Sosyal
güvenlik sistemimizde engelli çocuğu olanların erken emeklilik imkanı bulunuyor. Başkasının sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuğu olan kadınlara, emeklilik için prim ve yaş açısından destek sağlanıyor. Buna göre; emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanması talebinde bulunan kadın sigortalılardan başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede engelli çocuğu bulunanların, 5510 sayılı Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihten sonra geçen
prim ödeme gün sayılarının 4'te 1'i, prim ödeme gün sayıları toplamına ekleniyor ve bu süreler emeklilik yaş hadlerinden indiriliyor. Bu düzenleme,
1 Ekim 2008 sonrası için geçerli.
1 Ekim 2008 sonrası çalışılan her 4 yıla 1 yıl prim ekleniyor, yaştan da 1 yıl düşülüyor.
NASIL EKLENİYOR?
Bu durumdaki kadınların
1 Ekim 2008 sonrası çalıştıkları her gün
1.25 gün olarak
hesaplanıyor. Emeklilik yaşı da erkene
çekiliyor. 1 Ekim 2008 sonrası çalışılan
her yıla 90 gün prim ekleniyor, emeklilik
yaşından da 90 gün indiriliyor. Örneğin;
50 yaşında emekli olacak bir kadın,
Ekim 2008 sonrası 4 yıl sigortalı
çalışmışsa, toplam prim gününe
1 yıl ekleniyor ve emeklilik yaşı da 1 yıl
düşerek
49 oluyor. 9 bin prim gün ve 58
yaş şartıyla emekli olabilecek bir kadının,
çalıştığı her yıl 360 yerine 450 gün olarak
değerlendirileceği ve çalıştığı her bir yıl için
emekliliğinden 90 gün indirileceği için;
25 yıl yerine 20 yıl ile ve 58 yaş yerine 53
yaşında emekli olması mümkün.
YARARLANMA ŞARTLARI
Engelli çocuğunu yatılı kuruma veren anneler erken emeklilik hakkından yararlanamıyor.
Evlatlık durumdaki çocuklar için de erken emeklilik hakkından yararlanılması mümkün. Ağır engelli çocuğun evlenmesi halinde annenin erken emeklilik hakkı sona eriyor. Kadın sigortalılar erken emeklilik hakkından yararlanmak için başvurularını çalışmaları devam ederken veya emekli olacakları dönemde yapabiliyor. Ancak başvurunun sağlık kurulu raporu alındığı tarihte yapılması faydalı. Çünkü raporla ilgili bir sorun çıkması halinde düzeltme yapılabileceği için hak kayıpları engellenebiliyor.
EVLAT EDİNENE DE BORÇLANMA HAKKI
Sadece
biyolojik annelerin değil, evlat edinen annelerin de doğum borçlanması hakkı bulunuyor. Doğum borçlanması yapılabilmesi için evlat edinilen çocukların 2 yaşını doldurmamış olması koşulu bulunuyor. Doğum borçlanmasında her bir çocuk için tanınan 2 yıllık süre, çocuğun doğumundan sonra evlat edinildiği tarihe kadar doğumu yapan anne tarafından, evlat edinildikten sonra çocuğun 2 yaşına geldiği tarihe kadar ise evlat edinen kadın sigortalı tarafından kullanılabiliyor.
TESPİT ÖNEMLİ
Başkasının bakımına muhtaç ağır engelli çocuğu olan kadınların bu haktan yararlanabilmeleri için çalışmaları veya isteğe bağlı sigortalı olmaları gerekiyor. Bu durumdaki annelere erken emeklilik hakkı yalnızca 1 Ekim 2008 sonrası süreleri kapsıyor. Dolayısıyla 1 Ekim 2008'den önceki çalışmaları için erken emeklilik hakları söz konusu değil. Ayrıca sağlık kurulu raporu tarihi erken emeklilik hakkının başlayacağı tarih. Yani annelerin çocuklarının durumunu tespit ettirmeleri önem taşıyor.
KAYNAK: TAKVİM
