Benim e-sporla tanışmam doğal olarak moda üzerinden oldu. Bir moda editörüne de bu yakışırdı doğrusu. Les Benjamins markasının tasarımcısı Bünyamin Aydın'ın bir e-spor takımı sahibi olduğunu öğrenince sorularım birbirini kovaladı. Bir de Counter-Strike dünya şampiyonasında Türkiye'nin Dünya Şampiyonu olduğunu öğrenince bu yazıyı yazmak şart oldu. Belgrad'da gerçekleşen 2016 CS:GO Dünya Şampiyonası'nda Arjantin ekibiyle karşı karşıya gelen Türk takımı beş gençten oluşuyordu. Ekip şampiyon oldu ve oyuncular 50 bin dolarlık ödülün sahibi oldu. E-spor için kısaca dijital spor diyebiliriz. "Dijital spor nasıl oynanır?" diyorsanız bunun cevabı "Tabii ki bilgisayar başında, bilgisayar oyunları aracılığıyla" olacak... Bilgisayar oyunları derken de herkesin ağzında olan Counter Strike, League of Legends (LoL), Defense of the Ancients (Dota) gibi oyunlardan bahsediyoruz... İşin içinde spor varsa, profesyonel oyuncular, profesyonel takımlar ve tabii ki ligler ve turnuvalar da giriyor işin içine... Ve tabii ki turnuva varsa, sponsorlar, reklam kampanyaları ve büyük ödüller de. Türkiye'de ve diğer ülkelerde profesyonel olarak bilgisayar oyunu oynayan e-spor takımları var. Bu takımlar ülke içi liglerde yarışıyor, küme düşüyor, lig şampiyonu oluyor. Sonra başka ülkelerde düzenlenen uluslararası turnuvalara katılıyor. Her takım oyuncusu her oyunu oynayamıyor. Yani LoL oynayan takım, LoL liginde yarışıyor. Türkiye'de kendini ispat etmiş, uluslararası turnuvalarda yarışan birkaç ekip var... Bunlardan biri Bünyamin Aydın'ın kurucusu olduğu Space Soldiers, biri Hakan Baş'ın kurucusu olduğu SuperMassive. Bir diğeri ise 10 yıldır e-spor ile uğraşan Ahmet Taruz'un kurucusu olduğu HWA Gaming ve Ertuğ Okçuoğlu'nun kurduğu Darkpassage takımı. Peki bu takımlar ne yapıyor? Mesela Türkiye'de League of Legends'tan (LoL) örnek vereyim... LoL liginde yarışıyorlar. Türkiye'de bu lige kayıtlı 3 milyondan fazla kişi var. Takımların amacı League of Legends Championship Series'de (LCS) kendilerini ispat etmek. Kış ve yaz şampiyonluklarını elde etmeye çalışıyorlar diyelim... Global Growth of Esports Report raporuna göre 2018 yılında dünya çapında e-spor oyuncu sayısı 165 milyon olacak. Rapor, 2018'de espor gelirinin 765 milyon doları bulacağını ve bu gelirin 337 milyon dolarının online reklam kampanyalarından geleceğini öngörüyor. Yani durum ciddi... Biz de Türkiye'de bu işe yatırım yapan, oynayan ve İstanbul'da merkez açan LoL'ün yaratıcısı Riot Games'in temsilcileriyle buluştuk...
Bünyamin Aydın Space Soldiers
BU ÇOCUKLAR GELECEĞİN DİJİTAL ATLETLERİ
Bünyamin Aydın'ın kurucusu olduğu Space Soldiers takımı, Counter-Strike: Global Offensive (CS: GO) oyunuyor. Dünya sıralamasında 20'inci sıradalar. Bu oyunun yanına FIFA'yı eklemişler kısa süre önce... Türkiye'nin en başarılı FIFA oyuncusu Emre Kayın'ı da takıma katmışlar. Yaklaşık üç yıl önce kurulan takımın gerçek bir futbol takımından bir farkı yok. Takım üyeleri Aydın'ın tasarladığı formaları giyiyor. Başlarında bir koçları var. Oyun merkezlerine yakın evlerde kalıyorlar... Streslerinden arınmaları ve formda olabilmeleri için düzenli olarak spor yapıyorlar. Kendilerine psikolojik destek veren danışmanları var. Yani hayatları düzenli olarak kampta geçiyor diyebiliriz. Çok genç yaşta oldukları için eğitimlerine önem vermeleri sağlanıyor ve hepsi düzenli olarak okullarına gidiyor. Ayrıca 25 yaşlarında e-spor kariyerleri sona ereceği için ondan sonraki hayatları için de kendilerine bir kariyer planı yapılıyor. Aydın şunları anlatıyor: "Bence onlar geleceğin dijital atletleri. Amacımız gençlere bilgisayar oyunu oynatıp, birkaç turnuva kazandırmak değil sadece. Her takım oyuncusuyla profesyonel sözleşme yapılıyor. Bu iş altyapı olmadan yapılamayacak kadar ciddi bir iş. Çünkü oyunu hakkıyla oynayacak oyuncular 17-25 yaş aralığında. Ayrıca e-spor kariyerleri bittikten sonra da onlara yine bu takım çatısı altında başka iş olanakları yaratmaya çalışıyoruz, kariyer planlarını yapıyoruz. E-spor'da farklı birçok koldan para kazanmanız mümkün. Tabii ki en başta turnava ödülleri var. Bu işin sadece bir ayağı. Reklam kampanyaları, sponsorluk anlaşmaları var. Donanım firmalarıyla işbirliği yapabiliyorsunuz çünkü sizin oyuncularınızın tamamı bu alanda birer şöhret. Bu oyuncular, gençler üzerinde çok etkili."
Hakan Baş SuperMassive
MAÇLAR BİRÇOK ÜLKEDE PRİME TİME'DA YAYINLANIYOR
E-spor dünyasına adım atmasıyla en çok konuşulan isimlerden biri hiç kuşkusuz Hakan Baş... Evet çoğumuzun Lidyana.com sitesini kurmasıyla ismine aşina olduğu kişi... Baş şunları söylüyor: "Teknoloji alanındaki gelişmeleri yakından takip eden, kurdukları şirketler arasında iki oyun şirketi olan, iki eski milli sporcu için espor kaçınılmaz bir alandı. Kaan Karamancı ile hem teknoloji hem de sporu içinde barındıran bu alana yatırım yapmak istedik. Alper Özdemir ve Fırat İleri ile beraber yeni projeleri değerlendirirken, e-spor bize en mantıklı yatırım olarak göründü..." Counter Strike, League of Legends, HeartStone ve OverWatch oyunları için takım kuran Baş, en çok tabii ki en popüler alan olduğu için LoL'e odaklandıklarını söylüyor: "E-spor daha yolun çok başında olmasına rağmen şimdiden çok büyük kitlelere ulaşan büyük bir ekonomi durumunda. Kore'de, Çin'de, hatta ABD'de çoğu TV kanalı prime time'da e-spor maçları yayınlıyor, Avrupa'nın önde gelen takımları ve sporcuları bu alanda yatırımlar yapıyor. Türkiye'de de durum çok farklı değil. Her geçen yıl ekonomisi iyice gelişti. Sponsorluk ücretleri 10 katına çıktı, finaller TV kanallarında canlı yayınlanıyor. Tabii ki bir takım kurmanın oldukça iddialı bir bütçesi var. Kadro kurmakla bitmiyor bütçeler. Oyuncuların ve teknik ekibin yaşayacağı ve antrenman yapacağı bir ev tutuluyor. Şu an rekabetçi bir takım kurmak için milyon liralardan bahsediliyor."
Can Dörtkardeş Space Soldiers SuperMassive (Xantares) Oyuncu
SOKAKTA TANINIYORUM ARTIK
"Şampiyon olan milli takımdayım. Lise sondayım ve 13 yıldır Counter Strike oynuyorum. 2013'te kendi kurduğum amatör bir takımda oynuyordum. Space Soldiers'tan profesyonel bir teklif aldıktan sonra bütün oyuncular evime gelip ailemi ikna etti. Ailem her zaman benim arkamda ve bütün oynadığım maçları takip ediyorlar. Bu sürecin sonunda maaşlı, kontratlı bir işim olabileceği hiç aklıma gelmemişti. E-sporcu olduktan sonra çok daha fazla arkadaş edindim. Başarıyla orantılı olarak çok sık yurtdışına çıkmaya başladım. Sokakta tanıyorlar. Genellikle "Can Abi" diye koşarak yanıma geliyorlar. Öncelikle en büyük fanım babam. Her maç bitiminde beni arar ve tebrik eder. Onun dışında beni sürekli takip eden ve maçlarımı izleyen bir kitlem var."
Ahmet Taruz Hwa Gaming
ANTRENMANI BİLE 10 BİN KİŞİ İZLİYOR
E-spor konusunda Türkiye'deki en eski isimlerden HWA Gaming takımının sahibi Ahmet Taruz... O yüzden sektör konusunda belki de en geniş yelpazeden bize bilgi verecek isim de Taruz'du... League of Legends, Counter- Strike:Global Offensive, StarCraft, FIFA, HearthStone, Dota 2 ve Wolfteam'in de aralarında bulunduğu yedi takımı olan Taruz, bize tüm sektörü anlattı: "Twitch kanalımızda sporcunun antremanını bile en az 10 bin kişi canlı olarak izliyor. Hafta sonları maçlarını izleyenlerin sayısıysa 30-40 binleri buluyor. Aslına bakarsanız futbolun yerine koyabileceğiniz bir sektör. Oyuncularımızın bakanlıktan aldıkları e-spor oyuncu lisansı belgeleri var, zaten bu olmadan Riot Games'in turnuvalarına çıkmaları imkansız. Gerçekten birçok iş koluna göre çok daha iyi para kazanmak mümkün. Oyun sistemine gelince, haftasonları iki ya da üç maçımız oluyor. Takım oyuncularımız lig döneminde yani üç-dört ay boyunca anlaşmalarımız gereğince oyun evlerimizde kalıyor. Haftasonları Riot'ın ofisinde rakip takımlarla maçlarını yapıyorlar. Maçlar iki set halinde oynanıyor. Bir maç 25-45 dakika aralığında sürüyor. Yani öyle tüm gün oyun oynanmıyor..."
Ertuğ Okçuoğlu Dark Passage
İNTERNET KAFELERDEN SPOR SALONLARINA TAŞINDI
Arka arkaya Türkiye şampiyonlukları kazanan ve uluslararası arenada Türkiye'yi temsil eden bir takım Dark Passage. Takımın başınday 30 yaşında olan Ertuğ Okçuoğlu var. Kadir Has Üniversitesi'nden mezun olan Okçuoğlu, 14 yaşından beri bilgisayar oyunu oynuyor. İlk oynadığı oyunsa Counter Strike. 2005 yılında oyuncu olarak Dark Passage'a katılan Okçuoğlu, 2005 ve 2010 yılları arasında Dark Passage ile beraber Counter Strike'da altı yıl üst üste Türkiye Şampiyonu olduklarını ve 70'in üzerinde kupa kazandıklarını söylüyor. "2011 yılı itibari ile aktif profesyonel oyunculuğu bırakarak takımın yönetim kısmına geçtim" diyen Okçuoğlu, e-spor dünyasında en bilinen isimlerden biri... League of Legends Türkiye'nin profesyonel turnuvaları 2013 yılında başladı. Dark Passage dört senedir Türkiye Şampiyonu ve Türkiye'nin Dünya Şampiyonasına katılan ilk ve tek takımı olma unvanını taşıyor" diyen Okçuoğlu'nun League of Legends, Counter Strike, Dota 2, Wolfteam, Hearthstone ve FIFA takımları bulunuyor. "Riot Games ile beraber, e-spor internet kafelerden spor salonlarına taşındı. Bugün 12 bin biletli seyirciyi birçok basketbol ya da voleybol maçında göremezsiniz. Önümüzdeki beş yıl içinde League of Legends'ın basketbol ve voleybolu hem ekonomi, hem oyuncu sayısı hem de izleyici olarak geçeceğini düşünüyorum. Artık takımların formaları, sweatshirtleri, atkıları satılıyor. Daha büyük firmalar sektöre giriş yapıyor. Geçen sene sponsor gelirinden çok logolu ürünlerden gelir elde ettik."
Bora Koçyiğit Riot Games E-spor Türkiye Direktörü
FUTBOLDAN SONRA EN ÇOK İZLENEN SPOR
"Türkiye'nin ilk profesyonel e-spor ligi, Şampiyonluk Ligi (Turkish Championship League) adını taşıyor. Dünyadaki 13 ligden biri... Şampiyonluk Ligi'nde sekiz profesyonel takım bulunuyor. Bu takımlar sabit fikstür çerçevesinde her hafta sonu karşı karşıya geliyor. Riot Games Türkiye ofisindeki özel odalarda yapılan maçlarda takımlar ligde üst sıralarda yer almaya çalışıyor. Maçlar ortalama 40 dakika sürüyor. LoL dünyanın en çok oynanan oyunu. 100 milyondan fazla kişi bu oyunu oynuyor. Dünyada tam bir endüstri haline geldi. Geçen sene firmanın elde ettiği gelir, aynı yıl vizyona giren altı Hollywood filminin gelirinden fazla. Türkiye'de futboldan sonra en çok izlenen sporuz. Tüm karşılaşmalar Riot Games Türkiye'nin kendi stüdyosu ve resmi Twitch kanalı üzerinden yorumcuların anlatımıyla canlı olarak yayınlanıyor. Riot Games olarak diğer oyun firmalarının Türkiye'de ofis açmasını ve lig düzenlemesini istiyoruz. Riot Games'in dünyadaki beşinci ofisi İstanbul'da açıldı."
Emre Kayır (Riv9)
AİLEM ÖNYARGILIYDI
21 yaşındayım. Akdeniz Üniversitesi Biyomedikal bölümünde öğrenciyim. FIFA'yı 2001'den beri oynuyorum FIFA 12 ile birlikte profesyonel arenaya adım atma kararı aldım. Ailem başlarda derslerim sebebiyle biraz önyargılı olsa da başarılı olduğumu gördüler. Bir şeyler kazanmaya başladıktan sonra her zaman arkamda oldular. Aslında bilgisayar oynadığım ilk günlerden beri bir gün bunun işim olacağını düşünüyorum.
Berke Demir (Thaldrin)
HAYALİM GERÇEK OLDU
22 yaşındayım, Sabancı Üniversitesi'nde Endüstri Mühendisliği 3. sınıf öğrencisiyim. Ailemin bilgisayarda oyun oynamama olumsuz oldukları da söylenemez. Ailem gurur duyuyor. Teknik olarak herhangi bir spor kulübünde oynayan bir sporcudan pek bir farkımız yok. Dürüst olmak gerekirse, çocukluğumda bilgisayar oyunu oynayarak hayatımı geçindirme hayali kurardım. Hayalim gerçek oldu diyebilirim.