Kilosu 1 $'dan pamuk ihracatçısı iken, 1980 öncesi Türkiye'yi "alt gelir grubunda" gösterirlerdi. Dışa açık büyüme ve piyasa ekonomisi ile o pamuğu ipliğe dönüştürdük ve kilosunu 2.5 $'a çıkardık. Durmadık, kumaş dokuduk ve kilo 4 $'a çıktı. Katma değerin her adımında fert başına milli gelir de arttı, üretim de...
Meteliğe ve niceliğe muhtaç iken fasoncu dahi olmaya razıydık. Ama şimdi ihracatın hamalı olmaktan bezdik ve niteliği kovalıyoruz şükür. Önceki gün Beşiktaş Four Seasons Hotel'in podyumlarında, 10 genç modacıyı, tasarladıkları kumaşlara bürünmüş mankenler eşliğinde izledik.
İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Başkanı İsmail Gülle "gerçek babayiğitler sektöründe, gençleri üretime, fikirleri değere dönüştürdüklerini" söylüyordu. Yedinci kez düzenlenen yarışmada birinciliği "Şehrin Aynaları" tasarım temasıyla Cansu Kasaplar kazandı.
İsmail Gülle'ye "katılımcıları" soruyorum. "Bu yıl 100 civarında katılım olmuş ve 10 genç tasarımcı finale gelebilmiş." Kumaşa değer katan ve kilosunu 4 $'dan 14 $'a fırlatacak bu adımda, yarışmanın katılımcılarını en az 1000'e çıkarmak zorundayız.
TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi'nin ödül törenindeki sözleri zaten bu zorunluluğu tanımlıyor: "2023 hedefimizin 4 ayağı var. İnovasyon, tasarım, ARGE ve moda." Bütün bu adımlar, kilosu 1 $'lık pamuk ihracatından yola çıkmış Türkiye'yi, kilosu 100 $'ı aşkın modaya taşıyabilecek ancak...
Sektörün duayenlerinden Fikret Tanrıverdi'ye yarışmayı sordum, "bıktık" diyor, "fasonculuktan bıktık. Benim 26 liraya sattığımı, elin oğlunun 140 liraya satmasından bıktık." Bana göre bu bıkkınlık, ihracatı nicelikten niteliğe taşıyacak enerjiyi üretecek gibi görünüyor.
İhracatın efendisi olmak, ancak ve ancak bu üst düzey katma değer ligine terfi ile mümkün. Bu yüzden sağda solda, irili ufaklı moda, tasarım, ARGE, inovasyon projelerini görünce, umutlanıyorum. Sorun, bunların sayısının henüz, kritik düzeye ulaşmamasında...
Kumaşa değer katanların sayısını artırmak da basının farkındalık katkısı yanında sektörün daha çok gencin zihnine girmesiyle mümkün. Fasonculuğa razı olmayanların taşın altına elini koymasıyla gerçekleşecek. İhracatın efendisi haline gelmek, başka türlü mümkün olmayacak.