İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı'ndan Prof. Dr. Mehmet Vural, çocuklarda su tüketiminin önemini anlattı…
Yaz aylarında çocuklar özellikle su yerine birçok başka sıvıya yöneliyor. Bu bir çocuğun sıvı ihtiyacını karşılar mı?
Dünyada da gösterildi ki çocukların aldıkları sıvıların üçte ikisi su dışındaki sıvılar. Bunlar gazlı içecekler, meyve suları ve tatlı içecekler. Meyve suyu iyi bir şey ama günde dört-beş bardak içilecek bir şey değil. Gazlı içeceklerin de düzenli içilmemesi lazım. Tüm bunların çocuklara bir getirisi yok. Aksine onlara şeker yüklüyor ve depoluyoruz. Diş çürüğünden obeziteye kadar birçok probleme yol açıyoruz. Onun için çocukların almaları gereken sıvının büyük miktarını sudan almaları gerekiyor.
Günlük aldığımız sıvıların yüzde kaçı su olmalı?
Sıvıyı aslında sadece sudan ve sıvılardan almıyoruz. Yediğimiz gıdalardan da sıvı alıyoruz. Örneğin günlük aldığımız suyun yüzde 30'unu yediğimiz yemeklerden alıyoruz. Yüzde 70'ini de sıvılardan oluşuyor. Bu yüzde 70'in çok büyük bir kısmını sudan almamız gerekiyor.
DİŞ ÇÜRÜMESİNDEN KORUR
Çocukların sıvı ihtiyaçlarını su ile karşılamaları birçok sağlık probleminin önüne geçer mi?
Evet, özellikle diş çürümesi ve obezite için bir numaralı koruma sağlar. Aynı zamanda nörolojik gelişim için de su çok önemlidir. Araştırmalar su içerek sınava giren çocukların başarılarının diğerlerine göre çok daha iyi olduğunu göstermiştir. Sınava girerken de çocuklara su içirmemiz çok önemli. Çalışmalar su içen çocukların algılarının çok daha açık olduğunu gösteriyor.
Çocukların yeterince su içtiğini nasıl anlarız?
Burada önemli olan nokta; bu durumu çocuğun susamasına göre ayarlamaya kalkarsak hata etmiş oluyoruz. Eğer çocuk susadığı zaman ona su veriyorsanız bilin ki geç kalıyorsunuz. Çocuk susamadan ona su teklif etmemiz lazım. 4-8 yaş çocuklarında günde beş bardak sıvı, 9-10 yaş çocuklarda günde yedi bardak sıvı veriyor olmamız lazım ve bunun büyük bir kısmı su olmalı.
İDRAR RENGİ KOY U İSE ENDİŞELENİN
Türkiye'de çocuklar yeterince sıvı alıyor mu?
Hayır. Hatta daha kötüsü aldıkları sıvılar da büyük ölçüde su değil. Türk çocukları ortalamanın yüzde 45'i kadar daha az sıvı tüketiyor. Tükettiği sıvıların ise maalesef yarısı gazlı içecekler ya da şekerli içecekler; su değil. Çocuklarda su içmeyi teşvik edici önlemler alınması gerekmekte.
Çocuklarda idrar rengi ile sıvı alımının ilişkisi nedir?
Çok küçük çocuklarda ve anne sütü ile beslenen çocuklarda günde dört-sekiz kere bez değişimi sağlanması lazım. Daha büyük çocukların günde dört-sekiz kere tuvalete gittiklerini kontrol etmemiz gerekli. İdrar renkleri çok koyu ise bilin ki çocuğunuz yeterli su almıyor.
Çocukların günlük sularını hangi saatlerde almaları gerekiyor?
Sabah kahvaltısında bir bardak, öğle yemeğinde bir bardak, yemek sonrası bir bardak, akşamüstü bir bardak ve akşam yine bir bardak şeklinde olabilir.
Anneler yatmadan gece su içirme konusunda hassas davranabiliyorlar. Bu konuya ne diyorsunuz?
Bazı çocuklarda hakikaten altına kaçırma gibi durumlar olabilir ama bunu genellememiz mümkün değil. Bence çocukların gece su içmelerinin hiçbir mahsuru yok.
SU SEBİLLERİ SAYESİNDE ÇOCUKLAR SUYA KOLAY ULAŞIYOR
Türkiye
Beslenme ve Sağlık Araştırması'nın sonuçları geçtiğimiz hafta açıklandı. Araştırmanın sonuçlarına göre, ülkemizde çocuklar uzmanların önerdiği miktardan çok daha az sıvı tüketiyor. İhtiyaçtan az tüketilen su, yetişkinlere göre daha fazla sıvı kaybeden çocukların fiziksel ve zihinsel gelişimlerini olumsuz etkiliyor. Araştırmalara göre yüzde 1-2 oranındaki su kaybı bile ergenlik öncesi çocuklarda fiziksel performansı olumsuz etkilerken, sıvı tüketiminin artırılması görsel dikkat ve hafızayı destekliyor. Sağlıklı su tüketimi için farkındalık yaratması amacıyla kurulan "Hydration for Health Initiative"nin (Sağlık İçin Su Girişimi) verilerine göre, yeterli miktarda su tüketilmesi günümüzde tüm dünyanın karşı karşıya olduğu çocukluk çağı obezitesini de ciddi şekilde önlüyor. Yakın tarihte yapılan bir araştırmaya göre, ilkokul çağındaki çocukların su sebilleri sayesinde suya daha kolay erişebilmelerini sağlama ve onlara su tüketimine teşvik eden eğitimler vermenin obezite riskini azaltan etkili bir strateji olduğunu gösteriyor. Yeteri kadar sıvı almayan çocuklar, yetişkinlere göre daha fazla egzersiz kaynaklı rahatsızlık riski de taşıyor.
SU TÜKETİMİNİ TAKİP EDİN, GÜNE SU İÇEREK BAŞLAMASINI SAĞLAYIN
Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması'nın sonuçlarının açıklandığı basın toplantısında konuşan Prof. Dr. Mehmet Vural, Türkiye'de çocukların sıvı tüketim miktarlarına değinerek çocukların ortalamada önerilenden yüzde 45 daha az sıvı tükettiklerinin altını çizdi. şekerli içeceğe kesinlikle yönlendirmeyin Aldıkları sıvının yüzde 48'ini su harici içeceklerin oluşturduğunu söyleyen Prof. Dr. Mehmet Vural, çocukların susuzluklarını gazlı içecekler gibi şekerli içeceklerle gidermek yerine mutlaka yaşam için temel gereksinim olan su içmeye yönlendirilmesi gerektiğini vurguladı. "Çocuklarda yeterli miktarda su tüketimi dengeli ve yeterli beslenmenin ayrılmaz bir parçasıdır" diye konuşan Vural sözlerine şöyle devam etti: beslenme çantasına mutlaka su koy un "Bebek ve çocukların vücutlarındaki su oranı yetişkinlere göre daha yüksektir. Yetişkinlere göre daha fazla sıvı kaybederler. Dolayısıyla yetişkinlere göre daha fazla sıvı alımına ihtiyaçları vardır ancak çocuklar susadıklarının her zaman farkına varmayabilir. Çocukların su tüketimini takip etmek ve su içmelerini anımsatmak bizlerin sorumluluğundadır. Aileler çocuklarının yeterli miktarda sıvı tüketip tüketmediklerini düzenli olarak takip etmeliler. Çocukların sağlıklı fiziksel ve zihinsel gelişimi için onları su içmeye teşvik edelim. Onlara su içmeyi hatırlatalım ve ne kadar su tükettiklerini kontrol edelim. Güne su içerek başlamalarını sağlayalım. Beslenme çantalarında suyu mutlaka bulunduralım. Kendimiz yeterli miktarda su tüketerek onlara rol model olalım."
