12. yüzyılda Doğu Roma İmparatorluğu tarafından inşa edildiği düşünülen Enez Ayasofyası, bir liman kenti konumunda bulunan ve kontrolü Cenevizlilere ait olan Enez ilçesinde yer alıyor. Cenevizlilerin kontrolünde bulunan Taşoz, Limni ve Semadirek adalarının fethi sonrası söz konusu liman kenti Enez'in, Fatih Sultan Mehmet Han tarafından 1456 yılında fetih edilmesinin ardından, Enez Kalesi içerisinde bulunan Enez Ayasofya'sı camiye çevrilerek, ibadete açıldı.
1965 YILINDA DEPREMDE BÜYÜK HASAR GÖRDÜ
Vakıflar Bölge Müdürü Osman Güneren, söz konusu cami ile ilgili yaptığı açıklamada, "Enez, Fatih Sultan Mehmet tarafından fethedilmiş. Fetihten sonra da ilçede bulunan ki Enez bir liman kentidir, önemli bir kenttir. Ve o yıllarda da ticaretin, deniz ticaretinin çok iyi yapıldığı bir kenttir. Önemli bir noktadır. Fatih Sultan Mehmet zaten bu önemine binaen burayı fethetmiştir. Şehir de bulunan Ayasofya'yı da camiye çevirmiş ve bir vakfiye oluşturmuş. Bu camimizde uzun yıllar ibadet yapılıyor, 1965 yılında Enez'de gerçekleşen bir depremde caminin kubbesi tamamen çöküyor, daha sonra da zaten günden güne yıpranarak, harabe bir duruma geliyor" dedi.
RESTORASYON BÜYÜK ÖLÇÜDE TAMAMLANDI
Güneren, "Enez Kalesi içerisinde bulunan bu yapının restorasyon faaliyetlerini biz aslında 2014 yılında başladık. İlk etapta ciddi bir projelendirme gerçekleştirildi. Burada uluslararası proje ortaklarımız var. O uluslararası proje ortaklarımızla projemizi hazırladık ve uygulamaya da 2016 yılında başladık. Hali hazırda minaresi tamamlanmış vaziyette, üst örtüsü tamamen bitirilmiş, artık içerideki ince işçiliğe geçmiş durumdayız" diye konuştu.
"MEVSİM KOŞULLARINA GÖRE EN UYGUN İMALATI GERÇEKLEŞTİRECEĞİZ"
Mevsim koşulları nedeniyle çalışmaların belirli süreçlerle devam edebildiğini kaydeden Güneren, "Tabi artık kış mevsimi geldi, Enez'de çalışılmayan dönem geldi. İçeride mevsim koşullarına göre en uygun imalatı gerçekleştireceğiz, yapılabilecek imalatları. Daha sonra bir de burası arkeolojik site alanı içerisinde, Enez Kalesi içerisinde kalıyor malum. Dışarıda da bir peyzaj düzenlemesi, camiye çeşitli erişim yolları, abdest alma ihtiyacının giderilebileceği mekanlar ve çeşitli oturma mekanları oluşturma noktasında projemizi şu anda yürütüyoruz"
Güneren, söz konusu caminin resmi iş bitirme süresinin 04 Temmuz 2020 yılına tekabül ettiğini hatırlatarak, "Kendi takvimimize göre zaten işin normal olarak Temmuz 2020 yılına kadar süresi var. 4 Temmuz 2020 yılına kadar süresi bulunan bir iş. Malumunuz Nisan, Mayıs ayları 2020 yılının Ramazan Ayı'na denk geliyor. Tahmin ediyorum, 2020 yılının Ramazan Ayı'nda ibadete camiyi açabileceğimizi düşünüyorum. Çevre düzenlemesi ile ilgili işlerde havanın biraz daha rahatlamasıyla, mevsimin biraz daha uygun hale gelmesiyle Haziran, Temmuz aylarında gerçekleştirilir. Ve bu kapsamda inşallah işin normal süresi içerisinde bitiririz. Böylelikle 1965 yılından beri yaklaşık 55 yıldır ibadete ve ziyarete kapalı olan bu mekanı, vakfiyesine uygun bir şekilde hem ibadete hem de ziyarete açmış olmayı ümit ediyoruz" dedi.
ENEZ FATİH CAMİİ (ENEZ AYASOFYASI)
Doğu Roma İmparatorluğu tarafından 12. yüzyılda inşa edildiği düşünülen yapı, Fatih Sultan Mehmet'in 1456'da Taşoz, Limni, Semadirek adalarının yanı sıra Cenevizlilere ait Enez'i fethetmesi sonrası camiye çevrildi. Sonrasında yapının güneydoğusunda mihrap, batısında minber yapıldı. Dış tarafına da kesme taştan minare inşa edildi. Osmanlı döneminde, 1700'lü yıllarda birkaç kez tadilat ve onarımdan geçirilen camii yüz yıllarca ibadete açık kaldı. Cami, 1965 yılında bölgede meydana gelen depremde büyük ölçüde zarar gördü ve hem ziyarete hem de ibadete kapatıldı. Söz konusu cami, Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından uluslararası proje ortakları ile 2016 yılında restorasyona alındı.
