Son dakika haberleri... İlk olarak Aralık 2019'da Çin'in Hubei eyaletine bağlı Vuhan kentinde ortaya çıkan ve kısa sürede tüm dünyayı etkisi altına alan yeni tip koronavirüs salgını (Kovid-19) nedeniyle dünya genelinde 2 milyondan fazla insan yaşamını yitirdi, 110 milyondan fazla kişi ölümcül salgına yakalandı. Koronavirüs salgınına karşı dünya genelinde aşılama çalışmaları başlarken, Dünya Sağlık Örgütü'nden korkutan bir açıklama geldi. DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, dün dünya genelinde her 100 dakikada bir 25 bin yeni vakanın rapor edildiğini açıkladı. İşte son dakika haberinin dikkat çeken ayrıntıları...
DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus
"PANDEMİNİN ÖN SAFLARINDA YER ALANLARA HAYATİ FİNANSMAN SAĞLADIK"
Kovid-19 ile mücadele planında 1 yılın arkada bırakıldığını aktaran Ghebreyesus, "1 yıldan biraz daha uzun bir süre önce, Kovid-19 salgını için ilk Stratejik Hazırlık ve Müdahale Planını (SPRP) başlattık. 1 milyar 700 milyon doları tutarında bir taleple, 2020 SPRP benzeri görülmemiş bir yanıt gördü ve bunu cömertçe destekleyen tüm üye devletlere ve bağışçılara teşekkür ediyoruz. Desteğinizle, yüzde 90'ından fazlası ülkelere ve bölgelere tahsis edilen 1 milyar 580 milyon doları topladık, pandeminin ön saflarında yer alanlara hayati finansman sağladık ve DSÖ'nün temel bilimsel ve teknik çalışmalarını destekledik" ifadelerini kulandı.
DSÖ ve destekçi ülkelerin ile dünya genelinde Kovid-19 test kapasitesinde büyük bir artış sağlandığını kaydeden Ghebreyesus, "19 milyon test, 243 milyon parça kişisel koruyucu ekipman ve dünya genelinde 12 bin Yoğun Bakım Ünitesi (YBÜ) yatağı desteklendi. 191 Acil Tıp Ekibi görevlendirdik, 58 ülkede sero-epidemiyolojik çalışmaları destekledik, 150 çevrimiçi eğitim etkinliği sunduk, 4,7 milyon katılımcıya ulaştık" dedi.
"YENİ PLAN, 6 HEDEFTE GEÇEN YILKİ SPRP'YE DAYANIYOR"
2021 yılı SPRP'sine de değinen Genel Direktör Ghebreyesus, planın önceki yılın SPRP'sini altyapı olarak kullanarak, 6 ana hedefe odaklı olduğuna dikkat çekti. Genel Direktör, "Yeni plan, 6 hedefle geçen yılki SPRP'ye dayanıyor, bulaştırmayı bastırmak, teması azaltmak, yanlış bilgilendirme ve dezenformasyona karşı koymak, savunmasızları korumak, ölüm ve hastalığı azaltmak, aşılar, teşhisler ve terapötikler dahil olmak üzere yeni araçlara eşit erişimi hızlandırmak" ifadelerini kullandı.
DSÖ'NÜN BU YIL 1 MİLYAR DOLARA İHTİYACI VAR
Bu hedeflere ulaşmak için gereken mali ihtiyacın, ACT Accelerator'ın DSÖ bileşeni için 1 milyar 200 milyon dolar dahil olmak üzere toplam 1 milyar 960 milyon dolar olduğunu belirten Ghebreyesus, "Bu, DSÖ'nün bu yılki pandemiye müdahale çalışmasının maliyetini, Üye Devletlerin ve ortakların ihtiyaçlarına dayanarak, geçen yıldaki pandemiye yanıt vermek için ortaklığımıza ve öğrendiğimiz derslere dayanarak yansıtıyor. Diğer bir deyişle SPRP, sizin üye devletlerimizin ihtiyaçlarınızı karşılamak için bizden ne yapmamızı istediğini yansıtır" dedi.
AŞI ATEŞKESİ ÇAĞRISINA DESTEK
Ghebreyesus, dünya genelinde savaş ve çatışma bölgelerinde Kovid-19 ile mücadele amacı güden "Aşı ateşkesi" çağrısına desteğini belirterek, "Kovid-19'un zaten çok savunmasız olanlara daha fazla baskı uyguladığı insani yardım ortamlarında DSÖ'nün salgın müdahale çalışmalarını da kapsıyor. Aşı ateşkesi çağrısını şiddetle destekliyoruz. Bildiğiniz gibi, ülkeler sağlık iş gücünün ve teknik kapasitelerinin çoğunu COVID-19 müdahalesine yönlendirdiler" dedi.
"TEMEL SAĞLIK SİSTEMİ İHTİYAÇLARINI KARŞILAMAK İÇİN ENTEGRE BİR YAKLAŞIMA GEÇMEMİZ ÖNEMLİ"
Dünya genelinde Kovid-19 ile mücadele kapsamında daha entegre bir yaklaşımın önemine dikkat çeken Genel Direktör Ghebreyesus, "Temel sağlık sistemi ihtiyaçlarını karşılamak için daha entegre bir yaklaşıma geçmemiz önemlidir. SPRP, ülke düzeyinde operasyonel çalışmaya odaklanarak, diğer finansman mekanizmalarını tamamlayacak ve bunlarla koordinasyon içinde çalışacak, bunların yerini almayacak veya çoğaltmayacak şekilde tasarlanmıştır. SPRP'yi tam olarak finanse etmek, yalnızca Kovid-19'a yanıt vermeye yönelik bir yatırım değil, küresel iyileşmeye ve daha güvenli bir dünya inşa etmeye yapılan bir yatırımdır. Desteğinizle DSÖ bu işin merkezinde olacak" ifadelerini kullandı.
"DÜN HER 100 DAKİKADA BİR 25 BİN VAKA RAPOR EDİLDİ"
Konuşmasında dünya genelinde karşılaşılan vaka sayılarına değinen Genel Direktör, "İlk SPRP'yi bir yıl önce başlattığımızda, 25 binden az Covid-19 vakası rapor edilmişti. Dün kabaca her 100 dakikada bir 25 bin yeni vaka rapor edildi. Küresel olarak bildirilen vaka sayısının art arda beşinci haftada azaldığını bildirmekten mutluluk duyuyorum. Geçen hafta, Ekim ayından bu yana bildirilen en düşük haftalık vaka sayısını gördük" dedi.
"HAFTALIK VAKA SAYISI YARI YARIYA DÜŞTÜ"
Ghebreyesus, "Bu yıl şimdiye kadar, haftalık olarak bildirilen vaka sayısı, Ocak ayının başında 5 milyondan fazla vakadan, 8 Şubat'tan itibaren 2 milyon 700 bin vakaya düşerek neredeyse yarı yarıya düştü. Bu, değişkenlerin varlığında bile basit halk sağlığı önlemlerinin işe yaradığını göstermektedir. Vakaların ve ölümlerin azalması ve aşıların yaygınlaştırılmasıyla birlikte, yeni SPRP bize aşı eşitliğini sağlamak ve pandeminin akut aşamasını sona erdirmek için bir yol sunuyor" ifadelerini kullandı.
OXFORD-ASTRAZENECA AŞILARINA YEŞİL IŞIK
Ghebreyesus, dünya genelinde Covid-19 aşılarının yaygınlaşması için çalışmaların devam ettiğini ve Oxford-AstraZeneca aşılarının küresel anlamda yaygınlaştırılmasına COVAX'ın yeşil ışık yaktığını aktararak, "Bu haftanın başlarında DSÖ, Oxford-AstraZeneca aşısının iki versiyonuna acil kullanım listesi verdi ve bu aşıların Güney Kore ve Hindistan'daki şirketler tarafından COVAX aracılığıyla küresel olarak yaygınlaştırılmasına yeşil ışık yaktı. DSÖ acil durum kullanım listesi, COVID-19 aşılarının kalitesini, güvenliğini ve etkinliğini değerlendirir ve garanti eder. Aşıların COVAX tarafından dağıtılması ön şarttır. Bu liste, DSÖ'nün üreticilerden tüm dosyaları aldığı andan itibaren dört haftadan kısa bir sürede tamamlandı. Üç aşı artık acil kullanım listesi almıştır" dedi.
"AŞILARIN HIZLI DAĞITIMI İÇİN GEREKLİ TÜM PARÇALARA SAHİBİZ"
DSÖ olarak, aşıların hızlı dağıtımı için gerekliliklere sahip olduklarına dikkat çeken Ghebreyesus, "Artık aşıların hızlı dağıtımı için gerekli tüm parçalara sahibiz. Ocak ayında İcra Kurulunda, tüm ülkelerde sağlık çalışanlarının aşılanmasının yılın ilk 100 günü içinde yapılmasını sağlamak için bir eylem çağrısı yaptım. Ulusal müdahale planlarının ve uluslararası müdahalenin başarılı bir şekilde sunulmasında çekirdek olanlar bu sağlık çalışanlarıdır. Yarın orta noktayı işaret ediyor ve ilerleme kaydettik, ancak henüz orada değiliz. Hala üretimi büyütmemiz gerekiyor ve aşı geliştiricilerine, yüksek gelirli düzenleyicilere sunarken aynı zamanda dosyalarını gözden geçirilmek üzere DSÖ'ye sunmaları için çağrı yapmaya devam ediyoruz" İfadelerini kullandı.
"ŞU ANDA 4 VAKA BİLDİRİLDİ VE 2 KİŞİ ÖLDÜ"
Afrika'da başlayan Ebola salgınındaki vaka ve can kayıpları hakkında son verilere değinen Ghebreyesus, "Bildiğiniz gibi, geçen hafta Kongo'da bir Ebola salgını tespit edildi. Şu anda 4 vaka bildirildi ve 2 kişi öldü. Pazar günü, Gine'deki yetkililer ülkenin güneydoğusundaki Goueke kasabasında ayrı bir Ebola salgını daha ilan ettiler. 5 ölüm de dahil olmak üzere 7 doğrulanmış ve olası vaka bildirildi. Gine'de 250, Kongo'da 368 kişi tespit edildi ve izleniyor" ifadelerini kullandı.
"KOVİD-19'LA EBOLA BİRBİRİNDEN TAMAMEN İKİ AYRI HASTALIK"
Kongo'da aşılamaların devam ettiğine fakat Covid-19 ile Ebola'nın bir birinden tamamen ayrı iki hastalık olduğuna dikkat çeken Genel Direktör, "Kongo'da aşılama halihazırda devam ediyor ve ilk aşı sevkiyatının bu pazar Gine'ye ulaşmasını bekliyoruz. Gine ve Kongo'daki salgınlar tamamen alakasız, ancak her ikisinde de benzer zorluklarla karşı karşıyayız. Her iki salgın da Ebola ile yakın zamanda deneyime sahip bölgelerde meydana geliyor ve bu deneyimden sürveyans kapasitesi, hızlı yanıt, temaslı izleme, topluluk katılımı, klinik bakım ve daha fazlası açısından yararlanıyor. Fakat her iki salgın da ulaşılması zor, güvensiz bölgelerde ve bazı yabancılara güvensizlik gösteriyor" dedi.
"HER İKİSİ DE YANLIŞ BİLGİ VE GÜVENSİZLİKLE BÜYÜR"
Ghebreyesus, "DSÖ, güven ve kabulü artırmak için etkilenen topluluklarla ilişki kurmak için her iki ülkedeki sağlık yetkilileriyle yakın bir şekilde çalışmaktadır ve sizi güncel tutacağız. Ebola ve Covid-19 çok farklı iki hastalıktır. Her ikisi de yanlış bilgi ve güvensizlikle büyür. Ancak her ikisi de kanıtlanmış halk sağlığı önlemleri, ilgili topluluklar, doğru bilgiler ve aşılarla durdurulabilir" ifadelerini kullandı.
Öte yandan dünya genelinde Covid-19 salgının başlangıcından bu yana 110 milyon 605 bin 492 pozitif vaka tespit edilirken, 2 milyon 444 bin 774 kişi ise Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti.
