Sinema, hazzı ve acıyı ima eder

Uluslararası İstanbul Film Festivali'ne onur konuğu olarak katılan ve festivalin Sinema Onur Ödülü'ne değer görülen usta İngiliz yönetmen Terence Davies'in son filmi Aşkın Karanlık Yüzü / The Deep Blue Sea dün festival kapsamında gösterildi. Uzak Sesler, Durgun Yaşamlar gibi çocukluğuna dair başyapıtlar, Keyif Evi misali en hassas ve güçlü kadın portreleri sunan yönetmenin son filmi de karşılıksız aşkın hem ızdıraplı hem de insanı kendinden geçirecek kadar çoşkulu oluşuna dair bir eser olarak yorumlanıyor. Festival takipçilerinin iyi bildiği üzere kayıp zamanın peşinde bir filozof ve sinemanın en önemli yaratıcılarından birisi olan 66 yaşındaki İngiliz üstad Davies, dün festival kapsamında düzenlenen Sinema Dersi'ne de katıldı. Davies ile yansıtan filmi Aşkın Karanlık Yüzü'nü, sinemayı ve İstanbul'u konuştuk.

İSTANBULFEVKALADE
"Benim gibi romantik bir insan için İstanbul'a gelmek fevkalade! Bunca tarih ve yaşanmışlık, üstelik çok uzak olmayan bir coğrafyayı ziyaret etmek bir ayrıcalık. Gerçi açıkçası evimde olmayı seviyorum. Kitap okumayı, klasik müzik dinlemeyi ve illa da senaryolar yazmayı, yeni projeler üzerinde çalışmayı seviyorum. Doris Day veya Brief Encounters gibi klasikleri izlemek her zaman haz verir. Ama her seferinde başka ülkelere gittiğimde çok hoşuma da gidiyor."

SİNEMA DUYULARI HAREKETE GEÇİRİR
"Tutku olağanüstü bir şey. Fakat eskiden ifade edilmesi çok ayıptı. Sadece kadınlar değil maalesef erkekler de cinselliği zevk değil katlanılması gereken bir şey olarak yaşadı. Bunun sinemaya yansımasında ise bana göre şahane bir şey var. Çünkü her şeyi açıkça göstermekten hoşlanmıyorum. Sinemanın duyuları harekete geçirmesi gerek, hissettirme, hazzı ve acıyı ima etme sanatı. Bu yoğun duygulardır bizde kalan. Bu nedenle filmlerim zamanla pararlel, düz anlatımda değil geçmiş ve bugün arasında gidip gelen parçalı şekilde ilerler. Bir bakıma anılarımızın efendisi değiliz, zamanın hiç değil!"

ANNEME AŞIĞIM
"Sevgili annem hep aklımda. Filmlerimdeki kadın karakterlere de hep onun şevkatiyle yaklaşırım. Babam korkunç birisiydi, fiziksel ve psikolojik şiddet uygulardı, öldüğünde küçüktüm. Ama annemi kaybetmek korkunç bir travmaydı! Hala öyledir! Hayatımın aşkı, en önemli insandır. Tabii ki annem bu filmdeki gibi kalbinin sesini dinleyemedi. Babama katlanarak bizi mutlu etmek için çabalardı. O zamanlar öyleydi. Yanlış anlamayın, gayet güçlü bir kadındı ama bize karşı hep sevecendi. O dönemde 10 çocukla kime, nereye gidebilirdi ki zaten! Keşke zaman dursa, yaşasaydı..."

KADINLARI ANLIYORUM
"Bu filmde herkesin diğerinden talep ettiği bir ilgi ve sevgi çeşidi var ama hiçbiri birbirine denk düşmüyor. Önce Terence Rattigan'ın herhangi bir oyununu sinemaya uyarlamamı teklif ettiler. Buna karar verdiğimde iki şartım oldu; karakterleri azaltacak ve öyküyü kadına odaklayacaktım. Mucizevi bir şekilde senaryomla ilgili her şeyi kabul ettiler. Kadınları erkeklerden daha iyi anlıyorum. Tabii ki bu aşk üçgeninde her karakteri anlaşılabilir yapmak gerek. İyi veya kötü değil, tüm çelişkileriyle vermek önemli."

WEISZ'I TV'DE KEŞFETTİM:
"Rachel Weisz'ı TV'de bir film izlerken keşfettim. Yüzündeki bir ifade beni kendimden geçirdi. Hem kırılgan hem de inatçı, dirençli ve kararlı bir ifadesi vardı. Menejerimi arayıp 'Rachel Weisz diye birisini tanıyor musun?' diye sorduğumda dakikalarca bana güldü. Herhalde İngiltere'de onu tanımayan tek kişi bendim. Şahane bir kadın, çok yetenekli!"

'Taviz vermeyin'
Terence Davies'in katılımıyla düzenlenen Sinema Dersi'ne büyük ilgi gösterildi. İyi sinemanın sırrını 'tutku ve mizah duygusu' olarak özetleyen Davies'in dersinde kahkahalar da eksik olmadı. Yaratıcılık sıkıntısı çeken genç sinemacıların tavsiye isteğine "Malesef zamanla daha da zorlaşacak" diyen Davies'in ilk önerisi ise "Asla kendinizden taviz vermeyin" oldu. T. S. Eliot'tan şiirler okuyan, başyapıtlarına malzeme olan çocukluk anılarını anlatan usta yönetmen, yapımcıların Holywood ve anaakım sinemaya meylettiğini söyledi. Ve Emek Sineması'nın kapanmasının kent, tarih ve halk için büyük kayıp olduğunu vurguladı.