Öyküleme anlatım türü, daha çok olayların bir araya getirilmesi ve birbirine bağlanarak kronolojik bir yapı oluşturulmasıdır. Betimleyici anlatımda ise daha çok çevre ve ortam merkez rol oynar. Öyküleyici anlatımda olayların akış sırası önemliyken betimleyici anlatımda olayların geçtiği yerler, mekanlar önemlidir. Kişilerin fiziksel özellikleri ve davranışları betimleyici anlatımda daha net ve detaylıdır.
Öyküleme Nedir?
Yer, zaman ve kişiler anlatılırken, genellikle öyküleme anlatım tekniği kullanılmaktadır. Olay yaşanmış ya da yaşanabilir olsun, olayın aktığı ve hareket halinde olduğu hemen her durumda öyküleme yöntemine başvurulur. Bu anlatım türünde nesne veya varlıklar, bir akışın veya değişimin akışında anlatılır.
Aynı zamanda diyaloglarda kullanılan öyküleme tekniği (ya da bir blog yazısı veya makale olabilir) dinleyen veya okuyan kişiye olayların bir roman veya öyküden alındığını hissettirecek ve anlamayı daha kolay hale getirecektir. Aynı zamanda hikâye, fabl, roman ve masallarda kullanılan anlatım tekniği de öyküleme tekniğidir.
Öyküleme Özellikleri
- Zaman, mekan ve kişi, öyküleyici anlatımın merkezinde bulunur.
- Öyküleme ile yazılmış olan metinlerde anlatılan olaylar yaşanmış olan veya yaşanması mümkün olan konulardan oluşur.
- Öykülemede asıl amaç konuyu anlatırken karşı tarafın anlatılanı gözünde canlandırabilmesidir.
- Genellikle destanlarda, romanlar ve hikayelerde öyküleme tekniği kullanılır.
- Sadece sanatsal metinlerde değil, öğretici metinlerde de bu anlatım türü kullanılabilir.
- Özellikle tarih gibi kronolojik şeyler anlatılırken öyküleme tekniği ile karşı tarafın olayları daha iyi anlaması ve gözünde canlandırabilmesi amaçlanır.
- Genelde mecaz anlatım öykülemede sık sık kullanılır.
- Öyküleme bir olay örgüsü üzerine inşa edilir bu nedenle öyküleyici anlatımlarda olay örgüsü de mevcuttur.
- Konular hareketlidir, anlatılan konudaki hareketler de birbiri ile bağıntılıdırlar.
Öyküleme Tekniği Ne Demek?
- Öyküleme anlatımında belli bir teknik üzerine anlatım gerçekleşir. Zaman, olay, kişi ve mekân etrafında şekillenen öyküleme tekniğinde bir de anlatıcı bulunur.
- Olayları yaşayan kimseler, öyküleme anlatımında kişidirler.
- İki veya daha fazla unsurun bir araya gelip yaptıkları eylemler ve oluşan ortam olay olarak adlandırılır.
- Bu anlatım türünde kişilerle birlikte yaşanan olayın gerçekleştiği yer de mekandır. Mekân olayların geçtiği yerdir.
- Zaman olayın geçtiği tarihi niteler. Olayların yaşanma süresi ve yaşandığı dönem öyküleme tekniğinin zaman kısmını oluşturur.
- Anlatıcı öyküleme tekniğinde olayları yazandır. Anlatıcı olarak yaşanan olayları dışarıdan bir göz olarak anlatır, olaylar, olayın içerisinden bir şahıs tarafından değil, üçüncü bir kişi tarafından, dış bir gözden aktarılır. Anlatıcının da olay içerisindeki konumu ve durumu değişiklik gösterebilir.
