ABD Merkez Bankası'nın (Fed) yaklaşık 10 yıl sonra faiz artırımına giderek rotasını değiştirmesinin ardından gözler diğer merkez bankalarına çevrildi. 2008 küresel krizinin ardından genişlemeci para politikası uygulayan dünyanın birçok gelişmiş ekonomisi, bu stratejiyi kısa vadede değiştirmeye hazır görünmüyor. ABD ekonomisindeki toparlanma Fed'i faiz artırımına yöneltirken, düşük enflasyon ve resesyon endişelerini atlatamayan dünyanın geri kalanında gevşek para politikasının bir süre daha devam etmesi bekleniyor.
AVRUPA TAM YOL GEVŞİYOR
Avrupa Merkez Bankası (ECB) 3 Aralık'ta yaptığı açıklamada politika faizini sabit tutarken mevduat faizini düşürüp, varlık alımının süresini uzattı. Japonya Merkez Bankası (BoJ), iki gün süren toplantının ardından geçen ay parasal teşvik programını değiştirmediğini açıklarken, son olarak İngiltere Merkez Bankası (BoE) Başkanı Mark Carney, ülkede faizlerin artırılması için şartların henüz uygun olmadığını söyledi.
9 ÜLKEDE FAİZ İNDİRİMİ BEKLENİYOR
JP Morgan Fed'in yavaş yavaş izlediği bu yolu takip edecek kimsenin olmadığını belirterek, ECB ve BoJ'un faiz artışına gitmesinin beklenmediğini söyledi. JP Morgan'ın izlediği 31 merkez bankasından dokuzunun faizi indirmesi bekleniyor. Bu dokuz banka arasında Çin, İsveç, Yeni Zelanda ve Melazya da bulunuyor. Bank of America (BofA) ise, dört büyük merkez bankasının bilançosunu bugünkü 11 trilyon dolar olan değerinin 2017'de 13.5 trilyon dolara ulaşacağını ileri sürdü.
ARAPLAR FAİZ ARTIRDI
Petrol fiyatlarındaki sert düşüş nedeniyle ekonomik olarak tarihinin en zor günlerini yaşayan Arap ülkeleri, Fed'in hamlesinin ardından faiz artırma kararı aldı. Kuveyt Merkez Bankası, iskonto faiz oranını 0.25 puan artırarak yüzde 2.25'e çıkardı. Suudi Arabistan Merkez Bankası ters repo faiz oranını 0.25 puan artırdı ve yüzde 0.50 yaptı. Birleşik Arap Emirlikleri, gösterge faizi 0.25 puan artırarak yüzde 1.25'e yükseltti. Bahreyn Merkez Bankası ise politika faizini yüzde 0.25'ten 0.50'ye çıkardı.
İLK HEDEF BÜYÜME
AVRUPA MERKEZ BANKASI (ECB):
Düşük enflasyonla mücadele etmek ve ekonomiyi canlandırmak için adeta seferberlik ilan etti. Ayda 60 milyar euro tutarında devlet tahvili satın alan ECB, alım programının süresini Mart 2017'ye uzattı. Böylece varlık alım programının tutarı 360 milyar euro artarak 1.5 trilyon euroya ulaştı. ECB ayrıca mevduat faizini yüzde eksi 0.30'a indirdi. Ekonomik toparlanma gecikirse varlık alım programını genişletebilir.
İNGİLTERE MERKEZ BANKASI (BoE):
375 milyar sterlinlik varlık alım programına devam ediyor. Yüzde 0.5 olan politika faizi değiştirilmezken, en önemli sorun enflasyon olarak görülüyor. Fed faiz artırmış olsa da, ekonomik veriler İngiltere'nin de faiz artırımı konusunda 2016 yılında da adım atmayacağı beklentisini güçlendiriyor.
JAPONYA MERKEZ BANKASI (BOJ):
Genişleme eğilimi daha yüksek olan merkez bankalarından olan Japonya'da da 2016 yılında ek parasal genişleme açıklanabilir. Banka, parasal tabanda yıllık 80 trilyon yenlik (648 milyar dolar) artırım hedefini değiştirmedi. Japonya'da üçüncü çeyrekte yüzde 0.8 daralarak resesyona girmişti.
ÇİN MERKEZ BANKASI:
Ekonomik büyümeyi desteklemek amacıyla dengeleyici politikalara devam edecek. Fed 2016 yılında kendi adımlarını atarken Çin'deki büyümenin de rayına oturmasını görmek isteyebilir. Talep yetersizliği yuanda devalüasyonu ihtimalini güçlendiriyor.