Almanlar göçmen gerçeğini 45 yıl sonra kabul etti. Bizim 'kart kurt'tan Kürt gerçeğine gelişimiz ise 80 yılımızı aldı.
Almanların 'göçmen açılımı' ile bizim 'Kürt açılımı' benziyor. İkisinin de temel felsefesi: "Açılalım ama saçılmayalım!"
Almanlar sorunu 19. yüzyıl milliyetçiliği ve modernizmi ile çözmeye çalışıyor. Türkiye ise geç kalmış ulus miliyetçiliği ve 'Aksak Timur modernizmiyle.'
Türkiye, Dinayet İşleri ile kendi 'makbul Müslüman' yaratıyor. Almanya da kendi Müslümanını yaratma peşinde.
Almanya, Avrupa Alevileri Konfederasyonu dini bir cemaat olarak tanıyor. Türkiye ise hâlâ "Cemevleri ibadethane olsun mu?" diye tartışıyor.
Alman milliyetçilerinin de, Türk muktedirlerinin de kırmızı çizgisi 'ötekilerin' kamusal alanda görünmemesi.