Kira uyuşmazlıklarında sadece kiracı ve ev sahipleri değil arkadaşına, yakınına kefil olup da yüklü borçlarla karşı karşıya kalanlar da arabulucunun yolunu tutuyor. Komşu gürültüsü, tadilat, yıkım gibi ihtilaflar da arabulucuya taşınırken, başvurudan önce Kat Mülkiyeti Kanunu ve Borçlar Kanunu'ndaki yasal hakları bilmekte fayda bulunuyor. Ev sahipleri, kiracılardan özellikle memur kefil gösterilmesini isterken, eşi dostu kırmayıp sözleşmeye imza atanlar sadece kira değil hasar, zarar, aidat borçları ile de karşı karşıya kalabiliyor. Kefilin maddi yönden sorumluluk alanının kira sözleşmesinde açıklanması büyük önem taşıyor. Kefaletin türü, süresi ile ilgili olarak ayrıntılı inceleme yapılmasında fayda bulunuyor. Müteselsil kefil olunması durumunda kira ödenmediğinde kiracıyla birlikte kefile de icra takibi başlatılabiliyor.
Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamında üst kattan sızan su ya da gürültü yapan komşu için de arabulucuya başvurulabilir mi?
Ev
sahibi, kiracı uyuşmazlığı gibi komşuluk hukukundan kaynaklı, gürültü yapan komşu, koku, ses yapan işletme, başkasının yerine araç park edilmesi, üst kattan sızan su, komşu bahçeye gölge yapan ağaç, manzaranın kapatılması, alttaki restoranın dumanı gibi sorunlar için de arabulucuya gidilebilir.
Ev sahiplerinin kefil isteme hakkı var mı? Kefil sözleşmeye imza atarken nelere dikkat etmeli?
Ev
sahibinin kefil istemesinin önünde hukuki bir engel bulunmuyor. Kira sözleşmeleri, para borcu doğuran sözleşmelerdir. Kefalet ilişkisinde de alacaklı kiraya veren, borçlu ise kiracı oluyor. Kontratlarda adi kefalet ve müteselsil kefalet olmak üzere iki tür kefil imzası görülüyor. Kira sözleşmesinde kefaletin süresi, türü açık bir şekilde belirtilmeli. Mal sahibi kira ödenmemesi durumunda bunu kefilden talep edebiliyor. Müteselsil kefil olunması durumunda doğrudan borçlu konumda olunuyor.
Kira kontratı kaynaklı uyuşmazlık nedeniyle arabulucuya başvurduk ancak ev sahibi ile uzlaşamadık. Arubulucuda çözebilir miyiz?
Kira
sözleşmesinde anlaşılan ve anlaşılmayan kalemleri tek tek arubuluculuk son oturum tutanağına yazmanızda fayda bulunuyor. Başvuru konusu olmayan ya da arabulucuda müzakere edilmeyen alacak kalemleri dava konusu edilirse usulden reddedilme durumu söz konusu. Arabulucunun alacak kalemlerini açıkça yazması yasal bir zorunluluk teşkil ediyor.
Kentsel dönüşüm kapsamında yıkım çalışması bizim binamıza da zarar verdi. Zararımızın giderilmesi için dava mı açmalıyız?
Binanız zarar gördüyse dava açmak yerine öncelikle arabulucuya gitmeniz gerekiyor. Yıkım, inşaatı yapan tarafla zarar gören taraf kabul ettikleri oranda uzlaşabilir. Uzlaşma sağlanamaması durumunda dava açma hakkınız bulunuyor.
Kefillik sözleşmesinde neye dikkat edilmeli?
Kefilin
ödemede sorumlu olduğu oran, süre sözleşmeye mutlaka yazılmalı. Gelecek yıllarda en fazla bir ya da 10 yıl kaydıyla kefil olduğunun belirtilmesi gerekiyor. Kefil olacak kişi kefalet şartlarını el yazısı ile sözleşmede açıkça belirtmeli.
Adi kefalet ile müteselsil kefalet arasında sorumluluk açısından bir fark var mı?
Adı
kefalet, borcun ödenmemesi durumuna kefile başvurulan bir kefalet türüdür. Mülk sahibi önce kiracıya yasal takip yapar, alacağını tahsil edemediğini belgeler. Ancak kiracı aleyhine aciz vesikası alındıysa ya da iflas ettiyse doğrudan kefile gidebilir. Kefilin sorumluluğu asıl alacaklıya başvurulması ve sonrasında ödeme yapılmaması durumuna bağlanıyor. Müteselsil kefalette ise asıl borçlu olan kiracının kirayı yatırmaması halinde mülk sahibi kefile başvurabiliyor. Kiracı ve kefile aynı anda yasal takip başlatılabilir.
