En çok merak edilen konulardan birisi de memurların taksicilik yapıp yapamayacağı. Ya da taksi plakası almasının bir sakıncasının olup olmadığı. Yine taksi işletmesi konusunda bir engel var mı buda merak ediliyor. Bazen filmlerde gece taksicilik yapan, öğretmen ya da memur tiplemelerini görsek de kamu görevlileri için taksi işletmek o kadar kolay değil.
YER ALAN HÜKÜMLER
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 28 inci maddesinde; Memurlar Türk Ticaret Kanununa göre (Tacir) veya (Esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamaz, ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamaz, ticari mümessil veya ticari vekil veya kollektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olamazlar. (Görevli oldukları kurumların iştiraklerinde kurumlarını temsilen alacakları görevler hariç) Memurlar, mesleki faaliyette veya serbest meslek icrasında bulunmak üzere ofis, büro, muayenehane ve benzeri yerler açamaz; gerçek kişilere, özel hukuk tüzel kişilerine veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait herhangi bir iş yerinde veya vakıf yükseköğretim kurumlarında çalışamaz " hükmü bulunuyor.
Yine aynı Kanunun 125'inci maddesinin D/h bendinde, "Ticaret yapmak veya Devlet memurlarına yasaklanan diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunmak" kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektirecek fiil ve haller arasında sayılıyor.
13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 12'nci maddesinde; bir ticari işletmeyi, kısmen de olsa, kendi adına işleten kişi tacir olarak tanımlanmış; bir ticari işletmeyi kurup açtığını, sirküler, gazete, radyo, televizyon ve diğer ilan araçlarıyla halka bildirmiş veya işletmesini ticaret siciline tescil ettirerek durumu ilan etmiş olan kimsenin, fiilen işletmeye başlamamış olsa bile tacir sayılacağı ve bir ticari işletme açmış gibi, ister kendi adına, ister adi bir şirket veya her ne suretle olursa olsun hukuken var sayılmayan diğer bir şirket adına ortak sıfatıyla işlemlerde bulunan kimsenin, iyiniyetli üçüncü kişilere karşı tacir gibi sorumlu olacağı düzenlenmiş bulunuyor.
Bununla birlikte; söz konusu Türk Ticaret Kanununun 15'nci maddesinde ise "esnaf" kavramı tanımlanmış esnaf , "İster gezici olsun ister bir dükkânda veya bir sokağın belirli yerlerinde sabit bulunsun, ekonomik faaliyeti sermayesinden fazla bedenî çalışmasına dayanan ve geliri 11 inci maddenin ikinci fıkrası uyarınca çıkarılacak kararnamede gösterilen sınırı aşmayan ve sanat veya ticaretle uğraşan kişi" şeklinde tarif edilmiş bulunmaktadır.
Gelir Vergisi Kanunu açısından bakıldığında; 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 37'nci maddesinin birinci fıkrasında; "Her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançlar" ticari kazanç olarak tarif edilmiş; 4'üncü fıkrasında ise ". Ticari kazanç,Vergi Usul Kanunu hükümlerine ve bu kanunda yazılı gerçek (Bilanço veya işletme hesabı esası) veya basit usullere göre tesbit edilir". hükmü bulunmaktadır.
SONUÇ:
Devlet memurlarının , ticari taksi işletmeciliği yapması ticari ve diğer kazanç getirici faaliyet kapsamında değerlendirilmekte, ticari taksi plakasından, kira ve benzer ad altında gelir elde etmesi de mümkün bulunmamaktadır.