Dilin anlamı karşılamaya yetmediği durumlarda estetik kaygı güdülerek mecaz ve soyut anlamlara başvurulur. Metafor terimi de bu durum sonucunda ortaya çıkmıştır. Edebiyat, felsefe, psikoloji gibi pek çok alanda bir terim olarak yer tutan metafor kelimesi, güzel benzetme amacıyla kullanılır. Çoğunlukla yaşam ve ölüm gibi varoluşsal durumlara ilişkin metaforlar üretildiğinden felsefede ve psikolojide metafor örnekleri sıkça görülür. Pek çok kişinin duyduğu ancak kelimenin doğru kullanımına ve anlamına çok az kişinin aşina olduğu bu kelime; metafor ne demek, TDK'ya göre kelime anlamı nedir sorularıyla inceleniyor.
METAFOR NE DEMEK?
Türk Dil Kurumu'na göre metafor kelimesinin anlamı "Eğretileme, benzetme amaçlı mecaz" şeklindedir. Ancak edeni bir sanat olarak bakıldığında metafor ve benzetme arasında bir fark vardır. Metaforda bir durum başka bir durum ile ifade edilir. Metafor, anlaşılması zor soyut kavramları somut hale getirir.
METAFOR KELİMESİ HANGİ DİLDEN GEÇTİ?
Dilimize Fransızca'dan geçen bu kelime köken olarak Yunanca metaphora kelimesine dayanır. "Meta" sonra, gibi anlamına gelirken "fora (phora)" aktarmak anlamına gelmektedir.
METAFOR NASIL KULLANILIR?
Mecaz sanatından yararlanılarak oluşturulan metaforlar anlama derinlik ve canlılık katar. Soyut anlamdaki kelimeleri somutlaştırabilmek adına başvurulur. Sanat alanında bir kurtarıcı niteliğindedir.
FELSEFE VE PSİKOLOJİDE METAFOR ÖRNEKLERİ
Metafor edebiyat ve felsefenin yanı sıra psikolojide terapötik amaçlarla da kullanılır. Psikolojik danışmanların, danışanlarının kavramsal dünyasına hızlı ve etkili bir şekilde girebilmeleri için kavramsal bir araçtır.
METAFOR ÖRNEĞİ
"Korkma! Sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak!"
"Çatma, kurban olayım çehreni ey nazlı hilal" -Mehmet Akif ERSOY
"Halk içinde mu'teber bir nesne yok devlet gibi, olmaya devlet cihânda bir nefes sıhhat gibi"- Muhibbi
"Dünya hayatı, adeta spor müsabakalarına benzemektedir. Burada kimileri seyircidir, kimileri yarışmacıdır, kimileri de maçlarda ticaret maksadıyla bulunmaktadır. Filozoflar, işte bu seyirciler arasında bulunurlar" – Pisagor
"Beden, bir şehre benzer. El, ayak ve (diğer) azalarımız (organlarımız), şehrin sanat erbâbı (sanatkârları) gibidir. Şehvet (duygusu), mâliye müdürü gibidir. Kalb, bu şehrin padişahıdır. Akıl ise padişahın veziridir. Bunların hepsine de padişahın ihtiyacı vardır; memleketin idaresi ancak bunlarla yürür." - Gazali
"Felsefe, bir ağaç gibidir. Kökleri metafizik, gövdesi fizik ve bu gövdeden çıkan bütün dallar da, öteki bütün ilimlerdir." - Descartes
