Akşam yemekleri yendikten sonra sabaha kadar geçen yaklaşık 9-10 saatlik zaman diliminde; vücut, mevcut enerji kaynaklarını tüketmiş ve açlık durumuna geçmiştir. Özellikle beyinde temel enerji kaynağı; kan şekeri yani glikozdur. Aç kaldığımızda vücuttaki kan şekeri düzeyi azalır. Sağlıklı beyin fonksiyonları için özellikle okulda veya iş yerinde fazla miktarda glikoza ihtiyaç duyulur. Gün boyunca yapılan fiziksel aktiviteler için de kasların sürekli kan şekerine gereksinimi vardır. Gece boyunca düşen metabolizma hızı, sağlıklı bir kahvaltı ile yüzde 20-30 artar. Araştırmalar; kahvaltı yapan çocuğun sınıf içerisindeki başarısının daha fazla olduğunu, problem çözme ve kavrama yeteneklerinin daha iyi olduğunu gösteriyor. Kahvaltı yapan öğrenciler, derslere daha fazla katılıyor. Özellikle matematik ve okuma gibi derslerde daha yüksek başarı elde ediyorlar.
ÇOCUKLARA İYİ ÖRNEK OLUN
Öte yandan bazı çalışmalar; kahvaltı yapan çocukların, beslenme yetersizliğinden oluşan hastalıklara daha az yakalandıklarını, kahvaltı yapmayan çocukların ise daha şişman olduklarını gözler önüne seriyor. Amerikan Diyetisyenler Derneği'nin yaptığı bir başka araştırmada ise kahvaltı eden öğrencilerin okula devamlılıklarının daha iyi olduğu, günlük almaları gereken besin öğelerinin büyük kısmını karşılayabildikleri, düşük kan kolesterolü değerine sahip oldukları ortaya çıkmış. Bu yüzden çocuklar için sabah öğünü çok önemli. Çocuklara sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazandırmak isteniyorsa, gerçekleştirilmesi gereken ilk hedef kahvaltı alışkanlığı olmalıdır. Bu noktada öncelikli yapılması gereken; ailelerin onlar için olumlu örnek oluşturması ve bu öğünü kesinlikle atlamaması.
PROTEİN, YAĞ VE KARBONHİDRAT DENGESİ ÖNEMLİ
Kahvaltıyı atlamamak kadar kahvaltıda nelerin tüketildiği de çok önemlidir. Kahvaltıda protein, yağ ve karbonhidrat dengesinin sağlanması gerekiyor çünkü ancak bu şekilde kan şekeri seviyesi uygun aralıklar içerisinde kalıyor.
Sadece ekmek tüketildiğinde, hızla yükselen kan şekeri, zaman içinde aynı hızla düşecektir. Bu yüzden özellikle peynir, süt ve yumurta tüketimi önemli. Süt de iyi bir kalsiyum kaynağıdır.
Süt sevmeyen çocuk için peynir de kalsiyum bakımından iyi bir kaynaktır. Kalsiyum; kemik ve diş sağlığı için gerekli bir mineraldir. Peynirin içindeki kalsiyum, vücut tarafından kolaylıkla kullanılabilir.
Peynir aynı zamanda iyi de bir fosfor kaynağıdır. Fosfor; diş ve kemik yapısı, böbreklerin fonksiyonu, kas ve sinir aktivitesi için alınması gereken bir mineraldir. Kalsiyum ve fosfor beraber çalışarak etkinlik gösterirler. Bu nedenle, bu iki mineralin birlikte olduğu peynir, kahvaltıda iyi bir seçim olacaktır.
Süt ve peynir; B2, B6 ve B12 vitaminlerince de zengindir. B2 vitamini büyüme, doku yenilenmesi ve enerji metabolizmasında görevlidir. B6 vitamini; güçlü bağışıklık sistemi, kanda akyuvar yapımı için gereklidir. B12 vitamini; DNA oluşumu ve kan yapımında kullanılır.
Protein ve karbonhidratın yanında mevsim sebzelerinin kahvaltıda yer alması da çocuklara bir alışkanlık olarak öğretilmedir. Mevsiminde domates, salatalık, biber gibi sebzelerin çiğ olarak veya omletle tüketilmesi teşvik edilmelidir.
BESLEYİCİ KAHVALTI ALTERNATİFLERİ
Kahvaltı alışkanlığı olmayan çocuklar veya zaman sıkıntısı yaşayanlar için aşağıdaki seçenekler de besleyici bir kahvaltı olarak düşünülebilir:
Bir kase müsli ve bir su bardağı süt: İyi bir lif kaynağı olan müsliler, içerisine eklenecek kuru meyvelerle de besin değerini artırabileceğiniz bir seçenek olabilir.
Az yağlı peynirle hazırlanmış tost ve bir su bardağı süt: Bu seçenek de hızlı ve besleyici bir kahvaltıdır. Tost içerisine eklenecek domates ve biber gibi sebzelerle de, kahvaltının besin değerini artırabilirsiniz.
1 porsiyon meyveli yoğurt: Kalsiyum, protein, lif ve vitamince zengin bir seçenek… Evinizdeki mevsim meyveleri ile hazırlanacak meyveli yoğurtlar, çocuklar için de çok lezzetli bir kahvaltı olacaktır.
Bir porsiyon meyve ve bir su bardağı süt: Mevsim meyvelerinden çocuğunuzun sevdiği bir meyve ile birlikte bir bardak süt, öğle yemeğine kadar çocuğunuzun ihtiyacı olan enerjiyi sağlayacaktır.
Ev yapımı çorba+bir dilim ekmek: Özellikle kış günlerinde evde hazırlanmış taze tarhana çorbası gibi besleyici değeri yüksek çorbalar da çocuklarınız için kahvaltı alternatifi olabilir. Bu çorbalar, içeriğindeki protein, vitamin ve minerallerle özellikle çocuklar için çok besleyici ve yararlıdır.
