Caca Bey Medresesi'nde Türk dilinde eğitim verilmesini sağlayan kişi olan, yönetim işlerinde Türkçe konuşan ve yazışmalarında Türkçe kullanan Cacabey kimdir sorusunun yanıtı sorgulanmaya başlandı. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin astronot kelimesi için yaptığı bu öneri ile birlikte Cacabey, 1240 İskilip doğumlu olup 1301 Ankara ölüm yeri ve tarihidir. Cacabey küçük yaşlarda üstün yetenekerli olan ve devrin önde gelenlerinin dikkatini çeken biri olarak tanınmaktadır.
Genç yaşında başarısını göstereren Caca Bey, kısa zamanda büyüklerin arasında yer almaya başladı. Mevlana yazdığı bir mektupta, Caca Bey'in yeteneklerine ve başarılarına övgüde bulunmuş ve kendisiyle bir araya geldiği meclislerde de bu konuyu dile getirmiştir. Caca Bey, kendi idaresinde yaşamakta olan Hacı Bektaş Veli ile ilgilenmiş onu himaye etmiştir. Anadolu'da birçok hayır kurumu ve ayrıca cami, zaviye gibi pek çok kamusal yapının da onarımını yaptırmıştır. Caca Bey, 1301 yılında Bizanslılara karşı savaşırken ölmüştür. Cenazesi, Kırşehir'e getirilerek yaptırdığı medresenin yanındaki türbeye defnedilmiştir.
CACA BEY MEDRESESİ
Kırşehir kentinin merkezinde bulunan medrese, Caca Bey tarafından 1271-1272 yıllarında bir gözlem evi (rasathane) ve medrese olarak yaptırılmıştır. Yapı daha sonra camiye çevrilmiştir. Türk bilim adamı Uluğ Bey'in Batı Türkistan'da kurduğu medrese ne ise, Caca Bey'in kurduğu bu bilim merkezi de aynı derecede öneme sahiptir. Birkaç kez onarılmış olup, minaresindeki mavi çiniler nedeniyle halk arasında cıncıklı camii adı ile anılmaktadır. Medrese kesme taştan yapılmış olup kare planlıdır. Kubbeli medrese yapı tipine dahildir. Minare yapının arka tarafına alınmıştır.
Döneminde astronomi yüksek okulu olarak hizmet vermiştir. Kubbesi açık ve altında bir kuyunun bulunduğu medresede kuyunun içindeki suya yansıyan yıldızlar incelenir, bunlar üzerinde araştırmalar yapılırdı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın internet sitesinde Cacabey'in yaşamı şöyle anlatılıyor:
"Ceceli aşiretinin beyi olan Emir Bahaddin Caca'nın oğlu olan Cacaoğlu Nureddin Cebrail, 1240'ta Kırşehir'de doğdu. Kırşehir'e büyük hizmetlerde bulunmuş önemli bir şahsiyet olan Cacaoğlu Nureddin Cebrail "Cacabey" adıyla ün kazandı. Selçukluların son yıllarında düzen bozulduğu için iller valiler ile yönetiliyordu. Eskişehir Emiri olarak görülen Cacabey, bir süre Tokat'ta kaldıktan sonra Kırşehir'e bey oldu. Cacabey, 1301 yılında Rum tekvurları ile savaşırken şehit düşmüş, naaşı Kırşehir'e getirilerek 1272'de yaptırdığı medresenin yanındaki türbeye defnedildi.
Cacabey Anadolu'da birçok hayır kurumu yaptırdı. Eskişehir'de bir cami ve bir han yaptırarak, 17 cami ve zaviyenin onarımına katkısı oldu. Ancak yaptırdığı en önemli eser Kırşehir'de bir mimari anıt olarak yükselen Cacabey Medresesi. Devrin fakültesi gözüyle bakılan bu binada İslam Hukuku, felsefe ve tasavvuf dersleri de öğretilmekteydi."
