Yazı: Nilüfer TÜRKOĞLU
nilufer.turkoglu@aktuel.com.tr
Kulağımda uzun sözleriyle dönüp dolaşan efsanevi bir şarkı, 90'lardan: Smells Like Teen Spirit. Sabahın onunda da gecenin sonunda da dinlenince aynı etkiyi uyandırması muhtemel bir güce ve karanlık bir ruha sahip. Ancak bu defa söyleyen Kurt değil, punk'ın kraliçesi, gri saçlı, çıplak ayaklı, kalbi ağrılı bir kadının buruk, buruşuk ve uzak sesi.Patti Smith söylüyor, gün sanki ikiye bölünüyor, bir tarafı aydınlık, diğer yarısı gece.
Load up on guns, bring your friends
It's fun to lose and to pretend
She's overbored and self-assured
Oh, no, I know a dirty word
Türkiye'de daha çok punk ve rock müzikseverlerin özellikle 80 öncesi kuşakların daha yakından tanıdığı Smith, anılarını yazdığı "Just Kids" (Çoluk Çocuk) kitabıyla edebiyat kulvarında da önemli bir yer sahibi oldu. Onun müziklerinden bihaber yetişenler, 2010 yılında prestijli edebiyat ödüllerinden National Book Award'u kazanan Smith'i artık hayatta olmayan eski sevgilisi, ünlü fotoğrafçı Robert Mapplethorpe'le yaşadığı ilişki üzerine yazdıklarıyla üzücü ki geç tanıdı. Aynı anda hem kitabını okuyup hem müziğini dinleyenlerse, Patti Smith'e çoktan "tanrıça" sıfatını vermişti bile...
ERKEKLERİN MÜZİĞİNDE ARIZA BİR KADIN
'Horses' albümüyle başlayan müzik hayatı neredeyse 40 yıldır dünya üzerinde yankı buluyor. Bruce Springsteen'le birlikte yazdığı 'Because The Night' şarkısıyla popüler olan Smith, en iyi cover yapan şarkıcılar arasında da gösteriliyor. İlk olarak Van Morrisson' ın 'Gloria'sıyla başlayan cover sevgisi, onu Stevie Wonder, Bob Dylan, Jefferson Airplane, Paul Simon, Neil Young gibi kült isimlerin şarkılarını yeniden yorumlama cesareti göstermesini sağlamış. İyi ki de cover seviyor! Smith'in dilinde bir başka oluyor çünkü şarkılar. O da bunu umursamazca biliyor!
Şimdiye kadar 17 albüm yapan ve son olarak 2008 yılında 'The Coral Sea' albümünü çıkaran Patti Smith, Rolling Stone dergisinin "Ölümsüzler: tüm zamanların en mükemmel 100 müzisyeni" listesinde boşuna yerini almadı. Kendine özgü tavrı ve tarzıyla, dişil dünyaya pek de ait görünmeyen punk efsanesi, maskulen giyimiyle bir stil ikonu olarak da yorumlandı. Zaten dış görüşün güzelliğiyle ilgilenenlerdense, içe odaklanmayı tercih edenler arasında, isyankar, asi, politik ve oldukça turarlı, anarşist ve oyunbozan, bir o kadar da son romanı gibi 'hayalperest'ti.
Patti Smith, bugün 68. yaş gününü kutluyor. Hiç de iyiye gitmeyen bir dünyada her şeyin farkında ve karşısında olarak belki de kutlamıyor. 30 Aralık'ta bir şey yazılacaksa eğer, bu, 1975'ten beri müziğin içinde şairleşen bu olağanüstü kadın için olmalı. Keşke hiç yaşlanmasa ve daha çok şarkı söylese. O zaman daha güzel olabilir dünya. Belki de!
