Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) "Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkındaki Yönetmeliği" Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Yönetmelikle bankalar, tüketici kredisi veren finansal kuruluşlar ve kart çıkaran kuruluşlar tarafından finansal tüketicilere sunulan ürün veya hizmetlere ilişkin olarak faiz veya kar payı dışında alınacak her türlü ücret, komisyon ve masraf türleri ile bunlara ilişkin usul ve esaslar belirlendi.
Kuruluşlar tarafından ücretlendirilebilecek ürün veya hizmetler 20 kalemde sınıflandırılırken, bu sınıflandırmanın işlemlerin finansal niteliklerine göre ayrımı, Türkiye Bankalar Birliği, Türkiye Katılım Bankaları Birliği ve Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Birliği tarafından BDDK'nın uygun görüşü alınarak yapılacak.
Sınıflandırmada yer almayan, yeni bir ürün veya hizmet grubunun belirlenmesi veya yeni bir ücret kaleminin oluşturulabilmesi için ilgili kuruluş tarafından BDDK'dan izin alınması gerekecek. BDDK, gerekli gördüğü hallerde 20 kalemi kapsayan listeyi değiştirebilecek.
- ÜCRET DEĞİŞİKLİKLERİ İÇİN TÜKETİCİDEN ONAY GEREKECEK
Bir takvim yılı içinde ücretlerde, Türkiye İstatistik Kurumunca bir önceki yıl sonu itibariyle açıklanan yıllık tüketici fiyatları endeksi artış oranının 1,2 katı ve üzerinde artış yapılabilmesi için finansal tüketiciden onay alınması, bunun altında artış öngören değişikliklerin ise finansal tüketiciye en az 30 gün önce yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı yoluyla veya kaydı tutulan telefon vasıtasıyla bildirilmesi zorunlu olacak.
Bildirim üzerine finansal tüketicinin, kendisine bildirim yapıldığı tarihten itibaren 15 gün sonrasına kadar ürünün veya hizmetin kullanımından vazgeçme hakkı bulunacak. Bu hakkın kullanılması halinde uygulanacak ücret artışının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren ilave ücret alınamayacak.
- TÜKETİCİ VE KONUT FİNANSMANI KREDİLERİNE İLİŞKİN ÜCRETLER
Finansal tüketicilere kullandırılacak krediler için kredi ihtiyacının karşılanmasına olanak sağlayan sistemin işletilmesi ve operasyonel süreçlerin yönetilmesi amacıyla alınan tahsis ücreti dışında, istihbarat ücreti, kredi işlem fişi ücreti, ödeme planı değiştirme ücreti, değişken taksitli ödeme planı ücreti gibi her ne ad altında olursa olsun başkaca bir ücret alınamayacak.
Kredi tahsis ücreti, kullandırılan kredi anaparasının binde 5'ini geçemeyecek. BDDK, gerekli gördüğü hallerde bu sınırı artırmaya ve azaltmaya yetkili olacak.
Taşınır ve taşınmazlara ilişkin rehin, ipotek ve ekspertiz işlemlerinde yalnızca 3. kişilere ödenen ücretler alınabilecek.
Konut finansmanı sözleşmelerinde faiz oranı veya kar payının sabit olarak belirlenmesi halinde, krediyi tahsis eden kuruluş nezdinde sözleşmede yer verilmek suretiyle, bir veya birden fazla taksit ödemesinin vadesinden önce yapılması ile kredinin faiz oranı veya kar payında finansal tüketici lehine mutabık kalınarak değişiklik yapılması hallerinde, ilgili kanunda yer alan erken ödeme tazminatı haricinde hiçbir ücret alınamayacak. Tahsil edilebilecek erken ödeme tazminatı ise yapılacak faiz veya kar payı indirimi tutarını aşamayacak.
Kredili mevduat hesaplarından kullandırılan krediler ile kredi kartlarından yapılan taksitli nakit avans işlemleri için ücret tahsil edilemeyecek.
- BANKA VE KREDİ KARTI ÜCRETLERİ
Kart çıkaran kuruluşlar, yıllık üyelik ücreti ve benzeri ad altında ücret tahsil etmedikleri bir kredi kartı türü sunmak zorunda olacak.
Finansal tüketiciler tarafından yapılan ücretsiz kredi kartı başvurularının kuruluşlarca reddedilmesi halinde, bu başvuruya istinaden yıllık üyelik ücreti olan kredi kartı verilemeyecek.
Finansal tüketicinin kredi kartı iptal talepleri, ilgili kredi kartıyla ilişkilendirilen herhangi bir borç bakiyesi bulunduğu gerekçe gösterilerek reddedilemeyecek. Bu şekilde iptal edilen kredi kartlarının borç geri ödeme dönemlerinde yıllık üyelik ücreti tahsil edilemeyecek. Sanal kredi kartlarından yıllık üyelik ücreti alınamayacak.
Kesintisiz olarak, en az 180 gün süreyle hareket görmeyen kredi kartları hareketsiz kart kabul edilecek ve bu kartlara hareketsiz kaldığı müddetçe yıllık üyelik ücreti yansıtılamayacak.
Hareketsiz kartlarda tahsil edilemeyen kredi kartı yıllık üyelik ücretleri, tahakkuk tarihinden itibaren en fazla son 12 aylık dönem için sonradan tahsil edilmek üzere bekletilebilecek. Bu dönem zarfında yıllık üyelik ücretlerinin tahsili için icra takibi yapılamayacak.
- PARA TRANSFER İŞLEMLERİ
Finansal tüketicinin hesabının bulunduğu kuruluşun işlem alanlarından herhangi birini kullanmak suretiyle kendi hesabına para yatırması ile hesabın bulunduğu şubeden finansal tüketici adına 3. kişilerin para yatırması işlemlerinden ücret alınamayacak.
Düzenli veya rutin işlem saatleri dışında yapılan para transferleri, banka ve kredi kartı veya ön ödemeli kartlardan yapılan para transfer işlemleri ile özel nitelikli işlemlerin ücretleri, finansal tüketici ile banka arasında düzenlenen sözleşme ile belirlenecek.
- MEVDUAT VE KATILIM FONU İŞLEMLERİ
Hesap işletim ücreti, finansal tüketicinin hesap sayısına bağlı olmaksızın müşteri bazında ilgili kuruluşun belirlediği dönemlerde tahakkuk ve tahsil edilebilecek. Hesabın yıl içerisinde kapatılması halinde, hesabın açık olduğu döneme tekabül eden ücret alınabilecek. Hesap açma ve kapama işlemleri ile hesap cüzdanı yazdırma işlemlerinden herhangi bir ücret alınamayacak.
Kesintisiz olarak, en az 180 gün süreyle hiçbir hesabı hareket görmeyen finansal tüketicilerden bu süre zarfında hesap işletim ücreti alınamayacak.
- ATM KULLANIMI VE KİRALIK KASA HİZMETİ
Finansal tüketicinin hesabının bulunduğu kuruluşa ait ATM'lerden kendi hesabı için para yatırma, bakiye sorgulama ve ilgili kuruluş tarafından belirlenen limit dahilinde yapılan para çekme işlemlerinden ücret talep edilemeyecek.
Başka kuruluş ATM'si vasıtası ile gerçekleştirilen işlemlerden alınabilecek ücret, diğer kuruluşa işlem karşılığı ödenen tutar dikkate alınarak finansal tüketici ile ilgili kuruluş arasında düzenlenen sözleşme çerçevesinde belirlenecek veya işlem anında finansal tüketicinin onayı alınarak tahsil edilebilecek.
Kiralık kasa ziyaretine ilişkin herhangi bir ücret alınamayacak.
