Başbakan'ın dün açıkladığı 11 ayaklı tedbir paketi 3 temele dayanıyor: 1- istihdam, 2- yatırım, 3- finansman. Getirilen teşvik sacayağının üzerinde kurulmak istenen istihdama dayalı hızlı büyüyen Türkiye.
Servet birikiminde dörtnala koşan ancak sermaye birikiminde hâlâ zayıf Türkiye'de yatırım teşvik paketlerinin yumuşak karnı hep finansmana erişim olmuştur. Mevcut bankacılık ve kredi düzeneğinin yatırım iklimini yeşertmediği de ortada.
Amerikalı ünlü komedyen Bob Hope bankalara dair şu espriyi yapardı: "Bankalar, ihtiyacınız olmadığını kanıtladığınızda size borç veren kurumlardır." Hope'un bu şakasının aslında gerçeğin yansıması olduğunu, 2008'de finansman üzerinden tetiklenen küresel kriz sürecinde gördük.
Türkiye'ye geliyoruz; mevcut bankacılık sistemimiz, tam da Hope'un söylediği gibidir. Bazı iyi örnekleri özenle bir kenara bırakarak şunu söyleyebilirim ki her 100 liralık kredi için ortalama 240 liralık teminat istenir. Finansmanın böylesine pahalı olduğu ülkede yatırımlar için dış kaynak zorunluluk halini alır.
Bu da büyümeyi dış borca bağladığı gibi cari açık üzerinde olumsuz baskı yapar. Eldeki bankacılar, hemen hiç risk almaksızın kolay kazanç peşinde koştuğundan finansmana erişim, yatırımcının en büyük kâbusu haline gelir.
Nitekim son 5 yıllık gelişime baktığınızda, çıkarılan tüketici yasalarına, Rekabet Kurumu'nun cezalarına rağmen, 61 farklı ücret ve komisyon alacak kadar işi abartan bankalar, en cılız büyümede dahi ortalama her yıl %20 büyümüşlerdir. İstihdam ve yatırım teşviklerinin bence olmazsa olmaz ayağı, finansmana erişim kolaylığı idi ve dün buna dair bizzat Başbakan'dan Türkiye Kalkınma Bankası'nın yeniden yapılandırılacağını duyduk. Bana göre bu son derece devrimci bir adım.
Bankanın misyonu zaten uygun: "Ülkemizin sürdürülebilir kalkınma öncelikleri doğrultusunda, girişimcilerin finansman ihtiyaçlarını karşılamak, sermayenin tabana yayılmasına ve yapısal dönüşüme katkıda bulunmak, yurtiçi ve yurtdışı kuruluşlarla işbirliği yapmak ve danışmanlık desteği sağlamak."
Sıra bu misyonu hayata geçirecek ve Türkiye'de hızlı büyümeye finansman desteği sağlayacak güce erişmesi için bankayı yeniden yapılandırmaya geldi. Şimdi bu yapılacak.
