Mısır'da 9'uncu günü dolduran değişim ve yenileşme talepli gösteriler kapalı devre rejimi sürdürmeye çalışan liderler için derslerle dolu. Şöyle ki:
- Demokrasinin, hava kadar, su kadar vazgeçilmezliği açık gerçek olarak ortaya çıktı, korku dağları yıkıldı.
- İnsan hak ve özgürlüklerinin lütuf olmadığı ve ertelenemeyeceği tescillendi.
- İletişim kanallarının her türlü duvarı aşabildiği, karartmaya karşı toplumsal güvence sağladığı bir kez daha fark edildi.
- 30 yıla yaklaşan tek adam yönetimlerinde, alternatif siyasete fırsat tanınmadığı için büyük kırılmalar yaşanabildiği görüldü.
- Ülke içi muhalefetin örgütlenmesinde iç ve dış şartların ustaca olgunlaşmasının beklendiği anlaşıldı.
- Stratejik konumda bulunan ülkelerin kendi kaderini tayin iradesinin bile küresel güçlerin etkisi altında şekillendiği dikkatli gözlerden kaçmadı.
- Arap coğrafyasındaki kitlesel hareketlere, "siyasal kisve" giydirilmemesi, profesyonel kurgu olabileceğini çağrıştırdı.
- Meydana çıkan kalabalıklar, evlerine dönmeleri halinde bir daha toplanamayacaklarını ve katı rejimin derin aktörlerince tasfiye edileceklerini bilerek organize oldu.

***
Mısır örneği, bölgesel dengeler açısından da ibret verici. Özellikle de İsrail'in üzerinde düşünmesi gereken yönler itibariyle. Ortadoğu'da iyi kötü seçim yapabilen ve yöneticilerini seçimle değiştirebilen tek halk Filistinliler. Ve o Filistin'de sisteme katılarak, yeni kimlik kazanmaya çalışan siyasal oluşumlar, "terörist" damgası ile yok edilmek istendi. Bu acımasız politikanın bir ucunda İsrail güvenlik kabinesi, diğer ucunda ise Mısır duruyordu. Gazze'ye yönelik abluka ve ambargo karşısında küresel vicdanı temsil eden ülke ise Türkiye idi. Ankara'nın, Suriye-İsrail-Filistin arasında sağlamaya çalıştığı barış, çağ dışı bir anlayışla yıkılıp üzerine Mavi Marmara'nın kanı da damlayınca hiçbir şeyin eskisi gibi olmayacağı biliniyordu. Nitekim İsrail, bugünün dünyasında sürdürülemez askeri güç gösterisine devam ederken en büyük müttefiki Mısır'daki gelişmeleri kaygıyla izler hale geldi. Şimdi, ABD'nin gölgesinde, Kahire'deki yeni yönetimin şekillenmesini bekliyor. Türkiye'yi kaybetmiş, Suriye'ye kapıları kapalı, Filistin'le kopuk, Mısır'a yaslanamayan İsrail'in içine düşeceği durum, yıllardır kaçtığı kâbus senaryosunun hayata geçmesine neden olabilir.
***
Türkiye, İslam ülkeleri açısından demokrasi birikimi ve kültürü ile "rol model." Kuşkusuz demokrasi sadece seçimlerden ibaret değil. "Özgür medya, şahsiyetli sivil toplum, akademik katkı, bağımsız yargı, güvenlik teminatı, hür teşebbüs ve sağduyulu vatandaş" profili ile aynı anda anlam ifade ediyor. Hangi saikle eleştirilirse eleştirilsin Türkiye, bireyi ve tercihlerini esas alan demokratik yolda ilerliyor. Yeri geliyor, muhalefetin, iktidara karşı sert söylemlerinde bile birbirini frenleyen unsurlar bulunabiliyor. Diyelim ki ana muhalefet partisinin bir milletvekili yargı reformuna karşı sokak direniş çağrısı yaptığında kendi partisinin grup başkanvekili direnme odağını Meclis'e taşıyıp, sandığı adres gösteriyor ve bilinçaltı meşruiyet kaymasına set çekebiliyor. Bir başka muhalefet partisi de halkı sokağa dökebilecek beyan ve tutumları eleştirip, demokratik seçimin gereğini hatırlatabiliyor.
Tabii seçim ortamının hassasiyeti nedeni ile bazı kritik noktalara yeterli vurgu yapılamıyor. Örneğin, yargı bağımsızlığı ile ilgili endişeler dile getirilirken yüksek yargının milyonu aşan dosya yükü altında ezilmesi ikilemini görmezden gelen çevreler gerilim üretebiliyor. Demokrasiye ve hukuk devletine bağlılığını dile getiren Türk Silahlı Kuvvetleri, kurumsal kimliğini taciz eden iddialar karşısında, "Aksi yönde telkinlere rağmen hukuki süreci sabırla bekliyoruz" beyanı veriyor ve bu telkinlerin üzerinde fazlaca durulmayabiliyor.
Sonuçta şu üç husus ön plana çıkıyor:
1- Bireylerin serbest iradesine saygı gösterilmesi.
2- Farklı görüş ve düşüncelere ifade ortamı sağlanması.
3- Devlet kurumlarının köşeye sıkışmış hissine kapılmasına neden olmadan diyalog kapısının açık tutulması.
Bu sihirli reçete, her türlü zorluğun aşılmasının yegâne yolu!