Mersin Üniversitesi (MEÜ) Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Başhekim Yardımcısı ve MEÜ Kalp-Damar Cerrahisi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Murat Özeren, havaların ısınmaya başlamasıyla özellikle koroner kalp hastalığı, kalp kapağı hastalığı olanlar ile sayıları çok fazla olan hipertansiyon hastalarının kendilerine daha fazla dikkat etmesi gerektiğini söyledi.
Bu yıl, son 10 yılın en sıcak yazının yaşanacağına ilişkin açıklamalar olduğunu anımsatan Özeren, rahatsızlığı ne olursa olsun hastaların bol su içmesini, bunun da asgari 2,5 litre olmasını önerdi. Yaz aylarında en çok tansiyon düzensizliği sorunun yaşandığına dikkati çeken Özeren, ''Hasta düzenli ilaç almıyorsa kalp-damar tıkanıklığı (koroner arter) olanlarda anjina dediğimiz göğüs ağrıları tetiklenebilir. Özellikle kapak değişimi yapılmış hastalar suyunu eksik etmemeli. Zaten ömür boyu kanı sulandırıcı ilaç kullanmaları gereken bu hastalar bol su tüketmeli'' dedi.
Kış mevsiminden yaz mevsimine geçilmesi ile vücutta dengelerin değişeceğini, bu nedenle de hastaların sağlıkları açısından daha dikkatli olmaları gerektiğini vurgulayan Özeren, şöyle konuştu:
''Normalde kış mevsiminde metabolizma soğuğun etkisiyle yavaş çalışır. Ancak havaların ısınmasıyla beraber vücut ister istemez ısıyı dengelemek için terlemeye başlar. Bununla birlikte ciltten tuzlar atılırken, bu oran zaman zaman fark ettirmeden istemediğimiz oranın üzerine çıkabilir. Dolayısıyla kışın 'sıfır tuz' dediğimiz özellikle kalp kapak ve hipertansiyon hastaları, yazın da tuzsuz yedikleri zaman halsiz düşebilirler. Bu nedenle hastalar yaz aylarında mevcut durumlarına göre tuz tüketimine dikkat etmeli. Öte yandan cilt bir aracın motorunun ısı dengesini sağlayan radyatör gibi vücudun ısısını dengelemeye yarar. 70 kiloluk bir insanda soğukta kalp ortalama 5 litre kan pompalar. Bunun yüzde 5 ile 10'u ısı dengelemesi için cilde gider. Fakat sıcak ortamda dengeleme ihtiyacı dolayısıyla terleme ihtiyacı artacağı için bu oran yüzde 50'lere kadar çıkar. Sıcak ortamda kan akımı cilde kayar. Bu durumda da kalp soğuk havalara göre ritmini artırma moduna girer.''
TATİLDEN ÖNCE DOKTORUNUZA GÖRÜNÜN
Özeren, kalp ve damar hastalarının kullandıkları ilaçların dozajlarının kış ve yaz aylarında farklılık gösterebileceğini söyledi. Bu nedenle yaz tatiline çıkacak hastaların tatil öncesi mutlaka muayene olmalarını öneren Özeren, ''Çünkü tatil öncesi ilaç dozlarında değişiklik olabilir. Tansiyon hastası damar genişlemesinden dolayı kışın kullanılan tansiyon düşürücü ilacı yaz aylarında da aynı dozda kullanırsa bu oran fazla olur. Zaten hastalarımıza 6 ayda bir kontrol öneriyoruz. Bunu tatil öncesine denk getirerek kontrolden geçmeleri, doktorlara danışarak tavsiyeler almaları ve gidilen yeri mutlaka doktora bildirmeleri önem taşıyor'' diye konuştu.
YAŞAM TARZI VE YEME ALIŞKANLIKLARI
Yaz aylarında özellikle kalp ve damar hastalarının kendilerine daha fazla özen göstermeleri gerektiğinin altını çizen Özeren, bunda yaşam tarzı ve yeme alışkanlıklarının önemine işaret etti. Yazın gelmesiyle zaman zaman yemeklerin dozunun kaçtığının, bunun da kalp hastaları için oldukça sakıncalı bir durum olduğunu vurgulayan Özeren, şöyle devam etti:
''Yaz mevsiminde ağır yiyeceklerden kaçınılması, hayvansal gıdalar ve bol yağlı yiyeceklerden uzak durulması gerekiyor. Kalp ve damar hastalarına özellikle Akdeniz mutfağı denilen bol yeşil sebze ve zeytinyağlı yemekleri tavsiye ediyoruz. Az öğünde çok yemek yerine, çok öğünde az yemeğin tercih edilmesi gerekiyor. Etlerde, özellikle beyaz etler tercih edilmeli ve alkolden de uzak durulmalı.''
ÖNERİLER
Hastalara bir takım önerilerde bulunan Özeren, yaz aylarında aktivite yapılacaksa, bunların güneşin yatık olduğu ve akşam saatlerinde olmasına özen gösterilmesi gerektiğini belirtti.
Aşırı performans gerektiren aktivitelerden uzak durulmasını öneren Doç. Dr. Özeren, özellikle stent takılan, koroner by-pass ve kapak değişimi olan hastaların tatille özdeşleşen denizde yanlarında birileri olmadan fazla açılmamaları uyarısında bulundu. Terleme ihtiyacı doğan vücut için ince ve açık renkli kumaşların tercih edilmesi gerektiğini vurgulayan Özeren, şunları kaydetti:
''Tansiyon ilacı alıp güneş ışığına çıkılmasını önermiyoruz. Çünkü tansiyon veya benzer damar genişletici ilaç alıp doğrudan güneş ışığına maruz kalınmasına bağlı olarak damar bir anda genişler, beyne gelen kan miktarı azalır. Bu durumda kişide bilinç kaybı yaşanabilir. İstenmeyen yerde yaşandığı takdirde daha ciddi sorunların ortaya çıkmasına neden olabilir. Alkol tercihen tüketilmemeli. Tansiyon hastaları koroner by-pass, koroner arter hastaları damar genişletici ilaç aldıkları için, alkol de alırlarsa damarları iyice genişler. Ani tansiyon düşmeleri ve bilinç kayıpları ile karşılaşıp daha ciddi sorunlar yaşayabilirler. Bu konuya da dikkat edilmesi gerekiyor.''
