Türkiye'de özellikle tarihçiler tarafından kaleme alınan 'kurum tarihleri', 1980'li yılların sonlarına doğru başladı. 1990'lı yıllarda ise yoğunlaştı.
İzmir ve Ege'de de 'kurum tarihlerinin' yansıdığı çok iyi örnekler vitrine çıktı.
Hatırladıklarım arasında, İzmir'den değerli Zeki Arıkan'ın, Tariş Tarihi var örneğin. Benzerlerine baktığımızda, Tarih Vakfı'nın gerçekleştirdiği güzel, nitelikli çalışmaları da örnek gösterebiliriz. Osmanlı Bankası'nın tarihinden, Arçelik'in tarihine kadar, Türkiye'nin gelişimine tanıklık yapmış çok sayıda kurumun tarihi kaleme alındı, özellikle son yıllarda.
TÜTÜNBANK'IN TARİHİ
Hatta kurum tarihi yazım sürecine, arada tarihçiler dışında katılmış gazeteciler de var.
Gazetemiz Sabah'ın Genel Yayın Yönetmeni, sevgili Erdal Şafak ağabeyimizin, İzmirli yıllarında Tütünbank'ın tarihini kaleme aldığı, çok güzel bir kitabı vardır örneğin.
Kurum tarihi nasıl yazılmalı? Nasıl bir çizgi içermeli, sorularına verilecek yanıt ise; aslında tarih nedir, nasıl yazılmalı, gibi sorulara verilen yanıtlara benzeyecektir. Çünkü, sonuçta bir kurumun tarihini yansıtırken, onu dönemin tarihi koşullarından koparmak, özgürleştirmek mümkün değil. Elbette kurum tarihi yazılırken, bu görevi üstlenen tarihçinin işi çok zor.
Bir yandan tarihçi kimliğiyle konuya yaklaşacak, geniş bir çerçeveden bakacak; diğer yandan ise kurumun özgün sürecini, tüm boyutları ile yansıtmak isteyecek. İkisini doğru noktada buluşturmak, genelde kolay olmuyor. Yoğun çalışma, araştırma, inceleme; olabiliyor ise, çeşitli 'sözlü tarih' çalışmasını gerçekleştirme, belge bulma ve benzeri etkinlikleri gerektiriyor. Elbette en önemlisi incelikli emek istiyor.Ayrıca kurum tarihleri, hakkı verilerek yapıldığında, gündelik hayattan renkli izler, insan hikayeleri yansıtacağı için; yeni zenginlik, farklı bir güzellik üretiyor.
Bu açılımda, kurum tarihi yazımına verilecek çok iyi bir örnek; ilk baskısı 1998'de yapılan, değerli tarihçiler Erkan Serçe ve Sabri Yetkin tarafından yazılan, İzmir Ticaret Borsası tarihiydi. İzmir Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı değerli Işınsu Kestelli ve Yönetim Kurulu üyeleri, çok anlamlı bir iş yaparak, Borsa 120. yılını kutlarken; bu yayının hem içerik hem de estetik düzeyde yenilenmesi, güncellenmesi için, karar aldılar.
İşte bu karar sonucu, değerli tarihçi sevgili Erkan Serçe, kitabı günümüze de taşıyarak yeniledi.
Önümüze gelen örnek, bu kurum tarihi yazısını yazmamıza da neden olurken, İzmir ise yeni yazılı bir güzellik kazandı. Çünkü, çok iyi bir iş çıkmış.
GEÇMİŞİN AYNASI
Kitapta, tarih kulvarı, İzmir Ticaret Borsası'nın geçmiş aynasından yansırken, hem yeni tanık olduğumuz görsel ürünlerle hem de çok iyi geliştirilmiş bir araştırma metniyle buluşmuş.
İzmir'in hafızasını 'gelecek bilinci, tarih bilincidir' anlayışı ile korumaya katkı verecek, çok iyi bir çalışma olmuş. Işınsu Kestelli, kitabı sunarken kaleme aldığı nazik mektupta;
"İzmir Ticaret Borsası'nın 120 yıllık hikayesini, bizi bu güzel günlere getiren herkesi saygıyla anmak için, revize ederek bir kez daha kamuoyuyla paylaşmayı borç bildik.
Tarihimizi paylaşarak, tarihe not düşelim istedik" demiş. Bizlere de, tarihe düşülen bu nitelikli notla ilgili, İzmir Ticaret Borsası Başkanı Işınsu Kestelli ve yönetim ekibine, sadece içtenlikle teşekkür etmek kalıyor.
