Niceliklerinin yüceliğinden; niteliklerinin cüceliğini ıskaladığımız kurumlar… Sivil Toplum Kuruluşu (STK), son çeyrek asırdır, yönetim katmanlarının vazgeçilmez örgütlenme biçimi olarak hayatımızda...
Devletin veya uluslararası kurumların "tercih ettiği" oluşumlar... İngilizcesi; "nongovernmental organization" (NGO) ifadesinden dilimize çevrilirken "hükümet dışı" ibaresini "sivil toplum"a dönüştürdük. Şimdilerde kısaltılmışında STK demekle birlikte "sivil toplum örgütü" diye dillendiriyoruz.
Her biri sektörel, dar veya geniş amaçlı, mesleki veya hobilere yönelik faaliyetlerin "örgütlenmesini» sağlıyor. Bizdeki yaygın adıyla dernekler, toplumun örgütlenme beceri ve kalitesinin göstergesi durumunda.
Resmi bir yapıları olmadığından, halkın kendi arzusuyla katılımı esasına dayandığından, topluma mal edilmesi istenen proje veya düşüncelerin daha verimli hayata geçirilmesini sağlayabiliyorlar.
Türkiye, bir açıdan bakıldığında 85 bin ile STK konusunda fena bir yerde değil. Hemen her alanda bir STK var ve her 900 kişiye 1 dernek düşüyor denebilir. Türkiye'de dernekçiliğin nicelikten ziyade nitelik sorunları var. Bunların başında da katılımcılık sorunu geliyor.
Genel yaklaşım, dernek üyelerinin sadece %7'si aktif katılımcılık göstererek topluma fayda üretmek için gayret ediyor. Gerisi, bir derneğe "rozeti veya itibarı" için katılıyor. İçi boş dernekler ise en çok rastlanan uygulama.
Genelde bir kişinin etrafında dönen faaliyetlerle örgütlenme verimi düşük yapılar görüyoruz. O kişinin bireysel gayreti dışında, kurumsal anlamda kayda değer fayda üretemiyorlar.
Türkiye, eğer birinci sınıf ülkeler arasına girecek ise STK'larının verimini de gözden geçirmek zorundadır. Kendisi gelişmiş ama STK'ları dökülen ülke örneği yok dünyada.