Ülkemizde 20 milyondan fazla çalışan bulunuyor. Sosyal güvenlik mevzuatımız çalışanları koruyan pek çok tedbir içeriyor. Kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, işe geri dönüş ve işsizlik maaşı gibi çalışanların işsiz kaldığı zamanki en büyük güvenceleri. Kanunlarda yer alan bu güvenceler zaman zaman kötü niyetle kullanılsa da bir hak olarak çalışanı koruyor.
HER YILA 1 BRÜT MAAŞ
- İşten kendi kusuru dışında çıkartılan ya da haklı bir sebeple istifa eden çalışanlara kıdem tazminatı ödeniyor. Her yıl için bir brüt maaş olarak hesaplanıyor, çalışılan süre kadar ödeniyor. Bu ödemeden damga vergisi dışında kesinti yapılamıyor.
8 HAFTALIK ÜCRET
- İhbar tazminatı işten çıkartılan ya da kendisi ayrılan işçi için konulan bir süreyi ifade ediyor. İşveren sizi işten çıkartmışsa belli bir süre iş arama izni vermek zorunda. Bunu vermiyorsa, parasını ödüyor.
6 aydan kısa çalışan için 2 hafta, 6 ay-1.5 yıl arası ise 4 hafta, 3 yıla kadar sürmüşse 6 hafta, 3 yılı geçmişse 8 hafta karşılığı para ödeniyor. İşçi kendisi ayrılırsa bu süreler kadar önceden bildirme zorunluluğu var.
DÖNEMEZSE 8 BRÜT
- İşçiyi koruyan en önemli haklardan birisi de işe geri dönüş. Bu işyerinde en az 6 ay çalışılmışsa ve orada en az 30 işçi varsa çıkartılan kişi işine iadesini isteyebiliyor. Bunun için önce arabulucuya, anlaşılamazsa mahkemeye başvuruluyor. Sebepsiz yere işten atılan birisi için geri dönüş kararı çıkıyor. İşveren işçisini geri almazsa 4 ile 8 brüt maaş arasında para ödüyor.
10 AY 2 BİN 31 TL
- İşsiz kalanlar ihbar, kıdem, geri dönüş parası dışında işsizlik ücreti de alabiliyor. Son 3 yılda 600 gün ve son 4 ayda sigorta primleri yatan kişiler çalışma sürelerine göre işsizlik maaşı alıyor. İşsizlik maaşı brüt ücretin yüzde 40'ı kadar oluyor. Ama bir üst sınırı var. O da asgari ücretin yüzde 80'i. Maaş en fazla 10 ay ödeniyor. İşsizlik maaşının tutarı damga vergisi kesilmiş olarak bin 15 lira ile 2 bin 31 lira arasında uygulanıyor.
Ayrımcılık Yapan Tazminat Ödüyor
- İşveren çalışanları arasında ayrım yapamıyor. Irk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplere dayalı ayrım yapamıyor. Farklı ücret uygulayamıyor. Bu tür ayrımcılık yapan işveren işçisine tazminat ödemek zorunda kalıyor.
