SBS (Seviye Belirleme Sınavı) bu yıl son kez yapılıyor. Önümüzdeki yıl sınavın nasıl yapılacağı konusunda bir sistem belirlenmedi. 6-7. sınıf velileri yeni sistemin belirlenmemesi yüzünden kaygılılar. Veliler çocuklarını dershaneye gönderip, göndermeme konusunda şaşkın. Bu yıl bilindiği gibi hesaplama sistemi değişti.
Öğrencilerin yerleştirme puanları hesaplanırken, ilk kez tek sınavın sonucunun geçerli olduğu bir hesaplama sistemine göre geçerli olacak.
Ayrıca 3 yıllık okul notları da etkili olacak.
Sınav notlarının ve okul notlarının geçerli olacağı bu sistemde başka bir değişiklik de, yerleştirme puanları hesaplama yönteminde yaşanacak.
Öğrencilerine cömert not veren okulların öğrencileri şanslı olurken, notu kıt olan okulların öğrencileri haksızlığa uğramış olacak. "8. sınıfın sonunda yapılacak tek SBS ve okul notları" sisteminin adaletsiz olacağı belirten öğrenci velileri isyanda. Eğitimciler de bu konudaki endişelerini dile getiriyor.
Biz de bu yazı dizisinde, tartışılan bu sistemin öğrencileri nasıl etkileyeceğini, neler yapılması gerektiğini, en çok yapılan hataların neler olduğunu, soru tiplerini, zorlayıcı soruların neler olduğunu irdeleyeceğiz. Ailelere uyarılarda bulunup, sınava az bir süre kala öğrencilerin en az hatayla, sınavda başarılı olmalarını sağlamaya çalışacağız.
Seviye Belirleme Sınavı'nda öğrencilerin karşısına çıkan matematik ile fen ve teknoloji soruları hakında açıklamada bulunan Eğitimden Sorunlu Genel Müdür Yardımcısı Erol Özşen, sınava girecek öğrencilere şu uyarılarda bulundu:
MATEMATİK ANLAMAYA DAYALI
Matematik sınavının yarısı matematik yarısı geometri sorularıdır. SBS'deki matematik testi soruları, yapılandırıcı yaklaşım temel alınarak hazırlanan müfredat sonrasında bilgi ve ezberi ölçen sorulardan çok okuduğunu anlama, grafik ve tablo yorumlama, günlük hayatta karşılaşılan durumlar için analizler yapabilme gibi becerileri gerektiren sorular olmuştur. Matematiğin evrensel bir dil olduğu gerçeğinden yola çıkarak bu dili anlayabilmeleri ve yorumlayabilmelerini sağlayabilecek tarzdaki soruları çözebilen öğrencilerin bir adım öne geçeceği bir SBS olacaktır. Matematik testi sorularını çözerken öncelikle soru çok dikkatli okunmalı ve çok iyi anlaşıldığından emin olduktan ve çözüm için bir sistematik geliştirildikten sonra çözüme başlanmalıdır. Zaman baskısı altında bir takım ara basamakların atlanması çözümde işlem hatası yapma riskini artırır. Bu sebeple sakin olunmalı ve ara işlemler atlanmadan yazılarak çözülmelidir.
SORULARLA İNATLAŞMAYIN
Sorularla inatlaşmamak gerekir. Herhangi bir soruya takılmak çok ciddi zaman ve motivasyon kaybına sebep olabilir. Bu sebeple her matematik sorusunun eşit puanı olduğu unutulmadan soru çözümünde takılma olursa derhal diğer soruya geçilmelidir. Çözülemeyen sorulara 2. turda tekrar bakmak çözüm aşamasında fayda sağlayacağı gibi zaman ve motivasyon kaybını da engeller. Özellikle Geometri sorularında şekil üzerindeki ve soru kökündeki verilerin ikisi de dikkatlice okunmalı. Çözüm şekil üzerinde verilerden yola çıkılarak yapılmalıdır. Üslü sayılar, kareköklü sayılar, histogram gibi konulardan soru gelmesi kuvvetli bir olasılık. Bu konularda işlem ve yorum hatası yapmayan ve yıl içinde bol bol pratik yapan öğrencilerin rahatlıkla çözebileceği sorular olacağını tahmin ediyoruz. Sorular sadece 8. sınıf kazanımları ve müfredatı ile sınırlı olmayıp, sarmal yapıdaki alt sınıf kazanımları da yoğunluklu olarak ölçmektedir. Bu sebeple genel matematiksel ve analitik düşünce yapısını kazanmış öğrenciler fazla zorluk çekmeyeceklerdir. Düzenli olarak çalışan ve öğrenim sürecini adım adım yapılandırarak sistemli çalışmış ve yorum yeteneği gelişmiş öğrencilerin başarılı olacağı bir SBS bekliyorum.
FEN VE TEKNOLOJİ
Fen ve teknoloji soruları dört temel öğrenme alanından gelmektedir. Bunun yanında birçok soruda bilimsel süreç becerileri kazanımları da sorgulanmaktadır. Bunlar canlılar ve hayat, fiziksel olaylar, dünya ve evren ve madde ve değişim konularıdır. Soruların oldukça fazla bir bölümü uzun sorulardan oluşmaktadır. İçinde deney, tablo, grafik bulunduran sorular aslında çözülmesi daha kolay sorulardır. Unutulmamalıdır ki soru ne kadar uzun olursa o kadar çok bilgi içerir. Bundan yola çıkarak uzun sorulardan kaçınılmamalıdır. Sorular çözülürken yapılan en büyük hatalardan biri sorunun tamamının altının çizilerek okunmasıdır. Bu hem soruyu tekrar okuduğunuzda konsantrasyonunuzu bozar, hem de sorunun içindeki önemli noktaların fark edilememesine neden olur. Soruları okurken sadece soruyu çözmeye yarayacak kelimelerin altı çizilmelidir. Fen ve Teknoloji sorularında bazen bir kelime sorunun çözülmesini sağlarken, fark edemediğiniz bir kelime ile soruyu boş bırakabilirsiniz. Bu yüzden sorular mümkün olduğunca dikkatli okunmalıdır. Soruların bir bütün olduğunu, yarısını okuyarak soru çözmenin sağlıklı olmayacağını unutmamak gerekir. Tablo ve grafikli sorularda soruda hangi veriler varsa seçeneklerde bunlar aranmalıdır. Ekstra, kendi bilgilerimizi soruya ekleyerek çözmeye kalkarsak doğru cevabı bulamayabiliriz. Bilimsel süreç becerileri tüm sınıf seviyelerinde çok önemsenir. Bağımlı değişken, bağımsız değişken, sabit tutulan değişkenlerin bulunması istenilen sorular çok önemli ve eleyicidir. Bu sorular çok dikkatli çözülmelidir. Fen ve Teknoloji dört temel öğrenme alanı üzerinde kurgulandığından içinde fizik, kimya, biyolojide geçen terimler yer alır. Öğrenciler bu terimlerle karşılaştıklarında sorunun zor ve anlaşılmaz olduğunu düşünmektedirler. Halbuki bu tip soruları çözmek içi bu kelimelerin anlamlarını bilmeye gerek yoktur. Sorular bu kelimelerin anlamlarından bağımsız bir şekilde çözülebilir. Bazı sorular performans görevlerinde olduğu gibi modelleme ile ilgili olabilir. Örneğin ses konusu ile ilgili bir soru domino taşlarının birbirine yakınlığı ile ilişkilendirilebilir. Soruyu çözerken modellemenin hangi konu ile ilgili olduğunu ve öğrenilen kazanımlarla ilişkisini anlayabilmek çözüme ulaşmayı kolaylaştırır. Sınavın yüzde 80 lik kısmının kolay ve orta zorlukta sorulardan meydana geldiği hatırda tutulmalıdır. Bu da öğrencinin yapacağı neti ne kadar yukarı çekebileceği ile ilgili çok net bir bilgi verir. Sınavda her soruya başlarken sınava yeni başlıyormuş gibi düşünmek, her soruya konsantre olarak çözümlemeye çalışmak çok önemlidir. Böylece beyin bilgileri ilişkilendirir ve çözüm kolaylaşır.