Şişli Etfal Hastanesi Klinik Şef Yardımcısı Doç. Dr. Metin Küçükkaya, bilgisayar yöntemi ile bacak uzatma ve düzeltme yöntemlerini anlattı.
Bilgisayarlı boy uzatma ne kadar zamandır uygulanıyor?
Aslında bunun tam adı 'Bilgisayar Destekli Fiksatör'dür. Ortopedide giderek artan oranda kullanılıyor. Amerika'da son yedi yıldır tamamen ilizarov (ameliyatla boy uzatma) yönteminin yerini almış durumda. Kliniğimizde de beş yıldır kullanıyoruz.
Yöntemi biraz anlatabilir misiniz?
'Fiksatör' dediğimiz halkalardan oluşan bir kafes, ameliyatla hastanın bacağına takılıyor. Buraya kadar yöntem, ilizarova benziyor. Uzatma ve parantez bacakları düzeltme hesapları, bilgisayar programı aracılığıyla yapılıyor. Program, bize bir düzeltme reçetesi oluşturuyor. Buna göre kaç derecede ne kadar açı ile düzeltileceği net şekilde ayarlanabiliyor. Bilgisayar, sanal olarak, bu düzeltmeyi yapıyor. Pilotların çalıştığı uçak simülatörlerine benziyor. Böylece ne zaman, ne kadar boy ya da bacak uzayacak bunu görebiliyoruz. Tedavinin herhangi bir aşamasında tedavi değiştirilebiliyor.
KIRIĞA DA İYİ!
Bu teknik, kimler için tercih ediliyor?
Aslında bu teknik, açık kırıklar da dahil olmak üzere tüm ortopedik deformasyonlarda kullanılıyor. Kaynamayan kırıklarda, boy uzatmada ve çarpık bacak düzeltmede yarar sağlıyor. Pahalı olduğu için Türkiye'de kırıklar için pek tercih edilmiyor ama Amerika'da fiyatı uygun olduğu için tüm kırıklarda uygulanıyor. Böylece ameliyatta milimetrik şekilde birbirine geçmeyen kırıklar, ameliyattan sonra bu bilgisayar programı aracılığıyla tam olarak düzeltilebiliyor.
Hasta kendi boyunu her gün bilgisayara bakarak kendisi mi uzatıyor?
Onu biz hesaplıyoruz. Bu bilgisayar programı, bir reçete hazırlıyor. Biz, onu hastaya veriyoruz. Ortopedik probleme ve soruna göre reçete yazılıyor. Bazen bir derece, bir milimetre düzeltilmesi ya da uzatılması mümkün oluyor. Hastaya bunu kendi kendine yapmasını da öğretiyoruz.
PAHALI SAYILIR!
Bu teknik, ne kadar zamandır uygulanıyor?
Bu konudaki çalışmalar, 1996-1997 yılından beri devam ediyor. Ancak yöntem yaygın olarak 2000 yılında kullanılmaya başlandı. Şişli Etfal Hastanesi'nde ise biz, 2004 yılından beri uyguluyoruz. Pahalı olduğu için kırıklara hiç uygulamadık ama komplike ortopedik problemlerde kullanıyoruz. 'Normal boy uzatma' yöntemi dediğimiz ilizarovla yapılması zor ise bu yöntemi tercih ediyoruz. Eğer kaynamamış kırığı varsa, bu nedenle bacağı kısalmış bu yöntem işe yarıyor.
Günde kaç santim uzuyor?
Yöntemlerin hepsinde aynı günde bir ile birbuçuk milimetreye kadar uzatma yapılabilir. Ama bu yöntemde her şey daha fazla kontrol altında tutuluyor.
HER ŞEYİ ÖNCEDEN GÖREBİLİYORUZ!
Diğer yöntemlere göre avantajları neler?
Her şeyi daha sonradan tekrar tekrar programlayarak düzeltmek mümkün. Hastanın üzerinde herhangi bir değişiklik yapmadan yani hastayı ameliyata almadan hepsini sanal olarak olarak düzeltip hastaya uygulayabiliyoruz.
FİLİZ ÇALIK
BACAKLARIM DÜZELİRKEN DANS ETTİM
Filiz Çalık 30 yaşında, kimya hocası. Hayatında ilk kez bu yıl acı çekmeden yürüyebiliyor. Koşmaya ise yeni başladı. Bütün bunları başarabilmek için çok ciddi bir uğraş verdi, bacakları kırıldı ve tekrar içe doğru çevrildi. Bacaklarının kaç derece çevrileceği bilgisayar similasyonu ile belirlendi. Ve yaşadıklarını belki birilerinin ihtiyacı olur diye GÜNAYDIN okurlarına anlattı:
"28 yaşıma kadar bacaklarımın yalnızca paytak olduğunu düşünüyordum. Acı çekmeden yürüyebilmek için tam 17 doktora gittim. Menisküs ameliyatı yapmayı önerenler bile oldu. Sonunda teşhis konduğunda hastalığımın bana özel olduğunu, tedavisinin de hiç kolay olmadığını öğrendim. Bacaklarımın kırılması gerekiyordu. Kaval kemiklerim dışa dönük olduğu için içeriye doğru çevrilmesi gerekiyordu. Bu tek bir ameliyatla olmayacaktı. Aylarca bacağımda aletlerle dolaşmak zorunda kalacaktım. Her gün bir milim kemiklerin çevrilmesi gerekecekti. Tüm bu düzenleme, bilgisayar tarafından yapılacaktı. Tedaviye karar vermeden bütün bunları yaşayan ve mutlu olan bir kişinin fotoğrafını aradım ama bulamadım.
TREKKING BİLE YAPTIM!
Yine de her şeyi göze aldım. Tedavi süreci zordu ama başarılabilirdi bunun fotoğrafı ben olmak istedim. 10 ayın sonunda sol bacağım 22 santim, sağ bacağım 33 santim içe doğru çevrildi. Bilgisayar similasyonu sayesinde tedavimi doktor önceden bana gösterdi. 10 ay boyunca bacağımdaki cihazlara o kadar alıştım ki, hayatımı bunlar yüzünden durdurmamaya karar verdim. Trekking yaptım, yaylalara çıktım. Dans ettim, pilates yaptım. Beni, dans okuluna kabul etmek istemediler. Durumum nedeniyle eve kapanmak istemediğimi anlattım, kabul ettiler. Çaça, rumba ve salsa yaptım. Cihazlarıma boncuklar taktım. Ama toplum kolay kolay kabul etmiyor, bakışların ağırlığını o dönemde fark ettim. Tedavim bittiğinde hayatımda ilk kez normal yürümeye başladım."
KABLO YÖNTEMİ İLE KESİLECEK BACAKLAR BİLE KURTARILIYOR
Kemik kaydırma yöntemini biraz anlatır mısınız?
Çeşitli sebeplerle meydana gelmiş kemik kayıplarında kullanılıyor. Bu yöntem kaza, açık kırık, kemik iltihabı veya tümör gibi bir nedenle boşluk oluştuysa tercih ediliyor. Biz bu yöntemi Şişli Etfal Hastanesi'nde geliştirdik. Kaynamayan kırıklarda ya da kesilme riski bulunan bacaklarda kullandık.
Kemik kaydırma yöntemini bugüne kadar kaç hastada uyguladınız?
14 hastada uygulayıp, başarılı sonuç alınca yöntem 'Journal of Orthopaedic Trauma Dergisi'nde yayınlandı. Kasların kemikle aynı anda uzaması sağlanıyor. Kemikler uzarken, kaslar büzüldüğü için bacağın tekrar sağlıklı bir şekilde uzaması mümkün olmayabiliyordu. Biz, uygulanan tekniği sistem olarak değiştirdik ve bir kablo ekledik. Böylece kasların da kemikle birlikte gelişmesini sağladık. Böylece doku nakline gerek kalmadan hastaların tedavisi mümkün oldu. En son Yakup Çelik adlı hastamızın trafik kazası sonrası kısalan bacağı için uygulayıp, başarılı sonuç aldık. Bacak dört santim uzatılırken, kaynamayan kırığı da aynı anda düzeldi.
PROGRAM ÇÖKMEZ!
Peki bilgisayar sistemiyle boy uzatmayı kaç hastada denediniz?
Ortalama 60 hasta üzerinde.
Bu programı yapan bilgisayar özel mi, program çökerse ya da bozulursa hastaların boy uzatmaları aksar mı, hata olur mu?
Bunu üreten bir firma var. Tüm dünyada bu yöntemi kullanan cerrahlara bir şifre veriyor. Bu şifre ile ben, kendi hastalarımı görebiliyorum. Bu programın çökmesi gibi bir risk yok! Web ortamında bir program var ve ben ona giriyorum. Hastaların görmesi bile yasak... Veriler çok özel bir şekilde saklanıyor. Yani program sorunu nedeniyle tedavinin aksaması gibi bir risk yok!
GİZEM YAN
15 SANTİM UZAYACAĞIM
Lise öğrencisi olan 17 yaşındaki Gizem Yan'ın önce bacakları düzeltildi şimdi boyu uzatılacak. Gördüğü tedaviyi kendi anlattı:
"Ben halk arasında da 'parantez bacak' denilen bir sorunla uğraşıyordum. Doğuştan bacaklarımda eğrilik vardı. Bilgisayar simülasyonu sayesinde bacaklarımdaki eğrilik düzeltildi.
ACI ÇEKMEDİM!
Tedavim tam bir yıl sürdü. Eğrilik düzelirken, bacaklarım aynı zamanda üç santim uzadı. Tedaviden sonra ilk kez acı çekmeden yürüyebildim. Şimdi boyum uzatılacak. Şu anda 1.30 santim boyundayım. 15 santim kadar bacaklarımın uzatılması mümkün. Boyum tedavi bittiğinde 1.45 olacak."
YARIN: BOY EN FAZLA KAÇ SANTİM UZATILABİLİR?
* ÜNLÜLERİN AZ BİLİNEN FOTOĞRAFLARI
* ÜNLÜLERİN ŞAŞIRTAN SIRLARI
* ÜNLÜLERİN ÇÖMEZLİK HALLERİ
* ÖYLE YERLERİNE DÖVME YAPTIRDILAR Kİ
* MAGAZİN TURU İÇİN TIKLAYINIZ
* ANA SAYFAYA DÖNMEK İÇİN TIKLAYINIZ
