BSK Aydın Anka Hastanesi Kalp Sağlığı Bölüm Koordinatörü Prof. Dr. Berent Dişçigil, yüksek tansiyonla ilgili sorularımızı yanıtladı.
Yüksek kan basıncı ile ilgili komplikasyonlar nelerdir?
Kalp krizini tetikler, beyin kanamasına yol açabilir; böbrek yetmezliği nedenidir ve gözlerimizde kalıcı hasara neden olabilir. Yüksek tansiyonun damarlarda oluşturduğu hasar ve sertleşme nedeniyle erkeklerde ereksiyon bozukluğu ortaya çıkabilir.
KİLONUZU KORUYUN!
Yüksek tansiyon vücudumuzda en çok hangi organımızı etkiler?
Yüksek tansiyon öncelikle kalp ve damar sistemini etkiler. Kalp kasında, ileri derecede kalınlaşmaya neden olur ve bu da kalbin yeterince kan toplayamamasına yol açar. Kalbin genişleyebilme yeteneğindeki azalma, özellikle egzersiz anında oksijen oranı yüksek kanın kalbe dönüşünü zorlaştırır ve nefes darlığına yol açar. Yaşam kalitesini önemli ölçüde bozan böyle bir durumla karşılaşmamak için tansiyonumuzu düzenli aralıklar ile kontrol ettirmeli ve yükselmesine izin vermeden gerekli önlemleri almalıyız.
Hipertansiyon hastalığı ömür boyu tedavi gerektirir mi?
Evet, özellikle normal kilonun korunması ve düzenli egzersiz ömür boyu yapılmalıdır.
ERKEKLER RİSK ALTINDA
Hipertansiyonun oluşumunda yaş ve cinsiyet, risk faktörü müdür?
Erkeklerde 45, kadınlarda 55 yaş üzerinde yüksek tansiyon hastalığının görülme riski vardır. Erkeklerde ise bu risk daha fazladır.
Gençliğinde tansiyonu düşük olanlar yaşlandığında yüksek tansiyon hastası olur mu?
Yaşımız ilerledikçe kan basıncımız da yaşımıza paralel olarak yükselmeye başlar. Bunun en önemli nedeni; damarlarımızın yaşlanma ile birlikte elastikiyetini kaybederek içerisinde dolaşan kana daha fazla direnç göstermesidir. Dolayısıyla, gençliğinde düşük tansiyon olsun olmasın, herkes yaşlanma ile birlikte tansiyon hastası olmaya adaydır.
Kilo artıkça tansiyon riski de artar mı?
Kişi ne kadar az kilolu ise tansiyonu o kadar düşük olur. Sadece kilo vermeyle dahi normal tansiyon değerine inmek mümkündür.
Fiziksel aktivite, tansiyon yükseltir mi?
Fiziksel aktiviteyle birlikte kan basıncında ani yükselme olur. Ancak egzersiz sonrasında kan basıncında düşme gözlenir. Sporla birlikte kan basıncındaki değişiklikler, damar duvarının direncindeki değişikliklere bağlıdır.
DOKTORLA KONUŞUN
Yüksek tansiyon hastaları spor yapabilir mi?
Tansiyon yaşam tarzı değişikliği ve ilaçlarla normal düzeyde tutuluyorsa, spor yapmakta da sakınca yoktur. Hatta tedavinin bir parçasıdır. Haftada en az beş gün, günde 30 dakika süreyle yapılan spor, kan basıncında 5 ila 10 mmHg'lık düşüşlere neden olur.
Yüksek tansiyon hastaları için seks zararlı mıdır?
Yüksek tansiyon kontrol altında ise seks yapılmasında bir sakınca yoktur. Ancak yüksek tansiyon sonucu damar duvarındaki bozulma, cinsel yaşamda işlev bozukluğuna neden olabilir. Ayrıca, yüksek tansiyon tedavisinde kullanılan idrar söktürücüler de, ereksiyon bozukluğuna yol açar. Bu tarz şikayetleri olan kişilerin, doktorları ile ilaç değişimini konuşmaları yararlıdır.
YÜKSEK TANSİYON GENETİKTİR
Yüksek tansiyon genetik midir?
Evet. Kalp hastalıklarının veya damar duvarında yağ depolanmasıyla kendisini gösteren damar sertleşmesinin, kalıtsal olduğu ortaya çıkmıştır. Anne veya babasında kalp-damar hastalığı ya da yüksek tansiyon olan kişilerin, bu tip hastalıklara yakalanma ihtimali daha fazladır. Düzenli kontrol şarttır.
HAMİLELİKTE TANSİYON HASTALIK HABERCİSİ!
BSK Aydın Anka Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Özer Gül, hamileliğin tansiyon ile ilişkisini değerlendirdi.
Hamilelikte tansiyonun ne kadar oynaması normaldir?
Hamilelik döneminde tansiyonun normal değerlerin üzerine çıkması durumunda dikkatli olmak gerekir. Tansiyon, preeklampsi, eklampsi denen gebelik döneminde görülen hastalıkların habercisi olabilir. Hamilelikte yüksek tansiyon dediğimiz 'preeklempsi', genelde hamileliğin 20. haftasından sonra ortaya çıkar ve hamileliğe bağlı anne ölümlerinin en önemli nedenidir. Erken dönemde yakalandığında tedavisi mümkün olan, geç dönemde ise annenin ve bebeğin hayatına malolabilen ciddi bir hastalıktır. Preeklempsi'nin nedeni tam olarak bilinmediğinden, önleyici bir yöntem yoktur. Sürekli doktor kontrolünde olunması gereklidir.
BEBEK İÇİN OKSİJEN ŞART!
Bebeğe etkisi nasıl olur?
Sağlıklı gebeliklerde anne karnındaki bebeğin büyümesi için gerekli olan besin ve oksijen, anneden sağlanır. Yüksek kan basıncı gebelikte problemlere sebep olabilir. Örneğin; eğer anne yüksek kan basıncına sahipse, bu plasentaya yetersiz kan akımı olur. Bu da bebeğin, ihtiyacı olan oksijen ve besini düşük miktarda alması demektir. Bu durum, bebeğin büyümesini yavaşlatır.
Yüksek tansiyon hastalarının hamilelik öncesi alması gereken önlemler nelerdir?
Doktorunuzla beraber kan basıncını düşürmek için çalışın.
Kilo verin.
Gerekiyorsa verilen ilaçlarınızı düzenli kullanın.
İlaç tedavisinin gebelikte güvenilirliği konusunda doktorunuzla konuşun.
GEBELER ÖĞLEN BİR SAAT UYUSUN
Her gün aynı saatte, tansiyonunuzu ölçtürün ve bu değerleri düzenli olarak kaydedin.
Sabah ve öğleden sonraları en az bir saat dinlenin. Kendinize sessiz ve huzurlu bir ortam yaratın.
Tansiyonunuzun yükselmesi halinde sol yanınıza yatarak istirahat edin. Tansiyon yükseldiğinde sizin ve bebeğinizin ihtiyacı olan oksijen tehlikeye girmiştir. Bu yüzden tansiyonunuz yükseldiğinde, dinlenerek vücudunuzun harcadığı enerjiyi en aza indirmeli, enerjinizi korumalısınız.
BOL SIVI TÜKETİN!
Şişliği (ödemi) önlemek veya atmak için proteinden (süt, yoğurt, et, yumurta ve kurubaklagil vb.) zengin yemekleri tercih edin, ancak kesinlikle tuzdan uzak durun.
Bol sıvı tüketin. Aldığınız içecek miktarında kısıtlama yapmayın.
Bebeğinizin hareketlerini gözleyin.
Stresli ortamdan kaçın!
YARIN: TANSİYON DÜŞÜNCE İLAÇ BIRAKILIR MI?
