT'un hikayesini, Türk Telekom'un girişimciliğe verdiği değer ve katkıları Türk Telekom Strateji ve İş Geliştirme Başkanı Hakan Dursun ile görüştük.
PİLOTT programı nedir?
Türk Telekom olarak girişimcileri desteklemek ve girişimcilerle işbirliği yaparak yenilikçi ürün ve servisler geliştirmek için başlattığımız Girişimleri Hızlandırma Programı'dır. PİLOTT'un ilkini 2013 yılında hayata geçirdik. Planlama aşamasında ekosistemin tüm paydaşlarından ve girişimcilerden görüş alınarak program oluşturuldu. Daha ilk dönemi ile Türkiye girişimcilik ekosistemine başarıyla entegre olmasının sebeplerinden biri de bu.
Türkiye'nin ilk kurumsal hızlandırma programı olma özelliğini taşıyan PİLOTT, girişimcilik ekosistemini güçlendirmek ve büyütmek amacıyla seçilen girişimlere çekirdek sermaye desteğinin yanı sıra pek çok alanda da destek oluyor. En önemlisi girişimciler TT Grubu'nun bilgi birikiminden yararlanıp, gerçek müşteri ihtiyaçları ve iş modelleri üzerinde alanlarında uzman yöneticilerimiz ile birlikte çalışıyorlar.
Başvurular nasıl oluyor?
PİLOTT'a bir buçuk yaşından genç şirketler tüzel başvuruda bulunabilirken henüz şirketleşmemiş, 18-40 yaş arasındaki üniversite öğrencisi veya mezunu olan girişimciler ise ekip olarak başvuru yapabiliyor. Çağrı açarak başvuruları www.pilott.com.tr adresinden kabul eden PİLOTT geçen yıl olduğu gibi bu yılda 2 fazdan oluşuyor ve toplamda 3 aylık bir süreci kapsıyor. Çağrı konu başlıkları TT'nin ilgili ticari, strateji ve teknoloji birimleri tarafından belirleniyor. Çağrı süresince PİLOTT ekibi üniversite ve teknokentlerde bilgi günleri düzenleyerek programla ilgili bilgi verip, girişimcilerin sorularını yanıtlıyor.
Kabul edilme kriterleri nedir?
PİLOTT'un odak alanları Türkiye'nin dijital dönüşümünü hedefleyen Türk Telekom'un ilgili birimlerinin geribildirimleri çerçevesinde belirleniyor. Bu çerçeve dahilinde yenilikçi projelere PİLOTT'un kapısı açık. Bu yıl ikincisi düzenlenen programın konu başlıkları ise şu şekilde oluşuyor:
o Ses/Görüntü İletişimi ve Yakınsama Teknolojileri,
o İnternet Uygulamaları, OTT ve İçerik Servisleri,
o Bulut Bilişim Teknolojileri,
o Veri İşleme ve Yönetim Uygulamaları,
o Konum Tabanlı Uygulamalar,
o Akıllı Ev/Şehir Teknolojileri,
o Ev/Aile Odaklı Mobil Uygulamalar,
o Yenilikçi Reklam Uygulamaları ve Giyilebilir Teknolojiler.
Diğer yandan ön eleme ve 1. fazda, işbirliği potansiyeli, fikrin yenilikçiliği, pazar ve rekabet durumu, ekip, büyüme potansiyeli ve gelir modeli seçilme kriterleri arasında yer alıyor. 2. fazda ise ekip, pazar durumu, iş modeli ve ana fonksiyonları çalışan ürün (MVP) gibi kriterler öne çıkıyor.
Şu ana kadar programda neler yapıldı?
Yoğun ilgi gören PİLOTT programının ilk dönemine seçilen 11 ekip 3 ay boyunca yoğun bir dönemde çalıştı. Ekiplere özel eğitimler verildi, her hafta mentorlarımızla bir araya gelerek geri bildirim aldılar, iş modellerinden yatırımcı sunumlarına kadar 11 ekiple birlikte çalıştık. İlk dönem sonunda 11 ekip mezun oldu ve bu ekiplerin 6'sı Türk Telekom iş birimleriyle ortak ürün ve servisler üzerinde çalışmaya başladı. Projelerden 1 tanesi Türk Telekom Grubu bünyesinde ürünleşti ve müşterilere ulaştı. Mezun olan 3 ekibin yatırım almasının yanı sıra 4 ekibin de yatırım süreçleri devam ediyor. Diğer yandan süreç boyunca seçilen ekiplere toplamda 250 bin TL'lik sermaye desteği yapıldı. İlk dönemin en başarılı üç ekibi Silikon Vadisi turuna hak kazandı ve iki hafta süresince orada önemli görüşmeler yaptı.
Program ne kadar sürüyor süreç nasıl işliyor?
Senede 2 kez girişimcilere çağrı açan PİLOTT 3 ay sürüyor. İkinci dönem başvurularını tamamladı. 300'ün üzerinde proje ve fikrin başvurduğu PİLOTT'ta eğitim dönemi başladı.
Ön elemeyi geçen 16 girişim şu anda müşteri ihtiyaçlarını doğrulamaya çalışıyor. Bu süreçte yalın girişim ve sunum yapma eğitimleri aldılar. İş modellerini doğrulamak üzere PİLOTT ekibiyle, entegrasyon ve girişimcilik mentorlarımızla birlikte çalışıyorlar. 30 Mayıs'ta TT jürisine sunum yapacaklar ve 10 hafta sürecek 2. Faz'a geçmeye hak kazanacak ekipler belli olacak. Bu ekiplere 10.000 TL çekirdek sermayesi desteği vereceğiz. Çok yoğun şekilde 10 hafta boyunca iş modellerini doğrulayıp ana fonksiyonları çalışan ürün ve servislerini geliştirecekler. Yine bu süreçte mentorlarımız ile birlikte çalışıp geri bildirim alacaklar. Ağustos ayının sonunda Türk Telekom Genel Müdür Yardımcıları'nın jüriliğinde demo günü gerçekleştirilecek. Demo gününün ardından ise sonuçlar açıklanacak, en başarılı ekipler Türk Telekom ile işbirliği şansını yakalarken en başarılı ilk üç girişimci 60, 30 ve 10 bin TL'lik girişim sermayesine ve Silikon Vadisi ziyaretine hak kazanacak. Ayrıca, yatırımcılar için de bir demo günü düzenleyeceğiz.
Mentorluk ve eğitimlerde 1.fazda kimler var ve neler yapılıyor?
Programın mentorları arasında Mynet Grubu'nun kurucusu ve başkanı Emre Kurttepeli, Webrazzi kurucusu ve CEO'su Arda Kutsal, Lidyana kurucusu ve CEO'su Hakan Baş, Pozitron kurucuları Fatih ve Fırat İşbecer, Markafoni kurucusu Sina Afra, Yemeksepeti kurucu ortaklarından Melih Ödemiş; Aslanoba Capital kurucusu ve başkanı Hasan Aslanoba, 212 Capital yönetici ortağı Numan Numan, Revo Capital'dan Berkin Toktaş, Bora Yılmaz, BIC Angels'dan Joachim Behrendt, 3TS Capital'den Elbruz Yılmaz gibi girişimcilik ekosisteminin önemli isimleri yer alıyor. Ayrıca, TT'nin ilgili birimlerinin yöneticileri de iç mentorlarımızı oluşturuyor. Mentorlarımız her hafta Cuma günleri PILOTT ofisine gelerek, girişimcilerin sunumlarını dinleyip onlara geri bildirim veriyor. Tabi mentorlarımızın kendi
alanlarında bir girişim olduğunda işbirliği fırsatları da doğuyor, ilk dönemde bu şekilde bir işbirliği gerçekleşti. Tüm mentorlarımıza buradan da bir kez daha teşekkür etmek isterim.
İlk dönem sonuçları ne oldu?
400'e yakın gerçekleşen başvurular neticesinde seçilen 11 ekip mezun oldu ve bu ekiplerin 6'sı Türk Telekom iş birimleriyle ortak ürün ve servisler üzerinde çalışmaya başladı. Projelerden 1 tanesi Türk Telekom Grubu bünyesinde ürünleşti ve müşterilere ulaştı.
Mezun olan 3 ekibin yatırım almasının yanı sıra 4 ekibin de yatırım süreçleri devam ediyor. Diğer yandan süreç boyunca seçilen ekiplere toplamda 250 bin TL'lik sermaye desteği yapıldı. İlk dönemin en başarılı üç ekibi Silikon Vadisi turuna hak kazandı ve iki hafta süresince ekipler Google, Facebook, Twitter, Citrix, Apple, Endeavor, Udemy, Koding, Mobile Action, TABC ve Wired ofislerini ziyaret etti. Dünyanın önde gelen hızlandırma programları olan 500 Startups, Plug&Play, SkyDeck hızlandırma programlarının ofislerini de ziyaret eden ekipler, Stanford ve UC Berkeley üniversitelerinde girişimcilik derslerine katıldı. Girişimciler aynı zamanda Silikon Vadisi'ndeki yatırımcılarla da görüşerek, girişimlerini yatırımcılara anlatma fırsatı yakaladı.
Ne tarz eğitimler veriliyor?
Ekipler 7 güne tekabül eden bir dizi eğitim programına tabi oluyorlar. PILOTT Yalın Girişim (Lean Startup) metodolojisini uyguladığı için ilk eğitimimiz lean eğitimi oluyor. Sonrasında yatırımcılara projelerini kısa sürede en iyi nasıl anlatabilirler, bunun eğitimini veriyoruz. Girişim finansı da yine verdiğimiz eğitimler arasında.
Ödüller neler?
Programın 2. fazına devam etmeye hak kazanan ekiplere 10 bin TL çekirdek sermaye desteği sağlanıyor. Jüri tarafından seçilecek başarılı girişimler, Türk Telekom ile işbirliği şansını yakalarken, en başarılı ilk üç girişim 60, 30 ve 10 bin TL'lik girişim sermayesine ve Silikon Vadisi seyahatine hak kazanıyor. İşin finansal boyutu önemli ancak PİLOTT bu ödüllerin ötesinde paha biçilemez ve parayla ölçülemeyecek bir deneyim sunuyor. Kurumsal bir şirkette gerçek pazar, gerçek müşteri, tecrübeler ve gerçek işbirliği olanaklarıyla buluştuklarındaki deneyim onlar için daha kıymetli.
PİLOTT TV nedir?
PILOTT TV www.pilott.com.tr üzerinden yayın yapıyor; girişimciler ve girişimci olmayı olmayı hedefleyen kişiler için bir başvuru kaynağı olmayı hedefliyor. Girişimcilik ekosisteminin başarılı girişimcileri ve yatırımcıları mentorlarımız arasındalar, her Cuma PILOTT ofisine gelerek ekiplerimizi dinliyorlar. Ziyaretleri sırasında kısa röportajlar yaparak, girişimcilerin aklına gelebilecek soruları soruyoruz. Örneğin, başarılı girişimcilere başarılarının faktörlerini; yatırımcılara yatırım kriterlerini soruyoruz. Bunun yanında PİLOTT ekiplerinin kendilerini, projelerini ve deneyimlerini PILOTT TV üzerinden aktarıyorlar.
Türkiye'deki girişimciler hakkında ne düşünüyorsunuz?
Ölçek olarak gelişmiş ülkelerle kıyaslandığında Türkiye'deki girişimcilik henüz başlangıç safhasında ancak hızlı bir büyüme içerisinde olduğunu gözlemliyoruz. Girişimcilik ekosistemi yeni yeni oluşuyor ama ülkeye vizyon veren insanlar ve kurumlarla birlikte TÜBİTAK, üniversiteler, girişimciler ve bizim gibi şirketler konuya her geçen gün daha fazla sahip çıkıyor. Aslına bakarsanız insanımızın DNA'sında girişimci ruh var. Bunu ortaya çıkaracak projelerin sayısının artması gerekiyor. Girişimcileri cesaretlendiren başarı hikayeleri de artmaya başladı. Ekosistem geliştikçe, Türkiye'den başarılı girişimlerin sayısının artacağına inanıyorum.
Kurumsal şirketlerin girişimciliğe bakış açısı hakkında ne düşünüyorsunuz?
Dürüst olmak gerekirse ülkemizde girişimcilik konusu bir sosyal sorumluluk projesi ve PR projesi olarak algılanıyor. Konuya bu şekilde yaklaşan ve programlarını dış kaynak kullanarak hayata geçiren örnekler de karşımıza çıkıyor. Oysa ki kurumsal şirketlerin bilgi birikimi, tecrübesi ve iş ortaklıkları girişimciler için hayati öneme sahip. Ülkemiz ekonomisinin, teknolojisinin ve şirketlerinin gelişimi için girişimciliğin stratejik bir öneme sahip olduğuna inanıyorsak gereken özeni ve samimiyeti göstermek gerekir. Biz Türk Telekom Grubu olarak buna inanıyoruz ve faaliyetlerimizi bu doğrultuda yürütüyoruz. Türk Telekom olarak PİLOTT programı ile girişimcilik konusunda öncüyüz ve değer zincirinin her kademesinde bu konuyu sahipleniyoruz. İyi örneklerin girişimciliğin önünü açacağını düşünüyoruz ve ülkemize katma değer sağlayacak her türlü işbirliğinin içinde olmaya hazırız.
Diğer inkübasyon yapılarından PİLOTT'un farkları nedir?
PİLOTT 3 aylık bir kurumsal hızlandırma programı olarak kurgulandı. Dünyada da kurumsal hızlandırma programları hem bilgi birikimleri hem de geniş ekosistemleri ile girişimciler için en önemli ve faydalı programlardan biri haline geldi. Kurumsal bir hızlandırma programı olarak en önemli katkılarımızdan biri girişimcilerimizin TT Grubu'nun bilgi birikiminden yararlanıp, gerçek müşteri ihtiyaçları ve iş modelleri üzerinde alanlarında uzman yöneticilerimiz ile birlikte çalışmaları. Gerçek pazar, gerçek müşteri, bilgi birikimi ve işbirliği olanaklarıyla buluştuklarında projelerini doğrulanmış bir iş modeli ile hayata geçirme şansı buluyorlar. Bu da onlara daha fazla efor ve kaynak sarf etmeden ürün ve servislerini geliştirme imkanı sağlıyor. Özellikle Türkiye'deki girişimcilerin en büyük problemleri müşteri ihtiyaçlarını öğrenmek ve metodoloji eksikliği. Biz bu iki problem konusunda da yardımcı oluyoruz. Örneğin, KOBİ'leri hedefleyen bir girişim, TT'de KOBİ'lerden sorumlu yönetici ile birlikte çalışıyor, ekosistemimizdeki KOBİ'lerle görüşüp hipotezlerini hızlıca test etme imkanı buluyor.
