MEVZUAT
15/03/1999 tarihli ve 99/12647 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kabul edilerek 18/04/1999 tarihli ve 23670 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik" in 2'nci maddesinde? bu Yönetmeliğin, 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) ve (III) sayılı cetvellerde yer alan kadrolarda, il özel idareleri ve belediyeler ile bunların kurdukları birlik, müessese ve işletmelere ait memur kadrolarında, özelleştirme kapsam ve programında bulunan kuruluşlar da dahil olmak üzere kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarına ait memur kadroları ile sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilen personelin, müdür ve daha alt görevlere görevde yükselme mahiyetindeki asaleten atamaları ile en az ortaöğretim düzeyinde mesleki veya teknik eğitim sonucu ihraz edilen unvanlara ilişkin unvan değişikliği mahiyetindeki asaleten atamaları hakkında uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Söz konusu Yönetmeliğin "Öğrenim düzeyi" başlıklı 5'inci maddesinde "Devlet memurlarının bu Yönetmelik kapsamındaki görevlere atanabilmeleri için gerekli olan öğrenim düzeyleri kurumları tarafından çıkarılacak yönetmeliklerinde unvanlar itibariyle gösterilir. Devlet memurlarının?
a) Müdür, Şube Müdürü, Başmühendis, Araştırmacı, Eğitim Uzmanı, Uzman, Müdür Yardımcısı, Çözümleyici ve bu düzeyde bulunan görevler ile daha üstü görevlere atanabilmeleri için en az dört yıllık yüksek öğrenim,…görmüş olmaları şarttır." hükmü, Geçici 3'üncü maddesinde ise? "Bu Yönetmelik kapsamına giren unvanları, ilgili mevzuatı uyarınca kazananların hakları saklıdır. 18/4/1999 tarihinde görevde bulunan ve aynı tarih itibarıyla iki yıllık yükseköğrenim mezunu olanlar, diğer koşullara sahip oldukları takdirde, 5 inci maddenin uygulanması bakımından dört yıllık yükseköğrenim mezunu kabul edilirler." hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan 12/04/2014 tarihli ve 28970 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Yükseköğretim Üst Kuruluşları İle Yükseköğretim Kurumları Personeli Görevde Yükselme Ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği"nin 5'inci maddesinin 2'nci fıkrasının (a/1) bendinde? "Çiftlik müdürü, yurt müdürü, hastane müdürü, müze müdürü, şube müdürü," unvanları, 7'nci maddesinin (a) bendinde? "a) Çiftlik müdürü, yurt müdürü, hastane müdürü, müze müdürü, şube müdürü kadrolarına atanabilmek için?
1) En az dört yıllık yüksek öğrenim mezunu olmak,
2) İlan edilen kadrolar için belirlenen başvuru süresinin son günü itibarıyla, yükseköğretim üst kuruluşları ile yükseköğretim kurumlarında şef, koruma ve güvenlik şefi, uzman, sivil savunma uzmanı, araştırmacı, basın ve halkla ilişkiler müşaviri, müze araştırmacısı, çözümleyici, başhemşire, müdür yardımcısı kadrolarından birinde veya en az lisans düzeyinde öğrenim gerektiren unvan değişikliğine tabi kadrolardan birinde çalışıyor olmak," hükümleri yer almaktadır.
Bununla birlikte, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 86 ncı maddesinde? "Memurların kanuni izin, geçici görev, disiplin cezası uygulaması veya görevden uzaklaştırma nedenleriyle işlerinden geçici olarak ayrılmaları halinde yerlerine kurum içinden veya diğer kurumlardan veya açıktan vekil atanabilir. Bir görevin memurlar eliyle vekaleten yürütülmesi halinde aylıksız vekalet asıldır.…Aynı kurumdan ayrılmalar dolayısiyle atanan vekil memurlara vekalet görevinin 3 aydan fazla devam eden süresi için, kurum dışından veya açıktan atananlarla kurum içinden ilkokul öğretmenliğine atanan öğretmenler ile veznedarlık görevine atananlara göreve başladıkları tarihten itibaren vekalet aylığı ödenir…" hükmü, 174 üncü maddesinde? "Vekalet aylıklarının ödenebilmesi için görevin fiilen yapılması şarttır." hükmü, 175 inci maddesinde? "Bir göreve vekaleten atanan memurlara vekalet edilen görevin kadro derecesinin birinci kademesinin üçte biri, açıktan atananlara ise … üçte ikisi verilir. …
Ancak, kurum içinden veya diğer kurumlardan vekalet edenlere vekalet aylığı ödenebilmesi için, vekilin asilde aranan şartları taşıması zorunludur. …" hükmüne yer verilmek suretiyle, vekâlet halinde vekâlet aylığının hangi şartlarda ve tutarda ödenebileceği öngörülmüştür. 657 sayılı Kanunun yukarıda yer verilen 175 inci maddesinde yer alan "… kurum içinden veya iğer kurumlardan vekalet edenlere vekalet aylığı ödenebilmesi için, vekilin asilde aranan şartları taşıması zorunludur." ifadesinden vekaleten atanacak kişinin vekalet edilecek kadro veya göreve ilişkin olarak mevzuatta öngörülen esas ve usule ilişkin tüm şartları taşıması gerektiği düşünülmektedir
Nitekim, "Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar"ın 9 uncu maddesinde; " (1) 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesi uyarınca?
a) Kurumlarınca bir göreve kurum içinden veya diğer kurumlardan vekalet ettirilenlere?
aa) Vekaletin, 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesine binaen yapılması ve bu hususun onayda belirtilmiş olması,
bb) Vekaletin, Bakanlar Kurulu kararı veya müşterek karar ile atama yapılması gereken kadro veya görevler için ilgili Bakan, diğer kadro veya görevler için asili atamaya yetkili amir tarafından verilmesi,
cc) Vekillerin, genel ve ilgili özel mevzuatı uyarınca asaleten atanmada aranan tüm şartları (asaleten atanmada sınav şartı aranılan kadro veya görevler için bu sınavlara girebilme hakkının elde edilmiş olması dahil) bir arada taşımaları,kaydıyla? vekalet ettikleri kadro veya görevler için bu Karar uyarınca öngörülen zam ve tazminatların toplam net tutarının, asli kadro veya görevleri karşılığında fiilen aldıkları zam ve tazminatların toplam net tutarından fazla olması halinde, aradaki fark? 657 sayılı Kanunun 175 inci maddesindeki oranlar dikkate alınmaksızın, vekalet görevine başlanıldığı tarihten itibaren ve vekalet görevinin fiilen yapıldığı sürece ödenir.
2) aa) Esas ve usule ilişkin olarak yukarıda belirtilen şartları bir arada taşımayanlara,
bb) Mehil müddeti, yıllık izin, mazeret izni, hastalık izni, geçici görev, vekalet, görevden uzaklaştırma, tutuklanma, gözaltına alınma, hizmetiçi eğitim, kurs veya seminer nedeniyle görevlerinden ayrılanlara vekalet edenlere,
cc) Vekaletleri esnasında yıllık izin, mazeret izni, hastalık izni, vekalet görevine ilişkin olmayan geçici görev, görevden uzaklaştırma, tutuklanma, gözaltına alınma, hizmetiçi eğitim, kurs, seminer ve benzeri nedenlerle vekalet görevine ara verenlere (ara verdikleri günler için),…
dd) Bu Kararname uyarınca zam ve tazminat ödenmesi öngörülen kadro veya görevlere vekalet eden her statüdeki sözleşmeli personele (6/2/1997 tarihli ve 97/9021 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararı kapsamındaki kadro karşılığı sözleşmeli personel hariç), vekalet nedeniyle öngörülen zam ve tazminatlar ödenmez." hükmü yer almaktadır.
Ayrıca, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 9 uncu maddesinde? "… "kurumlarınca bir kadroya kurum içinden veya kurum dışından vekalet ettirilenlere, vekaletin 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesine istinaden yapılmış ve bu hususun onayda belirtilmiş olması, vekalet görevinin
Cumhurbaşkanınca atama yapılması gereken kadrolar için ilgili bakan, diğer kadrolar için asili atamaya yetkili amir tarafından verilmesi, vekalet eden personelin asaleten atanmada aranan tüm şartları (asaleten atanmada sınav şartı aranılan kadrolar için bu sınavlara girebilme hakkının elde edilmiş olması dahil) taşıması kaydıyla vekalet ettikleri kadro için öngörülen ek ödemenin asli kadroları için öngörülen ek ödemeden fazla olması halinde, aradaki fark, vekalet görevine başlanıldığı tarihten itibaren ve bu görev fiilen yapıldığı sürece ödenir. Ancak, mehil müddeti, yıllık izin, mazeret izni, hastalık ve refakat izni, geçici görev, vekalet, görevden uzaklaştırma, hizmet içi eğitim, seminer ve kurs nedenleriyle görevlerinden ayrılanlara vekalet edenlere bu şekilde ödeme yapılmaz." hükmü yer almaktadır.
Bu çerçevede, yukarıda yer verilen hükümlerinden de anlaşılacağı üzere? vekaletin 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesine göre verilmesi ve bu hususun onayda belirtilmiş olması, vekaleten atananların genel ve özel mevzuatında asaleten atanmada aranan tüm şartları (asaleten atanmada sınav şartı aranılan kadrolar için bu sınavlara girebilme hakkının elde edilmiş olması dahil) taşıması, vekaletin asili atamaya yetkili amirlerce verilmesi kaydıyla, vekaleten atanan memurların yürüttükleri vekalet görevi sebebiyle 657 sayılı Kanun, Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ilgili maddelerinde belirtilen şart ve tutarlarda vekalet aylığı, zam ve tazminat farkı ile ek ödeme farkının ödenmesine hak kazanmaları mümkün bulunmaktadır.
Yukarıdaki hüküm ve açıklamalar çerçevesinde?
1) Halen tekniker unvanlı kadroda görev yapan ilgilinin, 18/4/1999 tarihinde görevde bulunması, bu tarihte iki yıllık yükseköğrenim mezunu olmuş olması, gerekli hizmet süresine sahip olması ile mevzuatla aranan sertifika ve benzeri şartları taşınası kaydıyla, şube müdürü unvanlı kadroya
vekaleten atanmasının mümkün bulunduğu,
2) Vekaleten atanabilmek ve yürüttüğü vekalet görevi sebebiyle? vekalet aylığı, zam ve tazminat farkı ile ek ödeme farkının ödenebilmesi için vekaletin 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesine göre verilmesi ve bu hususun onayda belirtilmiş olması, vekaleten atananların genel ve özel mevzuatında asaleten atanmada aranan tüm şartları (asaleten atanmada sınav şartı aranılan kadrolar için bu sınavlara girebilme hakkının elde edilmiş olması dahil) taşıması ve vekaletin asili atamaya yetkili amirlerce verilmesi, şartlarının bir arada taşınması gerektiği değerlendirilmektedir.
