Başbakan Ahmet Davutoğlu 62'nci Hükümet'in ekonomi programı açıkladı. 2002'den bu yana milli gelirini beş, ihracatını üç katına çıkaran Türkiye, ikinci sıçramasına hazırlanıyor. 12 yılda iç borçlanma faizini yüzde 60'lardan 7'lere çekerek 641 milyar TL'lik kaynağı faiz yerine yatırıma dönüştüren AK Parti'nin yeni hedefi altyapı. SABAH Ankara ve Ekonomi Servisi, yazı dizisiyle yeni programın şifrelerini analiz edecek. Türkiye'nin bölgesel gelişmişlik farklarını ortadan kaldırıp, nitelikli büyümesinin önünü açmak için 350 milyar dolarlık yatırım hamlesi başlatıldı...
Altyapı
ve sosyal refaha vurgu yapan 62'nci Hükümet'in ana hedefi bölgesel gelişmişlik farkını kapatmak ve zenginliği tüm Türkiye'ye yaymak. AK Parti hükümetleri 2002'den bu yana yoksulluk düzeyinde yaşayanların sayısını 20.7 milyondan 1.7 milyona indirdi. Aynı dönemde gelir dağılımını simgeleyen Gini katsayısını da 0.42'den 0.40'a çekti. Bu trendi devam ettirip ülke geneline yaymak istediklerini belirten Başbakan Ahmet Davutoğlu, 350 milyar dolarlık yatırım bütçesi ayırdıklarını da açıkladı. Başta altyapı olmak üzere toplam 10 sektörde atılacak adımlarla zenginlik Türkiye'nin doğusu ile de paylaşılacak.
ALTYAPI HIZLANACAK
Havalimanları, otoyollar, köprü ve tüneller, Kanal İstanbul, şehir hastaneleri ve eğitim kampusları ile enerji üretim tesisleri gibi projeler için 100 milyar dolarlık yatırım yapılacak. Ulaştırma, enerji, konut, teknolojik araştırma, eğitim, tarım, içme suyu, kanalizasyon, sağlık, madencilik sektörlerine 250 milyar dolar harcanacak. Yeni dönemde kamu harcamalarında kalkınma potansiyelini ve üretim gücünü destekleyen mahiyette altyapı yatırımlarına ve sosyal amaçlı alanlara öncelik verilecek. Başta Güneydoğu Anadolu, Doğu Anadolu, Doğu Karadeniz ve Konya Ovası Projesi olmak üzere, bölgeler arası gelişmişlik farklarını azaltmayı hedefleyen ekonomik ve sosyal altyapı çalışmaları kararlılıkla sürdürülecek. GAP kapsamındaki "Bin Günde Bin Gölet" Projesi ile yaklaşık 1 milyar metreküp depolama sağlanacak. 212 bin hektar alan sulamaya kavuşturulurken, yaklaşık 450 bin kişiye de istihdam sağlanmış olacak.
KALKINMA VE ÜRETİME DESTEK
Devlet yatırımlarının özel sektörü tamamlayacak şekilde ele alınması da gündemde. Ayrıca kamu alt yapı yatırımlarında özel sektörün katılımını da sağlayan uygulamalara daha fazla ağırlık verilecek. Ulaşımdan eğitime, sağlıktan enerjiye, tarımdan savunma sanayine kadar birçok sektörde büyük projeler tamamlanacak. Bu projeler, gerek inşa aşamasında, gerek sonrasında, istihdam başta olmak üzere, ulaşım, ticaret, çevre, şehirleşme gibi alanlarda önemli katkılar sağlayacak. Hükümet, 2002'de ortalama 9 yılda bitirilen kamu yatırımlarını 4.4 yılda bitirir duruma geldi. Yeni dönemde Türkiye'yi dünya ile bütünleştirecek yatırımlara da öncelik verilecek. Karayollarında bölünmüş yol çalışmalarına devam ederken, yeni otoyol çalışmalarına başlanacak. Denizyolu ve demiryolu taşımacılığı özendirilecek. Bu yatırım ve projelerin küresel ölçekte etkinliğini sürdürebilmek amacıyla, Türkiye bölgede lojistik merkez haline dönüştürülecek. Sadece ulaştırma için 150 milyar doları aşan bir yatırım öngörülüyor. Yolcu trafiğinin bugünkü 266 milyar yolcu/km düzeyinden 558 milyar yolcu/km'ye, yük trafiğinin 260 milyar ton/km'den 625 milyara çıkması bekleniyor. Enerjide 40 milyar doları nükleer santral olmak üzere öngörülen projelerin bedeli ise 115 milyar dolar.
AJANDADAKİ MEGA PROJELER
Türkiye'yi 10 büyük ekonomi arasına taşıyacak mega yatırımlar içinde ön plana çıkanlar şöyle:
Kanal İstanbul hızlandırılacak. (5 milyar lira proje bedeli)
İkinci Nükleer Santral (20 milyar dolar)
Üçüncü Havaalanı (9 milyar euro)
Körfez Köprüsü, İzmir Otoyolu (6.3 milyar dolar)
Üçüncü Köprü (2.3 milyar dolar)
Avrasya Tüneli (1.2 milyar dolar)
Türkiye'nin 22 ilinde sağlık kampusları
Afşin-Elbistan Kömür Santrali, Yumurtalık'a rafineri
GAP Projeleri kesintisiz sürecek
İstanbul Finans Merkezi Projesi (Altyapı projesi 1.5 milyar dolara ihale edildi, yapımı sürüyor)
Türkiye'nin kendi doğalgazını taşıyacak 10 LNG gemisi inşa edilecek.
Enerjiye yaklaşık 100 milyar dolarlık yatırım yapılacak. Boru hattı projeleri tamamlanacak.
Filyos Projesi, Çandarlı Limanı tamanlanacak.
Galataport, Haliçport için yaklaşık 2 milyar dolara yakın yatırım yapılacak.
Haydarpaşa Port projesi başlayacak.
2023 yılında 30 bin km olması hedeflenen demiryolları için 70 milyar lira harcanacak.
BAŞKENTRAY tamamlanacak, EGERAY uzatılacak, Van Gölü Demiryolu Geçişi tamamlanacak.
Uçak fabrikası ve uzay aracı TürkAster tasarlanacak.
ULAŞTIRMA BAŞI ÇEKİYOR
Kalkınma
Bakanı Cevdet Yılmaz, SABAH'a yaptığı değerlendirmede, yatırımların yüzde 34'ünün ulaştırma, yüzde 16'sının eğitim, yüzde 12'sinin tarım, yüzde 7'sinin içme suyu, yüzde 5.8'inin kanalizasyon, yüzde 5.1'inin sağlık sektörlerinde, diğer kısmının ise madencilik, imalat, enerji, turizm, konut, teknolojik araştırma gibi sektörlerde gerçekleştirileceğini söyledi. Yılmaz, son 12 yılda büyük bir sıçrama yaşandığını belirterek, "Hükümet programı da bunu özetliyor. Türkiye'nin ikinci bir atılım dönemine ihtiyacı var, bunun da yolu ekonomik politikalarımızı dünyanın geldiği bu şartlarda daha üst bir seviyeye çıkarmaktan geçiyor. Teknolojiyi, bilimi daha fazla ticarileştiren, buradan katma değer üreten bir ekonomik yapı, bilgi tabanlı, teknoloji tabanlı bir yapı" diye konuştu.
YARIN:
NİTELİKLİ DÖNÜŞÜMDE YOL HARİTASI...