Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 5 akıllı kanser ilacının daha geri ödeme kapsamına alınması müjdesi, 48 bin kayıtlı kanser hastasının amansız hastalıkla mücadelesinde umut oldu. Sosyal devlet hassasiyeti kapsamında 2000'li yıllarda 3 bin 986 olan geri ödeme kapsamındaki ilaç sayısı bugün itibariyle 8 bin 524'e ulaştı. Geri ödeme kapsamındaki bu ilaçlardan 780'i yurt içi, 92'si yurt dışı olmak üzere 872'si kanser hastalarına yönelik. 2 adet SMA, 51 adet Hemofili A, 187 adet diyabet ilacı geri ödeme listesinde yer alıyor. Peki ilaçta geri ödeme nasıl yapılır? Hastalar ne kadar katılım payı öder? SGK yurtdışından ilaç getirebiliyor mu? Getirilen ilaçlar hastalara nasıl ulaştırılıyor? Geri ödemeye ilişkin tüm detaylar İŞ'İN DOĞRUSU'nda...
İLAÇ GERİ ÖDEMESİ NEDİR?
Sosyal Güvenlik kapsamındaki sigortalılara mevzuat kapsamında sunulan sağlık hizmetlerinin ödeme kural ve kriterlerinin belirlenerek finansmanının sağlandığı sisteme deniyor.
Şahsi tedavi için yurt dışından temin edilerek bedeli ödenecek ilaçlar Sağlık Uygulama Tebliği eki "Yurtdışı İlaç Fiyat Listesi"nde yer almakta. Bir ilacın söz konusu listeye girmesi için; üçüncü basamak resmi sağlık kurumunda düzenlenmiş sağlık kurulu raporu ile reçetenin ve Sağlık Bakanlığı tarafından verilmiş ilaç kullanım ve ithalat izin belgesinin SGK'ya iletilmesi gerekiyor.
SGK'nın sağlık hizmeti bedellerini belirlemeye Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonu (SHFK) yetkili. SHFK'nin nihai kararı öncesinde alt komisyonlar aracılığıyla uzman akademisyen hekimlerden görüş alınıyor. Yapılan başvurular bilimsel, akademik ve farma-ekonomik yönden değerlendirilerek karara bağlanmakta. İlaç Geri Ödeme Komisyonu yılda üç defa olağan ve gerektiğinde olağanüstü toplanarak, geri ödemesi yapılacak ilaçların değerlendirme süreleri kısaltılarak vatandaşın ilaca erişiminin daha hızlı olması sağlanıyor. Karar Resmi Gazete'de yayınlanınca ödemeler derhal başlıyor.
KATILIM PAYI NE KADAR?
SGK'nın bedelini karşılığı ilaçlar için Kurumdan gelir ve aylık alan emekliler ile bakmakla yükümlü oldukları kişilerden yüzde 10, çalışan kişilerden yüzde 20 oranında katılım payı alınıyor. Ayrıca her bir reçete için; 3 kutuya kadar (üç kutu dâhil) temin edilen ilaçlar için 3 (üç) TL, 3 kutuya ilave temin edilen her bir kutu ilaç için 1 (bir) TL olmak üzere katılım payı alınır. Raporlu hastalardan kronik hastalıklarda kullanılan ilaçları için katılım payı alınmaz. Bu kapsamda Türkiye'de 2024 yılında yaklaşık 240 milyon kişiden katılım payı alınmadı.
ÖDEME NASIL YAPILIYOR?
Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) eki "Yurt Dışı İlaç Fiyat Listesi"nde yer alan ilaçların bir kısmı doğrudan SGK tarafından bir kısmı ise SGK ile protokolü bulunan Türk Eczacıları Birliği (TEB) kanalıyla temin edilmekte. Hangi ilaçların SGK, hangi ilaçların TEB kanalıyla temin edildiği bilgisi Yurt Dışı İlaç Fiyat Listesi'nde yer alıyor.
HASTALAR NASIL ULAŞIYOR?
SGK'da yurt dışından şahsi tedavi için ilaç temin etmeye yetkili kılındı. Yurt dışından ilaç temini ve hastalara ulaştırılması konusunda Ankara Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü İbni Sina Sağlık Sosyal Güvenlik Merkezi hizmet vermekte. SGK tarafından yurt dışından temin edilen ilaçlar, hastaların bildirdiği adreslere uygun saklama ve taşıma koşullarına uyularak ulaştırılıyor.
SGK'DAN KANSER BAŞTA OLMAK ÜZERE İLAÇ PARASINI ALMAK İÇİN NE YAPILIR?
Öncelikle SGK'ya resmi dilekçeyle başvurup ilacın karşılanmasını talep edilir. SGK ödeme yapmazsa, yargı yoluna başvurulur. Mahkeme lehinize karar verirse, cebinizden ödediğiniz ilaç bedeli faturalar doğrultusunda SGK tarafından karşılanır. İdare veya iş mahkemelerinde açılan davalar bir kaç aydan 2 yıla kadar sürebiliyor. Acil durumlarda ihtiyati tedbir kararı ile hasta için ilaç temin edilebilir.
BUGÜNE KADAR KAÇ İLAÇ GERİ ÖDEME KAPSAMINA ALINDI?
2000'li yıllarda bedeli ödenen yurt içi ilaç sayısı 3.986 iken günümüzde bu sayı 8.524'e ulaştı. Geri ödeme listesine; 2023 yılında 194 adet, 2024 yılında 433 adet ve Temmuz 2025 itibarıyla 242 adet ilaç ilave edildi.
TEMMUZ 2025 İTİBARIYLA KAÇ KANSER İLACI GERİ ÖDEME KAPSAMINDA?
4 Temmuz 2025 itibariyla 780 adet yurt içi, 92 adet yurt dışı olmak üzere 872 adet kanser ilacı geri ödeme kapsamında.
SMA İLE DİYABET İÇİN GERİ ÖDEME KAPSAMINA ALINAN İLAÇLARDA DURUM NEDİR?
4 Temmuz 2025 itibarıyla 2 adet SMA , 51 adet Hemofili A, 187 adet diyabet ilacı geri ödeme listesinde yer almakta.
