Avrupa Birliği (AB) ve ABD'nin yıllardır uyguladığı ambargonun kalkmasının ardından gözler bakir bir pazar olarak görülen İran'a çevrildi. Başta devlet yetkilileri ve yatırımcılar olmak üzere ülkeye iş ziyaretleri sıklaştı. Turizm sektörünün de rotasına giren İran'da en büyük sorun ise yatak kapasitesi. Turizm yatırımcılarının fizibilite çalışmasına başladığı İran pazarını Turizm Yatırımcıları Derneği (TYD) Başkanı Murat Ersoy ile konuştuk. Yabancı yatırımcıların da gözlerinin İran pazarında olduğunu belirten Ersoy, ülkeye Türk ortakla girmek istediklerini belirtti.
Türkiye'den İran'a otel yatırımı için giden yatırımcı var mı?
İran'dan Türk yatırımcılara bu konuda gelen çok davet bulunuyor. Ancak henüz giden yok. Türk yatırımcılar, mevcut durumu bir sene daha izleyip ardından yatırım kararlarını değerlendirmek istiyor. Daha önceki senelerde TAV'ın başına gelen olaylar hâlâ unutulmadı. TAV, Tahran Havalimanı işletmesini devretti, yeniledi, ancak açılışın yapıldığı ilk gün havalimanına el koyup firmayı kovdular. TAV'ın yaptığı yatırımı geri alması uluslararası mahkemelerde uzun yıllar süren zor bir süreç sonrası sonuçlandı. Yatırımcılar, ambargoların kaldırılmasından sonra öncelikle İran'ın yabancı yatırımcıları ne kadar koruyacağını görmek isteyecektir.
Küresel zincirlerin ülkeye ilgisi nasıl?
İran, çok iştah kabartan bir pazar. Uluslararası zincirler de yatırım için hazırlıklarını yapıyorlar ve Türk yatırımcılara, ülkeye yatırım yapmaları durumunda kendilerinin de yanlarında yer alacaklarını, ortak projelere girmeye istekli olduklarına dair mesajlar veriyorlar. Yabancı yatırımcılar, daha çok Türkiye üzerinden Türk yatırımcılarla ortaklık yaparak İran'a giriş yapmayı tercih edeceklerdir.
Ambargonun kalkmasıyla Türkiye'ye gelen yatırımların İran'a kayacağına dair de bir görüş var. Siz bu durumu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Irak'ta olduğu gibi, İran için de yabancı yatırımcılar sıçrama tahtası olarak Türkiye'yi kullanacaktır. Yabancılar, Türkler'le ortak projelere girip yatırım yaparlar, özellikle de hizmet sektöründe yatırım yapmayı tercih edeceklerdir.
1.6 MİLYON İRANLI TÜRKİYE'YE GELDİ
İran'da gelişen turizm Türkiye'ye nasıl yansır? Gelen ziyaretçi sayısını etkiler mi?
İran'da hem havacılık alanında hem de turizm sektöründe bir büyüme yaşanmasını bekliyoruz. 2014'te İran'dan ülkemize gelen turist sayısı bir önceki seneye göre yüzde 33 büyüyerek 1.6 milyon olmuştu. Yeni girilen bu süreçle birlikte İran'dan ülkemize gelen turist sayısı ve kişi başına gerçekleşen seyahat sayıları artacaktır. İran'daki nüfusun büyük çoğunluğunun Azeri kökenli olduğu için Türkçe konuşup anlayabiliyorlar. Bu nedenle tüm ihtiyaçlarını en rahat şekilde karşılayabilecekleri için turizmde en çok tercih edecekleri ülke Türkiye olacaktır.
TURİZMİN BÜYÜKLÜĞÜ 1.3 MİLYAR $
2013'te İran'ı 4.8 milyon kişinin ziyaret ettiğini söyleyen Ersoy, "Bu da ülkeye 1.3 milyar dolar değerinde turizm geliri sağladı. Türkiye'den ise İran'a geçen sene 162 bine yakın ziyaretçi gitti. Türkiye'nin ülkeye yatırım yapmasıyla bu sayı artacaktır" dedi.
