Dünyanın nefesini tutarak beklediği araştırma sonucu, bugün kamuoyuna açıklandı.
Koronavirüsün kaynağını araştırmak için haftalar önce Çin'in Vuhan kentine giden Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), haftalardır devam eden araştırma sonuçlarına dair resmi bulguları, bugüne değin kamuoyuyla paylaşmamıştı.
DSÖ, yaptığı son dakika açıklamasında "Ekibimiz dört hafta boyunca koronavirüsün kaynağına dair araştırmalarını sürdürdü. Bugün Çinli meslektaşlarıyla birlikte bir basın konferansı gerçekleştirecek." ifadelerini kullanarak basın toplantısını dünyaya duyurdu.
TOPLANTI BAŞLADI
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, Vuhan'daki basın toplantısına aşı uyarısı ile başladı.
Güney Afrika'da uygulaması durdurulan AstraZeneca aşısına vurgu yapan Ghebreyesus, aşı üreticilerini mutasyonlara karşı dikkatli olmaları konusunda uyardı. Genel Direktör, aşıların daha etkili olması için el temizliği, maske ve sosyal mesafeye de dikkat çekti.
"EN BAŞINDAN BERİ DESTEK VERDİK"
Toplantıya, DSÖ'nün gıda güvenliği ve hayvan hastalıkları uzmanı ve araştırma ekibi başkanı Peter Ben Embarek başkanlık ederken, Embarek'e virüs uzmanı ekip üyesi Marion Koopmans ve Çin Ulusal Sağlık Komisyonu uzmanı koronavirüs paneli başkanı Liang Wannian da eşlik etti.
Basın toplantısında söz alan Çin sağlık komisyonu sözcüsü, Çin hükümeti ve DSÖ ekibinin Covid-19'un kökenlerine yönelik soruşturmasında sistematik ve kapsamlı bir araştırma yürüttüğünü söyledi.Çin sözcüsü, hükümetin baştan itibaren DSÖ'ye destek verdiğini açıkladı.
İLK AÇIKLAMA ÇİN EKİBİNDEN
Çin takım lideri profesör Liang Wannian, yaptığı açıklamada, araştırmacıların, koronavirüsün insanlara bulaşmadan önce hayvanlarda nasıl dolaştığına odaklanması gerektiğini söyledi.
"YARASA VE PANGOLİNLER OLDUĞU KESİN DEĞİL"
"Pandemiye neden olabilecek bir virüs, insan temasına zaten adapte edilmiş olmalı" ifadelerini kullanan Liang, koronavirüsün, Sars-Cov-2'nin hayvansal temasının ardından oluşma ihtimalini doğruladı. Ancak bu bulaşmadaki söz konusu hayvanların yarasalar ve pangolinler olduğunu doğrulamayan Liang, yarasa ve pangolinlerin potansiyel aday olduklarını, ancak onlarda bulunan koronavirüs örneklerinin Sars-Cov-2 ile aynı olmadığını belirtti.
"VUHAN'DA BAŞLAMAMIŞ OLABİLİR"
İlk koronavirüs vakalarının, Vuhan'da ortaya çıkmadan önce Çin'in başka bölgelerinde görülmüş ancak rapor edilmemiş olabileceğini söyleyen Liang, virüs dolaşımının, pandeminin resmiyet kazanmasından sadece birkaç hafta önce başlamış olabileceğini ifade etti.
Koronavirüsün Aralık 2019'dan önce yayıldığına dair birkesin bir kanıt olmadığında ısrar eden Liang, Wuhan'daki Huanan gıda pazarının Kovid-19'un patlak verdiği yerlerden biri olduğunu, ancak bunun tek yayılım noktası olarak belirlenmesi için yeterli olmadığını söyledi.
DSÖ EKİP LİDERİ: ARALIK 2019'DAN ÖNCESİNE ODAKLANDIK
Liang'dan sonra söz alan DSÖ heyetinin başkanı Peter Ben Embarek, heyetin araştırmasının Aralık 2019 tarihinden önce ortaya çıkmış olabilecek, gün ışığına çıkmamış geçmişine odaklandığını söyledi.
Embarek, araştırmada Aralık 2019'dan önce Wuhan'da veya başka bir yerde koronavirüs ile bağlantılı olabilecek büyük salgınlara dair kanıt bulunmadığını söyledi. Aynı tarihlerde, Huanan gıda pazarının dışında, daha geniş bir koronavirüs dolaşımının olduğuna dair kanıtların olduğu, ancak bu bulguların salgınının genel tablosunda dramatik bir değişikliğe yol açmadığını söyledi.
Embarek , koronavirüsün kökenini belirlemeye yönelik tüm çalışmaların, yarasalarda doğal bir rezervuara işaret etmeye devam ettiğini, ancak bu bulguların aracı hayvanın yarasalar olduğunu kanıtlamak için kesinlikle yeterli olmadığını söyledi.
"LABORATUVAR SIZINTISI YOK"
Koronavirüsün Vuhan Viroloji Enstitüsü laboratuvarından sızmış olabileceği iddialarına dair konuşan Embarek, bu sızıntıya dair herhangi bir kanıtın olmadığını ve bu ihtimalin araştırılmaya devam etmeyeceğini söyledi.
Virüsün yayılmasındaki en olası yolun ara türlerle temastan geçtiğini açıklayan Embarek, donmuş soğuk zincir ürünlerinin ticaretinin de araştırılmaya devam ettiğini söyledi.
YENİ ÖRNEKLER ARAŞTIRILACAK
Embarek, Çin'de Aralık 2019'dan önce görülmüş olabilecek vakaların belirlenmesine yardımcı olabilmek için kan bankası örnekleri de dahil olmak üzere yeni materyallerin analizinin gerekli olduğunu düşündüğünü ifade etti.
"KAYNAK DONDURULMUŞ GIDA ÜRÜNLERİ OLABİLİR"
Embarek, yaptığı açıklamada "Koronavirüs, Aralık ayı boyunca Wuhan'da bulunan, yaşayan, çalışan ve Huanan gıda pazarını ziyaret eden insanlar arasında yayıldı. Pazara nasıl yayıldığı ise hala bilinmemiyor. Bir yayılım haritamız var ve zaman içinde, virüsün Huanan'dan yayılmasını haritalandırdık. Bu vakalardan bazıları için genetik dizilimlerimiz de mevcut... Tüm bunlar bize Aralık ayında Huanan pazarında insanlar arasında bir yayılma olduğunu söylüyor, ancak bu yayılım, tüm resmi karşılamıyor. Koronavirüsün bu pazarla ilgisi olmayan bireyler arasında da yayıldığını biliyoruz." ifadelerini kullandı.
Embarek, "Hala, bir şekilde virüsü kapmış ve pazardaki diğer insanlara bulaştırmış olan ilk vaka ihtimali üzerinde duruyoruz. Bunların yanı sıra dondurulmuş çiftlik hayvanı ürünleri de ihtimaller arasında." yorumunda bulundu.
GIDA PAZARI İDDİALARI REDDEDİLMİŞTİ
Öte yandan DSÖ yetkililerinden günlerdir gelen açıklamalar, araştırma sonucun sinyali verir nitelikteydi. DSÖ heyetinden Rus uzman Vladimir Dedkov, geçtiğimiz gün yaptığı açıklamada koronavirüsün Vuhan'daki gıda pazarında salgının yayılması için tüm koşulların olduğunu ancak bunun virüsün oradan kaynaklandığı anlamına gelmediğini söylemişti.
Vuhan'daki gıda pazarına yönelik şüphelerin, DSÖ ekibi tarafından boşa çıkarılmasıyla beraber diğer bir iddia olan "Koronavirüs Vuhan Viroloji Enstitüsü laboratuvarından sızdı" söylentilerine de açıklık getiren DSÖ yetkilileri, laboratuvarın mükemmel bir şekilde donatıldığı, herhangi bir sızıntı izine rastlanılmadığını belirtmişti.
DSÖ EKİBİNİN VUHAN'A GİDİŞİ
Çin yönetimi, daha önce defalarca salgındaki yayılımının kaynağı olduğunu iddialarını reddetmiş, ABD yönetiminin koronavirüsün kökenine dair soruşturma başlatılmasına dair taleplerine verdikleri olumsuz yanıtlarla ülkede yapılacak herhangi bir araştırmaya karşı çıkmıştı.
Çin hükümetine yönelik uluslararası baskının artmasıyla beraber DSÖ'nün araştırma çağrılarına yeşil ışık yakan ülke yönetimi, kapılarını DSÖ ekibine açmak zorunda kalmıştı.
Vuhan'a giden 10 kişilik DSÖ ekibi, aralarına katılan Japonya, Katar, Almanya, Vietnam, Rusya, Avustralya, Danimarka, Hollanda, İngiltere ve ABD'den gelen uzmanlardan ikisinin Çin'e geçmeden önde korona pozitif çıkması üzerine Singapur'da kalmıştı. Uzmanlar arasında kamu sağlığı uzmanları, hayvan sağlığı uzmanları, virüs uzmanları bulunuyor.
