KTÜ Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman Bektaş, Türkiye'de deprem zararlarını en aza indirmek amacıyla ilk kez 1945 yılında Türkiye deprem bölgeleri haritası yapıldığını, sismolojideki gelişmelerin yanı sıra deprem kayıt istasyonlarının artması ve yeni aktif fayların bulunması nedeniyle bu tür haritaların sürekli olarak değişikliğe uğradığını hatırlattı.
Son olarak, 1997 yılında Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesinin de içerisinde yer aldığı uluslararası bir çalışmadan yararlanılarak, son yüzyıllık deprem aktivitelerinin yanı sıra tarihsel depremler ve bölgenin tektonik özellikleri dikkate alınarak hazırlanan, önem sırasına göre Kuzey Anadolu Fayı (KAF), Doğu Karadeniz sahili ve Karadeniz'i üç ayrı deprem kaynağı olarak ele alan 'Doğu Karadeniz Bölgesi Deprem Kuşakları ve Hasar Türleri Haritası'nın en yeni deprem haritası olduğunu dikkat çeken Prof. Dr. Bektaş, "Bu çalışmaya göre Karadeniz sahil kesiminin deprem riskinin iç kesimlere oranla daha yüksek olduğu sonucu ortaya çıkar" diye konuştu.
Bektaş, 'deprem riski' ile 'deprem olma ihtimali' arasında fark olduğuna dikkat çekerek, "Halkımız deprem riskini yanlış olarak deprem oluşma ihtimali olarak yorumluyor. Deprem riski, depremin oluşturacağı can ve mal kaybını tanımlar. Doğu Karadeniz Bölgesi nüfus yoğunluğu açısından ve sanayileşme yönünden güney kesimlere göre daha yüksek deprem riskine sahiptir. Oysa deprem olma ihtimali güney kesimlerde çok daha fazladır" açıklamasında bulundu.
USTA-KALFA YAPIMI BİNALAR YIKILABİLİR
Hazırlanan yeni haritaya göre, Amasya'nın Taşova, Tokat'ın Niksar ve Reşadiye, Sivas'ın Suşehri, Erzincan'ın Refahiye ve Erzurum, Muş ve Bingöl üçgeninin bulunduğu Tercan, Karlıova ve Varto gibi ilçelerin 1. sınıf deprem bölgesi olduğu belirlendi. Doğu Karadeniz sahiline bulunan Samsun, Ordu, Giresun, Gümüşhane, Trabzon, Rize ve Artvin'in ilçeleri 2. sınıf deprem bölgesi olarak gösterilirken, Karadeniz açıkları ise 3. sınıf deprem bölgesi olarak belirlendi.
Haritaya göre, bölgenin sahil kesiminde muhtemel bir depremin 6- 6.5 şiddetinde olacağı vurgulanırken, 1. deprem bölgesindeki şiddet ise 7.5-8 olarak hesaplandı. Karadeniz sahilinde meydana gelebilecek bir depremde, depreme dayanıklı mühendislik hesaplarıyla inşa edilen yapılarda fazla bir hasarın oluşmayacağı, ancak tasarımsız, gelişi güzel usta ve kalfa yapımı binaların büyük çoğunluğunun yıkılabileceği, ayrıca heyelanların harekete geçebileceği kaydedildi.
1. bölgede meydana gelebilecek depremde ise binaları büyük çoğunluğunun yıkılabileceği ve çok az yapının ayakta kalabileceğine dikkat çekildi. Haritada, Karadeniz açıklarında meydana gelebilecek depremin 5 şiddetinde olacağı vurgulandı.
