Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, katıldığı televizyon programında gündemdeki sıcak gelişmelere ilişkin detayları aktardı.
İşte Bakan Fidan'ın açıklamalarında öne çıkan satır başları:
Türkiye son derece büyük bir gündeme sahip. Dış politika hedeflerimizi hem yöntem olarak, hem de hedef olarak bir tasvipe tabi tuttuk. Önemli olan, hedefimiz, bölgemizde barışın ve güvenliğin sağlanması.
Türkiye bölgesinde ekonomik ve siyasi olarak dev olan bir ülke. Barış konusunu güvenliğin en önemli aşaması olarak görüyoruz.
Yeni yapılandırmada belli coğrafyaları mikroya aldık. Latin Amerika'yı ayrı bir genel müdürlük yaptık. Afrika'daki genel müdürlük sayımızı 3'e çıkarıyoruz. Türk devletleri ile ilgili genel müdürlük kuruyoruz. Bunlar coğrafya ile ilgili konular. Denkleme yeni disiplinler getirmek gerekiyor.
Konsolosluk ve Türk vatandaşları ile ilgili konular, onlar için de ayrı bir genel müdürlük yaptık. Amacımız, bizim için önemli konuları daha odaklı bir şekilde yönetmek.
"ABD İSRAİL'İ BİZ DE FİLİSTİN'İ DESTEKLİYORUZ"
Nerde ayrışıyoruz, onlar kayıtsız şartsız İsrail'i destekliyor. Biz de Filistin'i destekliyoruz. Bu bir ayrım noktası. Büyük devletlerin bir özelliği vardır, şuna bakmanız lazım. Konular arasında ayrım yapabiliyor mu? Kavga konularında kavga edip, iş birliği konusunda iş birlikleri devam ediyor mu? Bizim de ABD ile böyle anlaşamadığımız, konuşarak çözmeye çalıştığımız, iş birliği yaptığımız alanlar da var.
Gazze meselesinde şu anda ABD'nin askeri desteği olmadan İsrail'in bu denli cüret içerisinde soykırım yapması mümkün değil. ABD Başkanı kendisi de söyledi. Nerede uzlaşıyoruz? Geldiğimiz noktada ateşkes konusunda uzlaşımız var. O konuda bir çalışma var. Bugün de ABD'li mevkidaşımla bu konuyu konuştum. İki devletli çözümün olmadığı durumda bu sorunun sürekli kendini tekrarlayacak bir patoloji olduğu konusunda hemfikiriz.
"İSRAİL'İN BATI'YA VE ABD'YE MALİYETİ ARTIYOR"
ABD'deki siyasal anlayışın İsrail'in bu katliamların önüne geçmesini düşünmüyorum. Niyet olabilir. ABD'de üniversitelerde protestolar var. Bu da siyasilere belli mesajları gönderiyor. İsrail'in her geçen gün ABD'ye ve Batı'ya maliyeti artıyor.
Birçok ülke İsrail konusunda adım atmaktan çekiniyor. Çünkü ABD ve Batı'nın ürettiği algıdan ve kendi kendilerine uyguladıkları sınırlamalardan dolayı. Bir yerde öncülüğe ihtiyaçları oluyor. Bunu da büyük bir hassasiyetle yürütmeye çalışıyoruz.
"ATEŞKES GÖRÜŞMELERİ TIKANMIŞ DURUMDA"
Tarafların başta uzlaşmama alanları genişti. Katarlı ve Mısırlı arkadaşlar yoğun çalıştılar. Biz de Türkiye olarak gerekli çabaları gösterdik. Hamas'la iletişim halindeydik. Konunun tıkandığı yer İsrail'in kalıcı bir ateşkes istememesi. Hamas'ın da, "Ben rehineleri vermeyi kabul edeceğim, karşısında da ateşkes bekliyorum" talebi var. İsrail bunu kabul etmiyor. İsrail bu müzakereleri devam ettiriyordu, çünkü Hamas'ın reddedeceğini bekliyordu. Açığa çıktı, İsrail ateşkesi istemiyor.
ABD'li, Katarlı mevkidaşlarımla, Hamas lideriyle de konuştum. Ateşkeste nerede duruyoruz bunu görmemiz gerekiyordu. Geçen hafta neredeysek oradayız, tıkanmışlık durumundayız. ABD, İsrail'i zorlamak durumunda. ABD seçimlere giderken Biden'a kendi kamuoyunun belli bir kısmından büyük tepki geliyor.
TERÖRLE MÜCADELEDE NET MESAJ
Irak ziyareti önemliydi. Irak'la ilişkilerimiz önemli. Irak son 20 yıldır sancılı bir süreç geçirdi. Terör örgütünün işine gelen bir hal vardı. Operasyonlar süreklilik arz etmeye başladı. Bizim hiçbir ülkenin toprağında gözümüz yok. Biz kendi ülkemize sahibiz. Egemenliğimizi sonuna kadar uyguluyoruz. PKK bu ülkede 1 santimetre toprağı kontrol edemezken, Irak'ta Suriye'de birçok bölgeyi ele geçirmiş durumda.
Irak'la terörle mücadelede bizim geliştirdiğimiz bir mesafe söz konusu. Irak'ın petrolü, kaynakları var ama Irak temel enerji sorununu, su, sağlık, altyapı sorunlarını çözemiyor. Silahlı grupların cirit attığı bir ülkede bunların düzelmesi mümkün değil. Bizimle beraberseniz birlikte terör örgütlerini yok edelim dedik. Terör, Irak'ın gelişmesini de engelliyor.
Erbil yönetimiyle geliştirdiğimiz terörle mücadele anlayışını Bağdat'la da geliştiriyoruz. Bizim için önemli olan örgüte yönelik hangi adımı attıkları. Türkiye büyük bir ülke, son 20 yılda altyapı sorununu bitirmiş. Bundan istifade edin. Artık bu kadar kan, gözyaşı ve savaşın durması lazım. Bunun için de planlı projelere gitmemiz lazım. Coğrafyanın kaynakları müsait. İnsanlar da bunu istiyor. Bunu yaparken de biz ne komşularımız tarafından yanlış anlaşılmak istiyoruz, ne onlarla çatışmak istiyoruz.
Terör örgütü PKK Irak ve Suriye'de bazu yerleri işgal etmiş durumda. O dönemki Iraklı arkadaşlara söyledik. Onlar da şu anda sınırı güçlendiriliyor. Orada atılması en önemli adımlardan biri Sincar bölgesinin PKK'dan tamamen temizlenmesi. Çünkü Sincar Suriye sınırının hemen yanında. Sincar'da PKK varlığı devam ettiği sürece sınırın öbür tarafındaki örgüt varlığıyla etkileşimi devam edecek. Bunu sonlandırmak götürüyor.
"YAPAY ZEKA İSTİHBARATTA OYUN DEĞİŞTİRİCİ OLACAK"
Yakından takip ettiğim bir konu. Bunlar istihbaratta da kazandırmak istediğimiz kabiliyetlerdi. Yapay zeka konusu öyle bir noktaya geldi ki, birçok meslek grubu işini kaybetti haberleri yok. Geçenlerde bir ülkedeydim, adını vermeyeyim. Kendileri de yapay zekayla ortak olmuşlar. Bunların halka açık olmayan versiyonları var. Birkaç tanesini görme imkanım oldu. Orada muhasebe işlemleri, mimari işlemler, statik hesapları, mühendislik hesapları, birçok konu kendiliğinden çözülüyor. Bunlar ticarileştiği zaman, toplumsal hayata girdiği zaman artık insanın yerine makinenin geldiğini öngörmek gerekiyor. Şimdiden itibaren hazırlık yapmamız lazım. Türkiye olarak yapay zeka konusunda çalışma içinde olmamız gerekiyor.
Yapay zekanın kontrolden çıkma tehlikesi var. Geçmişte nükleer silahı elde etti devletler, uzay silahları anlatılıyor. Yapay zeka istihbari alanda çok fazla şey yapacak. İstihbaratta analiz konusunda oyun değiştirici olacak.
