Tarihi Antik Yunan'a kadar uzanan Didaktik şiir edebiyatımızda oldukça önemli bir yere sahiptir. Biçim olarak benzese de edebi dil yönünden şiire benzemeyen didaktik eserlerin amacı öğüt vermektir. Bir fikri okuyucuya benimsetmeyi amaç edinen Didaktik şiir, ahlaki ders verme amacıyla kaleme alınır. Türk Edebiyatındaki; Kutadgu Bilig, Garibname, Terkib-i Bend, Şermin, Asım ve Süleymaniye Kürsüsünde eserleri güçlü didaktik şiir örneklerindendir. Peki, didaktik şiir nedir?, Didaktik şiir özellikleri nelerdir?, İşte didaktik şiir tanımı ve Türk Edebiyatından didaktik şiir örnekleri…
DİDAKTİK ŞİİR NEDİR?
Didaktik şiir; belirli bir konuda bilgi ve öğüt vermeyi amaçlayan, öğretici nitelik taşıyan bir şiir türüdür. Öğretici olarak da nitelendirilen Didaktik şiir, biçim olarak her ne kadar şiire benzese de edebi dil yönünden şiir değeri taşımamaktadır. Duygu yönü az olan didaktik şiirin asıl amacı belirli bir konuda bir düşünceyi aşılamaktır. Fablar ve manzum hikayeler, ahlaki bir ders vermeyi amaçlayan didaktik şiir türüne girer. Türk Edebiyatındaki; Kutadgu Bilig, Hayriye, Garibname, Terkib-i Bend, Haluk'un Defteri, Şermin, Asım ve Süleymaniye Kürsüsünde eserleri güçlü didaktik şiir örneklerindendir.
DİDAKTİK ŞİİR ÖZELLİKLERİ
Öğretici bir amaçla kalem alan Didaktik şiir belirli bir konuda okuyucuya öğüt vermeyi amaç edinmiştir. Türk edebiyatında önemli bir yere sahip olan Didaktik şiir özellikleri araştırılmaktadır. İşte ahlaki ders çıkarmayı amaçlayan didaktik şiir özellikleri:
DİDAKTİK ŞİİR ÖRNEKLERİ
Türk edebiyatı didaktik şiir örnekleri konusunda oldukça zengin bir kaynağa sahiptir. Yusuf Has Hacip, Nabi, Aşık Paşa, Hayriye, Tevfik Fikret, Ziya Paşa ve Mehmet Akif Ersoy didaktik şiir örneklerini Türk edebiyatına kazandırmıştır. Türk Edebiyatındaki; Kutadgu Bilig, Hayriye, Garibname, Terkib-i Bend, Haluk'un Defteri, Şermin, Asım ve Süleymaniye Kürsüsünde eserleri güçlü didaktik şiir örneklerindendir. İşte didaktik şiir örnekleri…
Söz ola kese savaşı
Söz ola kestire başı
Söz ola ağulu aşı
Balıla yağ ede bir söz
Kişi bile söz demini
Demeye sözün kemini
Şu cihan cehennemini
Sekiz uçmağ ede bir söz
Yunus Emre
DİNLE VATANDAŞ
Kulak ver sözüme, dinle vatandaş
Uyma lâklak edip gülüşenlere.
Seni meşgul eder, işinden eğler,
Karışır tembel perişanlara.
Adım at ileri, geriye bakma,
Bir sağlam iş tut da elden bırakma,
Saçma sapan sözler hep delip takma
Allah'ın yardımı çalışanlara.
Âşık Veysel
KARGA İLE TİLKİ
Bir dala konmuştu karga cenapları;
Ağzında bir parça peynir vardı.
Sayın tilki kokuyu almış olmalı;
Ona nağme yapmaya başladı:
"Ooooo! Karga cenapları, merhaba!
"Ne kadar güzelsiniz; ne kadar şirinsiniz
"Gözüm kör olsun yalanım varsa
"Tüyleriniz gibiyse sesiniz
"Sultanı sayılırsınız bütün bu ormanın."
Keyfinden aklı başından gitti bay karganın;
Göstermek için güzel sesini
Şunlar ki çoktur malları
Gör nice oldu halleri
Sonucu bir gömlek imiş
Anında yoktur yenleri
Yunus Emre