Yemek, sindirmek ve boşaltmak sonsuz bir döngüdür. En ilginç yiyeceklerin bile tek bir amacı vardır; Vücudumuzu ayakta tutmak ve sağlıklı kılmak. Ve bu amaç için oldukça karmaşık bir yapı çalışmaktadır. Vücudumuzu bir makineye benzetirsek, sağlıklı işleyişin devam edebilmesi için, bir enerji santrali, bir kimya fabrikası ve bir atık istasyonu şeklinde görev dağılımı vardır. Bu makineyi çalıştırmak için yapılması gerekense yemektir. Bir insan ömrü boyunca ortalama 8 bin yumurta, yarım ton peynir, 6 bin somun ekmek, 4 bin litre süt, 1 ton meyve ve diğer besinler ile birlikte 30 ton yiyecek tüketmektedir. Bu durumda işleyen sindirim makinesinin mucize çalışması hayranlık yaratıyor. Aksi durumda her birimiz 30 tonluk vücutlara sahip olurduk. Vücudun en çalışkan bölümü olan sindirim sisteminin oldukça uzun bir yolculuğu vardır. Ağızda başlayan 10 metrelik bu yolculuğun son noktası ise rektumdur. Günlük enerjimizin yüzde 70'i yaşamsal fonksiyonlar için, yüzde 20'si ise günlük faaliyetlerimiz için, yediklerimizi sindirmek için ise sadece yüzde 10'u kullanılır. Bu sebeple de 24 saat boyunca hiç durmadan çalışan bir sindirim sistemi vardır. Besinler kaslarımızın yaktığı yakıttır. Bizi sağlıklı kılan temel maddeleri sağlar. Aynı zamanda vücudun gördüğü zararı onaran ve iyileşmemizi sağlayan vücudun ilk yardım çantasıdır. Ancak besinin vücutta ilk yardım görevi görmesi için bir dizi işlemden geçmesi gerekir. Makinenin işleme sisteminde ağız, yemek borusu, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak gibi organlar görev alır. Her bir organ sindirimin bir adımını tamamlar.
Besinin sindirim yolculuğu
1. Adım: Besinin çiğnenmesi ve tükürük salgılanması ile besin yutulabilir hale gelir. Besinin yutulması makineyi çalıştıran ilk adımdır.
2. Adım: Besin yemek borusundan üç saniyede geçip mideye ulaşır. Mide güçlü asitlerle besini parçalar. Mideden salınan asitli yapı protein içerikli besinin de sindirilebilmesi için oldukça kuvvetlidir.
3. Adım: İki-altı saat arasında midede kalan besin buradan ince bağırsağa aktarılır. Besin burada 6 metrelik bir yolculuk yapmaktadır.
4. Adım: Farklı besin gruplarının sindirilebilmesi için midenin etrafında yer alan kc, pankreas ve safra kesesinden bazı salgılar salgılanır.
5. Adım: Yapıtaşlarına ayrılan besin 1,5 metrelik kalınbağırsağa geçer. Sindirimin üçüncü aşaması burada gerçekleşir.
6. Adım: Kalın bağırsağın kaslı yapısı içindekileri rektuma doğru iter. Rektum sindirim yolundaki 10 metrelik yolculuğun sonudur.
Şaşırtan gerçekler
* Vücudun yaklaşık yüzde 60'ını su oluşturur ve bir insanda yaklaşık 40 lt su bulunur.
* Tükürük bezi günde yaklaşık 1 lt tükürük üretir.
* Midemiz bir boks eldiveni büyüklüğündedir.
* Mide günde 5 lt mide suyu üretir.
* Bir tatlı kaşığı şeker 20 kaloridir. Yağ karbonhidrattan iki kat daha çok enerji içerir. En zor sindirilen besin grubu proteinlerdir. Bunları sindirmek için mide demiri eritebilecek kuvvette enzimler salgılar.
* Karaciğer her gün safra adı verilen sıvıdan 1 lt üretir. Karaciğerin 500 den fazla görevi vardır ve vücuttaki en büyük organdır.
Sindirime yardımcı meyankökü+kuru incir kürü
Meyankökü hem sindirime yardımcı laksatif etki hem de sindirim borusunda oluşan spazmlara karşı spazm çözücü etki gösteren hafif tatlımsı tadı olan bir bitkidir. Kronik kabızlık ve spazm şikayetlerinde 1,5 litre suda bir tutam meyankökü ve beş kuru incir, beş dakika kaynatılır ve 12 saat demlemeye bırakılır. Hazırlanan bu karışım, sabah aç karna ve geceleri yatarken bir-iki bardak tüketilebilir.
BESİNLERİN SİNDİRİME OLUMLU KATKILARI
Meyvelerin içerdiği yoğun C vitamini diş etlerimizin ve dişlerimizin sağlığını garantiler. Sağlıklı dişler besinin daha iyi çiğnenmesinde önemlidir. Sebzeler mükemmel bir karbonhidrat kaynağıdır ve sağladıkları mineral ve vitaminler ile sindirim organlarının sağlığını desteklerler. Balık E vitamini içerir. E vitaminin, sindirim metabolizmasının zararlı atıklarından koruyan antioksidan özelliği vardır. Et ve süt ürünlerinin protein içeriği yüksek olmasından dolayı sindirimi zordur. Bu nedenle iyi pişirilmeli ve iyi çiğnenerek yutulmalıdır. Baklagiller sindirime yardımcı lifleri içerir ancak birçok pişmemiş baklagil filizlenene kadar zehirlidir. Kahvaltılık tahıllar sindirimi kolay olmayan lifler içerir. Hacimleri ile yiyeceklerin bağırsak da ilerlemesine yardımcı olur.