Tarım sektöründe beklenen üretim planlaması modeli dün itibarıyla hayata geçti. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından 5488 sayılı Tarım Kanunu'nun 7. maddesine dayanılarak hazırlanan ve tarımsal üretimin planlamasına yönelik usul ve esasları düzenleyen yönetmelik Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Tarımsal üretimin öngörülebilir ve yönetilebilir olmasını sağlamak amacıyla hayata geçen yeni yönetmeliğe göre bitkisel üretim, hayvansal üretim ve su ürünleri üretiminde tarım havzası veya işletme bazında üretimin planlanması yapılacak. Çiftçi ne ekeceğini bilecek. Dengeli ve planlı bir üretimle hem çiftçi hem de vatandaş kazanacak.
DENGE OLACAK
Yönetmeliğe göre bitkisel üretimin planlanması, kalkınma planları, orta vadeli programlar, Bakanlık stratejik planları ve kuraklık yönetim planları dikkate alınarak, sulama durumu, arz ve talep dengesi, yeterlilik oranı, nüfus projeksiyonları, ekim veya dikim alanı, üretim, fiyat, ihracat, ithalat ve tüketim değişkenleri gibi istatistiki veriler değerlendirilerek yapılacak. Tarım havzası veya işletme bazında asgari ve azami üretim miktarları ile ürün veya ürün gruplarının belirlenmesinde, iklim, toprak, su, arazi sınıflandırması verileri kullanılarak oluşturulan ürün uygunluk alanı haritaları verilerinden yararlanılacak. Aynı zamanda istatistiki verilerden de faydalanılacak. Tarım parsellerine ait arazi sınıflandırılması, toprak, topografya ve sulama durumuna ilişkin veriler CBS tabanlı olarak ilgili genel müdürlükten temin edilecek.
ÇİFTÇİ İZİN ALACAK
Yönetmeliğe göre, çiftçiler üretimini yapmak istedikleri ürün için Tarım İl/İlçe Müdürlüğü'ne başvurarak izin alacak. Aksi durumda çiftçi tarımsal desteklerden faydalanamayacak. İl/ilçe müdürlüğü çiftçilerin başvurularını 15 günde değerlendirip sonuçlandıracak. Üretim iznine esas kontrol planı hazırlayacak olan il/ilçe müdürlükleri, tarım işletmelerini kayıt altına alacak. Bunun yanında söz konusu yönetmelikte belirtilen komisyonlar tarafından alınan kararların uygulanmasını sağlayarak, takibini yapacak. İl/İlçe Tahkim Komisyonları ise bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanmasında ortaya çıkan ihtilaflı konuların çözümünde karar almaya yetkili kılınacak.
ÇİFTÇİMİZ GÜÇLENECEK
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Resmi Gazete'de yayımlanan "Tarımsal Üretimin Planlanması Hakkında Yönetmelik" konusunda, "40-50 yıllık bir hikâyesi var. Her konuşulduğunda 'ya aslında bizim tarımsal potansiyelimiz çok ama biz şu tarımda planlamayı bir türlü hayata geçiremedik' serzenişleri vardı. İnşallah biz bunun en önemli kısımlarını geçtik. Artık bundan sonra Türkiye'de çiftçinin güçleneceği, sürdürülebilir, öngörülebilir bir üretimin yapılacağı bir modele geçiyoruz" ifadelerini kullandı.
ÜÇ YILLIK PLAN HAZIR OLACAK
Yönetmeliğe
göre, her ilde vali yardımcısı başkanlığında bir de teknik komite oluşturulacak. Komite üretim potansiyeli ve çiftçi deneyimlerini göz önüne alarak rapor hazırlayacak. Bu doğrultuda üç yıllık dönemleri kapsayacak şekilde havza veya işletme bazında her yıl üretim planını hazırlanacak. Teknik komite aldığı kararları Bakanlığa sunacak ve bu kararlar Kurul tarafından uygun görülmesi halinde yürürlüğe girecek. Teknik komite, Kurul kararı doğrultusunda iş ve işlemleri yürütecek.
KURUL OLUŞTURULACAK
Yönetmeliğe göre tarımsal üretimin öngörülebilir ve yönetilebilir olmasını temin etmek amacıyla Bakan tarafından görevlendirilecek bakan yardımcısı başkanlığında; Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürü, Bitkisel Üretim Genel Müdürü, Devlet Su İşleri Genel Müdürü, Hayvancılık Genel Müdürü, Bakanlık Strateji Geliştirme Başkanı, Tarım Reformu Genel Müdürünün üyesi olduğu Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu oluşturulacak. Yılda en az iki kez salt çoğunlukla toplanacak olan kurul kararları, oy çokluğu ile alınacak. Kurulda alınan kararlar bakan onayı ile yürürlüğe girecek.
PLANLAMAYI KURUL YAPACAK
Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu, üretim planlamasına konu ürün veya ürün gruplarını belirleyerek değerlendirecek. Ürün veya ürün grupları ile asgari ve azami üretim miktarlarını belirleyecek. Bütüncül yaklaşımla tarım, tarımsal sanayi ve kırsal kalkınmada entegrasyonu sağlayacak yönlendirmeleri yapacak. Arz güvencesinin temin edilmesi, verimliliğin artırılması ve tarımsal üretimin geliştirilmesi için iklim değişikliğini de dikkate alarak tarımsal üretim planlaması yapacak olan Kurul, üretim planlamasını tarımsal faaliyet alanlarına göre havza veya işletme bazında belirleyecek.
ÜLKE TARIMINA İVME KAZANDIRACAK
Reis Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Reis, yönetmelikle birlikte devletin çiftçiyle birlikte sahaya indiğini söyledi. Reis, "Tarımda en büyük sorunlardan biri üretim planlamasıydı. Çiftçi o yıl hangi ürün daha çok para kazandırdıysa onu ekiyor ve o üründe arz fazlası oluşuyor, çiftçi zarar ediyordu. Bu yönetmelikle çiftçinin bu zararının önüne geçilecek. İhtiyaç, arz ve talebe göre üretim yapılacak. Bu yönetmelik ülke tarımına ciddi ivme kazandıracak" dedi. Karatay Ziraat Odası'nda Rıfat Kavuneker de, sektörün uzun zamandır planlı üretim modelini beklediğini belirterek, "Yeni yönetmelikle bu kapsamda ciddi bir adım atıldı. Ancak çiftçilerimizin bazı talepleri var. Bazı ürünler çok bazıları az kazandırır. Gelir adaletinin sağlanması bu kapsamda büyük önem taşıyor. Yani az kazandıran ürünlerde çiftçinin devlet tarafından desteklenmesi gerekli aksi durumda çiftçimiz üretimden uzaklaşır. Ayrıca çiftçi ektiği üründen o yıl ne kadar kazanacak bilmeli. Bu kapsamda da adımların atılmasını bekliyoruz" diye konuştu.
