Boşuna yanan ışık, akan su, açık buzdolabı kapağı gördüğümde hemen kapatırım. Üstelik bu yeni edindiğim bir huy değil. Karakterime dokuz yaşımda, ilkokul üçüncü sınıftayken eklendi. Öğretmenimiz evde nasıl tasarruf yapmamız gerektiğini anlatır ve okuldan çıkarken ışıkları kapatmamız konusunda sıkı sıkı tembihlerdi. İşte o günden beri hem evimizin hem de dünyamızın kaynaklarını idareli kullanıyorum.
Bu konuda günümüz çocukları da oldukça dikkatli. Çünkü okulda özellikle çevre ve tükenmekte olan kaynaklar konusunda güzel eğitim alıyorlar. Biz sadece duyarak öğreniyorduk. Oysa şimdi duyup, görüp, uygulama şansı var çocuklarımızın. İşte bunu yerinde gözlemlemek için Darrüşafaka Eğitim Kurumları'nda Henkel tarafından açılan Keşifler Dünyası laboratuvarına konuk oldum.
Etrafımda meraklı onlarca çocuk vardı. Her biri yeni bir şeyler keşfetmek için heyecanla bekliyordu. Masalarında duran laboratuvar aletlerini kullanmak için sabırsızdılar. Önce alanında uzman bir öğretmen tasarruf konusunda bilgi verdi. Ardından öğrendiklerini pekiştirmeleri için özenle hazırlanmış eğlenceli bir çizgi film izlediler. Ev içinde bireysel olarak nasıl tasarruf yapabileceklerini görerek öğrendiler. Doğaya zarar vermemek, yeryüzünün kaynaklarını idareli kullanmak ve çevre temizliği hepsinin yaşam şekli olmuş durumda.
EĞLENEREK ÖĞRENİYORLAR
Sıra deney yapmaya geldiğinde bütün çocuklar önlüklerini giyip gözlüklerini taktılar. Hepsi minik birer kâşif olmuştu. İlk keşifleri nişastadan nasıl yapıştırıcı yapılacağını öğrenmek oldu. Öğretmenlerini dikkatle dinleyerek dediklerini yaptılar. Üstelik bu bir ekip çalışmasıydı. Biri nişastayı behere koyarken diğeri suyu ekledi. Sabunu rendeleyen özenle yanındaki arkadaşına uzatarak karıştırması için cam çubuğu uzattı. Dakikalar sonra amaçlarına ulaşarak doğal yapıştırıcılarını elde ettiler. Hepsi heyecanlı ve dikkatliydi. Ardından başka deneyler de yaptılar. Bu eğlenceli deneyimi unutmaları mümkün değildi. Üstelik hayatları boyunca doğayı koruyan, keşfeden, sorgulayan çocuklar olacakları belliydi.
ANADOLU'YA DA GİDEBİLİR
Keşifler Dünyası bir sosyal sorumluluk projesi. Üstelik sadece Türkiye'de değil Almanya, Rusya, Arjantin, Polonya, İtalya, Birleşik Arap Emirlikleri, Hindistan, Şili ve İrlanda gibi ülkelerde de hayata geçiriliyor. Ülkemizdeki ilk yerleşik laboratuvarı Darrüşafaka Eğitim Kurumu'nun içinde. Ancak gezici bir laboratuvarları var ve okulları ziyaret ederek öğrencilerin bilimle tanışmasını sağlıyor.
Siz de kesifdunyasi@dek.k12.tr adresinden randevu alarak bu imkândan okulunuzdaki çocukların yararlanmasını sağlayabilirsiniz. Ayrıca Türkiye'nin hangi ilinde olursanız olun özellikle belediyeler kurumla iletişime geçerek kendi şehirlerindeki çocukların bilimle tanışmasına, deneyerek keşfetmelerine vesile olabilirler.
DÜNYADA KEŞFEDECEK ÇOK ŞEY VAR
Türk Henkel Yürütme Kurulu Başkanı Hasan Alemdar ile projenin detaylarını ve başarısını da konuştuk.
- Keşif Dünyası sizce neden önemli?
- Ülkemizdeki çocukların içinde bulunan küçük dâhiyi ortaya çıkarmak, soru sormalarını teşvik etmek, bilimi sevdirmek, merak duygularını uyandırmak ve eğlenceli deneyler ile öğrenirken eğlenmelerini sağlamak istedik. Çünkü biliyoruz ki bu dünyada keşfedecek çok şey var. Merak ve keşfetme duygusu birçok diğer başarının temelini oluşturuyor.
- Çocukları bilime yönlendirmek için anne ve babalara evde neler yapmalarını önerirsiniz?
- Çocukların gelişiminde anne ve babaların bilinçli olması çok önem taşıyor. Bilim ve keşfetmek, merak ve soru sormakla başlıyor. Çocuklar küçük yaşlarda hayatı algılamaya çalışırken büyük bir merak içinde pek çok soru soruyorlar. Soru sormak, sonrasında sorularına cevap aramaya çalışmak, bazen doğru, bazen yanlış yapabilmek bilim için oldukça değerli. Bu nedenle anne ve babaların, çocuklarının ilgi alanlarını erken yaşlarda tanımaya çalışmaları, bilinçli olmaları ve ilgi alanları doğrultusunda onları yönlendirmeleri gerekiyor.
- Programa katılan çocuklarda nasıl bir fark izlediniz?
- Keşif Dünyası'nda çocuklar sürdürülebilirlik kavramı ile de tanıştıkları için kesinlikle çevreye karşı bir farkındalık yaratılıyor. Sürdürülebilirlikle ilgili "israftan kaçınmak", "yeniden dönüştürmek" ve "tekrar kullanmak" gibi sürdürülebilir tüketim alışkanlıkları ile tanışıyorlar. Sonra sürdürülebilirliğin sadece çevreyi korumak olmadığını, sağlığımızı korumanın da bunun bir parçası olduğunu, eğlenceli deneylerle bire bir deneyimleyerek öğreniyorlar. Tüm bunları eğlenceli çizgi filmler, boyama malzemeleri vb. eğlenceli materyallerle öğreniyorlar.