Yangınlarla mücadele eden Kastamonu’da, riskli 190 bin hanenin elektrik tesisatı yenileniyor

Türkiye’de elektrik tesisatı kaynaklı en fazla ev yangınının meydana geldiği Kastamonu’da, yangınların önüne geçebilmek amacıyla başlatılan proje kapsamında, riskli olarak belirlenen 190 bin yapının elektrik tesisatı yenileniyor.

Yüzde 70’i ormanlarla kaplı Kastamonu, özellikle kırsal bölgelerdeki ahşap yapılara karşı mücadele veriyor. Bin 87 köy ve toplamda 3 bin 587 mahalleye sahip Kastamonu, son 2 yılda yaşanan yangınlarda yaşanan artış sonrasında çalışma başlatıldı. 2020 yılında Kastamonu’da il genelinde 93 ev yangını meydana gelirken 3 kişi hayatını kaybetti. 2020 yılında meydana gelen yangınlarda can kayıplarının yanı sıra yüzlerce hayvan da telef olurken, yaklaşık 11 milyon liralık zarar oluştu. 2021 yılının ilk 10 ayında ise il genelinde 117 yangın meydana gelirken 3 kişi hayatını kaybetti, 8 kişi de yaralandı. Ayrıca bu zaman zarfında yaklaşık 8 milyon liralık maddi hasar oluştu. Son 10 yıllık süreçte ise maddi kayıp 140 milyon lirayı aştı. Kastamonu’da son 2 yılda meydana gelen elektrik tesisatı kaynaklı yangınların önüne geçebilmek amacıyla Tarım ve Orman Bakanlığı desteği ile Kastamonu Valiliği, Kastamonu İl Jandarma Komutanlığı ve Orman Bölge Müdürlüğü harekete geçti.

190 bin yapının elektrik tesisatı birinci dereceden risk teşkil ediyor
Ev Yangınlarını Önleme Projesi adı altında hayata geçirilen proje kapsamında bin 87 köyde tarama yapıldı. Elektrik tesisatlarının uygunluk ve güvenirlik testinin yapıldığı taramada 190 bin yapının elektrik tesisatının birinci derecede riskli olduğu tespit edildi. Risk tespit edilen yapıların elektrik tesisatlarının yenilenmesi için Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Orman ve Köy İlişkileri (ORKÖY) Genel Müdürlüğü (ORKÖY) tarafından 2 yıl ödemesiz yüzde 20 hibe destekli 5 yıllık kredi desteği sağlandı. Sadece maliyet üzerinden yapılan verilen kredi desteği ile ilk etapta isteyen vatandaşlar Elektrik Teknisyenleri Odası üyesi iş yerleri tarafından alanında uzman personele tesisatlarını yenileyebiliyor. Proje ile hem ev yangınlarının önüne geçilmesi hedefleniyor hem de can ve mal kayıplarının engellenmesi amaçlanıyor.

“Kastamonu, köy yangınları ile anılan bir il noktasında, bu kabul edilebilir bir şey değil”
Kastamonu’nun ev ve köy yangınlarıyla anılır hale geldiğini ve bunun kabul edilebilecek bir şey olmadığını söyleyen Kastamonu Orman Bölge Müdürü Fahri Sönmezoğlu, “Özellikle kış aylarında daha fazla elektrik kullanımı zarureti olan dönemde çok yoğun köy evi yangınlarına şahit olduk. Orman teşkilatı olarak bu yangınların söndürülmesi konusunda belediyelerimize ve AFAD kurumumuza en çok yardım etme durumunda olan kurumuz. Hatta birçok yangını ilk olarak biz müdahale edip söndürme durumunda kalıyoruz. Tabi çok üzücü bir durum. Bir köyün bir mahallesi yanıyor. Evler yanıyor. Ahırlar yanıyor. Ne yazık ki can kayıplarımız da oluyor. İnsanlarımız öldü, hayvanlarımız telef oldu. Çok tatsız bir durum ve Kastamonu adeta köy ve köylerdeki ev ahır yangınları ile anılan bir il noktasında görüntü veriyor. Tabi bu kabul edilebilir bir şey değil. Bunun için orman teşkilatı olarak biz de bir şeyler yapmak gerekir diye kendi aramamızda istişarelerde bulunduk. Köylülerimizle toplantılar yaptık. Onlara elektrik tesisatının yenilenmesi doğrultusunda kredilendirme yapabileceğimizi belirttik. Yapacağımız kredilendirmede faizin sıfır olduğunu, 2 yıl ödemesiz 3 yıl anaparanın ödeneceğini, verdiğimiz kredinin yüzde 20’sinin hibe olduğunu kendilerine anlattık. İnşallah bu sene öncelikle en acil olan ahşap evlerin daha yoğun bulunduğu köylerde olmak üzere Kastamonu ilimizin tüm köylerinde elektrik tesisatları eski olan evlerde bu projeyi uygulayacağız” dedi.

“İlk etapta 250 haneye kredi verildiği ve tesisatlarının yenilenmesine başlandı”
İlk etapta 250 haneye kredi verildiğini ve bu evlerde elektrik tesisatlarının yenilenmesine başlanıldığını belirten Sönmezoğlu, “Kastamonu ilimizde 190 bin civarında elektrik tesisatı yenilemesi icap ettiren ev bulunuyor. Biz öncelikle orman köylerinden başlayarak bu evlerin tesisatlarının öncelikle yenilenmesi konusunda projeleri uygulayacağız. Orman Genel Müdürlüğü bu konuyla ilgili ilk olarak 3 milyon lira ödenek tahsis etti. Bu ödeneği bitirebildiğimiz ölçüde yeni destekler verebilecekleri konusunda bizlere destek olabileceklerini ifade ettiler. Şu an itibariyle 250 haneye kredi verebilmenin alt yapısını oluşturduk. İnşallah bugün Ortaköy köyümüzde başlayan nihayete erdirme işi diğer köylerimizde de devam eder. Hatta daha fazlasını yapmaya şuan için ödeneğimiz yetiyor. Bu konuda köylerimiz ile yine istişarelerimiz ve çalışmalarımız devam ediyor. Çok kıymetli köylülerimize istirham ediyoruz, çok üzülüyoruz hep birlikte, evlerimiz yanıyor, ahırlarımız yanıyor, canlarımızı kaybediyoruz, hayvanlarımız telef oluyor. Sayın valimizin liderliğinde köylülerimize sunduğumuz bu güzel imkanlardan lütfen yararlanınız. Biz artık köy ve ev yangınlarından kurtulmak istiyoruz. Bu konudaki devletimizin gayretini halkımızın da bu işe katılımını sağlayarak taçlandırmasını istiyoruz” diye konuştu.

“Evimizin elektrik tesisatı eskiydi, bizde yenileme ihtiyacı duyduk”
Evlerinin eski olduğunu ve tadilat yapılması gerektiğini söyleyen ev sahibi Musa Gamsız ise, “Evimiz 1951 yılında yapıldı. Köyümüzde 1981 yılında elektrik gelmiş. O zamandan bu yana tadilat yapılmamış. Devletimizde hibe çıkartmış. Bize yardım ediyorlar Allah razı olsun. Bizde bundan yararlandık. Bizde evimizin elektrik tesisatını yenilemek istedik. Evimizin elektrik tesisatı eskiydi. Bir yandan da yangınlar falan oluyor. İlimizde bayağı bir ev yandı. Özellikle eski evler. O yüzden yaptırma gereği duydum. Bu şekilde de yararlandım. Yangınlardan korkuyoruz. Yangınlar bayağı maliyetli oluyor. Can ve mal kayıpları oluyor. O yüzden evimizin elektriği zaten eskiydi. O yüzden yaptırma gereği duyduk. Evlerde 1980 yılında sadece radyo vardı. Televizyon vardı. Şimdi bulaşık makinesi var, çamaşır makinesi var. Her türlü alet var. O yüzden elektrik güçsüz geliyor. Zayıf geliyor. Makinelere zarar verebiliyor. ORKÖY bize kredi desteği veriyor. Biz de ondan yararlandık. Onu kullandık. Bu sayede elektrik tesisatımız da yenilenmiş oldu. Herkes eski tesisatını yenilesin. Bu sayede yangınlar biraz daha düşer. Bu şekilde daha rahat olur. Orman yangınları olsun, ev yangınları olsun hepsi elektrik tesisatına bağlı oluyor. Elektrik arızasından kaynaklanıyor” şeklinde konuştu.

“1981 yılında köyümüze elektrik geldi ve bir daha da tesisatlarımız yenilenmedi”
Ortaköy Muhtarı Selahattin Çaprak da, “Valiliğimizin ve bölge müdürlüğümüzün sayesine ORKÖY kredisiyle elektriklerimiz yapılıyor. Hepsine ayrı ayrı teşekkür ediyoruz. Ben 6 bin 250 lira kredi kullandım. Evimizin tesisatı baştan sona yenilendi. Sigortaları, panosu, saati yenilendi. Köyümüze 1981 yılında elektrik gelmişti. Elektriğimizi o dönemde yaptırdık. Şimdiye kadar tesisatı değişmedi. Artık teknoloji de gelişti. Eski tesisat yetmiyordu. Şimdi tesisatımız yenilenmiş oldu” şeklinde konuştu.

“Köyümüzdeki 14 ahşap evin tamamının tesisatı yenilecek”
Ortaköy köyünde 14 tane ahşap evin hepsinin tesisatlarının yaptırıldığını belirten Çaprak, şöyle konuştu:
“3 ahşap evimiz yapıldı, 11 evimizde yapılıyor, ustalarımız yapmaya devam ediyor. Köyümüzde 4-5 yıl önce ahır yandı. Yangın elektrik kontağından çıktı. O yüzden şimdi bizde bu krediden yararlanarak ahşap evlerimizin tesisatlarını yeniliyoruz. Evimizde elektrik sık sık kesiliyordu. Buzdolabımız bozuluyordu, televizyon düzgün çalışmıyordu. Şimdi tesisatımızın yenilenmesi çok iyi oldu. Şimdi böyle bir sıkıntı yaşamıyoruz, benim evin tesisatı 1 hafta oldu yenileli, şimdiye kadar bir sıkıntı yaşamadık. Birde tesisat yenilenmeden önce yangın çıkar diye çok korkuyorduk, şu anda çok mutluyum, öyle bir telaşımız şimdi yok.”